Geri Dön

Ankara hava kalitesinin alansal ve zamansal değişiminin incelenmesi

Analysis of areal and seasonal alterations of air quality in Ankara

  1. Tez No: 171184
  2. Yazar: MELİHA AMİL
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. SEZER TURALIOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Average Areal Concentration, regression, Kriging, Meteorological parameters, particular substances, Sulphur dioxide, Ankara city ii
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 69

Özet

ÖZET Y. Lisans Tezi ANKARA HAVA KALİTESİNİN ALANSAL VE ZAMANS AL DEĞİŞİMİNİN İNCELENMESİ Meliha AMİL Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. F. Sezer TURALIOĞLU Yardımcı danışman: Yrd. Doç. Dr. Eftade GAGA Bu çalışmada Ankara' mn hava kirliliğini değerlendirmek amacıyla kirleticilerin bölgesel, alansal ve zamansal değişimleri irdelenmiştir. 8 farklı istasyonda ölçülen SO2 ve PM10 konsantrasyonları Yüzde Ağırlıklı Poligon Yöntemi (YAPY) ve Aritmetik Ortalama Yöntemi (AOY) kullanılarak alansal değerlere dönüştürülmüştür. YAPY ile alansal konsantrasyon hesabında kirleticilerin etkisi de hesaplamalara katıldığından dolayı AOY' göre daha güvenilir sonuç vermiştir. Surfer 6 paket programı yardımıyla Kriging yöntemi kullanılarak 1990, 1991, 1992, 1999, 2001, 2002, 2003 ve 2004 yıllan için SO2 ve PMıo'un şehir merkezi üzerindeki kirlilik kontürleri çizilerek bölgesel dağılımı araştırılmıştır. Kirliliğin yoğun olduğu bölgeler Sıhhiye, Cebeci ve Küçükesat olarak bulunmuş ve şehirdeki ortalama kirlilik kontürünün batıya doğru (Sincan- Etimesgut) kaydığı görülmüştür. Aynı yıllara ait kirleticilerin zamansal dağılımları grafiksel olarak çizilmiştir. 1990, 1991 ve 1992 yıllarında kirletici konsantrasyonları oldukça yüksekken 1999'dan itibaren doğal gaz kullanımının artmasıyla konsantrasyonlarda yaklaşık %60-70 azalma görülmüştür. Ortalama günlük SO2 ve PM10 konsantrasyonları ile meteorolojik veriler (ortalama yağış, nem, rüzgar hızı, basmç, sıcaklık) arasında ilişki Stepwise çoklu lineer regresyon yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. SO2 ve PM10 ile meteorolojik faktörler arasındaki regresyon katsayısı oldukça düşük çıkmış olup sırasıyla R2=0,265 ve R2=0,34 olarak bulunmuştur. Bu model hava kalitesi tahmininde çok fazla bilgi vermediğinden dolayı modeli iyileştirmek için kirletici parametrelerin bir gün önceki konsantrasyonları ile ilişkileri araştırılmış ve eşitliğe eklenerek yeni denklemler oluşturulmuştur. Bu durum için, regresyon katsayıları (R2) S02 için 0,265 den 0,868'e, PM10 için 0,34'den 0,712'ye yükselmiştir. 2005, 62 sayfa Anahtar Kelime: Ortalama alansal konsantrasyon, Regresyon, Kriging, Meteorolojik parametreler, Partikül madde, Kükürt dioksit, Ankara

Özet (Çeviri)

ABSTRACT MS Thesis ANALYSIS OF AREAL AND SEASONAL ALTERATIONS OF AIR QUALITY IN ANKARA Meliha AMİL Atatürk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Environmental Engineering Supervisor: Asst. Prof. F. Sezer TURALIOGLU Co-Supervisor: Asst. Prof. Eftade GAGA In the context with thesis it has been evaluated some air pollutants in Ankara urban city regional, areal and time dependently. The Percentage Weighted Polygon (PWP) and Arithmetic Average (AA) method was applied to city maps of Ankara urban center, to determine the average areal SO2 and PM10 concentration at 8 different Air Quality Monitoring stations. PWP, the sub-areas are not dependent only on the station configuration, but most importantly on the relative proportions of SO2 and PM10 concentrations values at three vicinity stations. So that, (PWP) gives more reliable result than (AA). The mean PM10 and SO2 data taken by the measurements of years 1990, 1991, 1992, 1999, 2001, 2002, 2003 and 2004 are used in the determination of the region in order to represent the city by drawing contours by Kriging method with the help of the Surfer 6 software program. Highly polluted areas were found out in regions of Sıhhiye, Cebeci, Küçükesat and yearly mean PM10 and SO2 concentration of the city is displaced to east year by year and this shows the densely urbanization of the city at the center and to the west (Sincan-Etimesgut). For some years, presented their time dependent distributions graphically. While concentration rates were relatively high in years of 1990, 1991 and 1992, after using of natural gas, concentration rates decreased 60-70% considerably. The relationship between daily average suspended particles (PM10) and sulphur dioxide (SO2) concentrations with meteorological factors, such as wind speed, temperature, relative humidity, pressure and precipitation, was statistically analyzed using the stepwise multiple linear regression analysis. The statistical models of SO2, PM10 and including meteorological parameters result R2 as 0.265 and 0.334, respectively. Since this modeling has not reflect any information regarding air quality prediction the modeling approach has been modified, so that previous days SO2 and TSP concentrations were added to the equations. The new modeling for SO2 and PM10 enhanced considerably R2 = 0,868 and R = 0,712. 2005, 62 pages

Benzer Tezler

  1. Tez No

    891934

    Ankara kentsel hava kalitesinin iki farklı istasyonda eş zamanlı yapılan ölçümler ile değerlendirilmesi

    Assessment of ankara urban air quality by concurrent measurements at two different stations

    BEKİR TAŞPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Çevre MühendisliğiBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA ÖZTÜRK

  2. Tez No

    167168

    Short and long term variations in the concentrations of gaseous and particulate pollutants in Ankara and assessment of traffic contribution

    Ankara'daki gaz ve partikül kirleticilerin kısa ve uzun dönem değişimlerinin belirlenmesi ve trafiğin hava kalitesine katkısı

    DERYA DENİZ GENÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. GÜRDAL TUNCEL

  3. Tez No

    269866

    Bina içi hava kalitesinin belirlenmesi ve kaynaklarının tespiti

    Investigation of indoor air quality and determination of their sources

    SİBEL MENTEŞE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Çevre MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLEN GÜLLÜ

  4. Tez No

    213748

    Isıl işlem görmüş kömürlere mtbe'nin adsorpsiyonu

    The adsorption of mtbe on heat treated coals

    SILA BAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Kimya MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİ AKTAŞ

  5. Tez No

    495951

    The effect of occupants' lifestyle on the indoor air quality in residential units: A case study of Arab residents in Ankara

    Ev sakinlerinin yaşam biçiminin iç mekan hava kalitesine olan etkisi: Ankara'da yaşayan Araplar üzerine bir çalışma

    EHAB ALI. S ESHTIWI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    İç Mimari ve DekorasyonÇankaya Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. PAPATYA NUR DÖKMECİ YÖRÜKOĞLU

Geri Dön