Türkiye'de Cumhuriyet döneminde yayıncılık ve kütüphanecilik etkileşimi
The interaction between publishing and librarianship in Turkey in the republic era
- Tez No: 186948
- Danışmanlar: PROF. DR. SEKİNE KARAKAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 264
Özet
Uygarlık açısından, bilim ve teknoloji alanında yaşanan en büyük buluşlardanbiri olan matbaanın, XV. yüzyılda icadıyla; bilgi üretimi artmış, üretilen bilgininçoğaltımı ve yayımı kolaylaşmış, bilgi kaynaklarının fiyatlarında büyük düşüşleryaşanmış, bu sayede çok daha fazla kişinin bilgiye erişimi sağlanarak, insanlığıneğitim düzeyi yükselmiştir.Yaşanan bu gelişmeleri, XVIII. yüzyıldaki Aydınlanma, XIX. yüzyılbaşındaki Sanayi Devrimi, XX. yüzyıldaki dev boyutlu bilimsel ve teknik atılımlarizlemiştir. Demokrasi, insan hakları gibi temel değerlerin de matbaa ve buna bağlıolarak yayıncılığın gelişmesi ile yaygınlaşıp, evrenselleştiği bir gerçektir. Matbaanınicadından sonra kütüphanelerin büyüklüğü ve önemi de her geçen gün artmıştır.Böylece denilebilir ki, matbaa dünyanın çehresini sosyal, kültürel, politik, ekonomikve teknolojik yönden tamamen değiştirmiştir.Ancak, matbaa konusunda ülkemizde, Avrupa ile aynı çizgiyakalanamamıştır. Matbaa ülkemize yaklaşık 300 yıllık bir gecikme ile girebilmiştir.Bu gecikme yayıncılığımızın ve buna bağlı olarak kütüphaneciliğimizin gelişimini deolumsuz yönde etkilemiştir. Ülkemizdeki kitap, gazete ve benzeri yayınların üretimve tüketim oranları diğer batılı ülkelerle kıyaslandığında çok çok yetersizkalmaktadır. Bilgi merkezleri olarak kütüphanelerimizin durumu da bundan farksızdeğildir.Böylece, bu araştırma ile bu soruna çözüm bulabilmek ve olumlu sürece hızkazandırabilmek amaçlanmış; geçmişten günümüze kapsamlı bir inceleme yapılarak,aksaklıklar saptanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda, ?Türkiye'deki basın-yayınalanındaki düzenlemeler, yayıncılık politikaları ve teknolojik gelişmeler,ülkemizdeki kütüphaneciliğin gelişimini de etkiler.? hipotezi sınanmıştır.Belgesel tarama ve dokümanter analiz tekniklerinden faydalanılarakgerçekleştirilen araştırma ile tarihsel bir perspektif içinde, yayıncılık vekütüphanecilik etkileşimi saptanmaya çalışılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgularla hipotezimiz kanıtlanmış ve bukapsamda ülkemizde hem yayıncılığın, hem de kütüphaneciliğin gelişimininhızlandırılmasına yönelik öneriler getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Invention of printing in the 15th century, which was one of the mostsignificant scientific and technological innovations of human civilization, facilitatedthe production, reproduction and dissemination of information, substantially reducedprices paid to information sources and enabled much more people to accessknowledge and information thus raising the overall level of education.These developments were later followed by the Enlightenment in the 18thcentury, Industrial Revolution in the early 19th century and gigantic steps in scienceand technology in the 20th century. It is a fact that fundamental values such asdemocracy and human rights have also spread and become universal along with thedevelopment of printing and publishing activities. The importance as well as the sizeof libraries has also increased rapidly with printing and publications. Considering allthese it is fair to say that printing has completely changed our world in social,political, economic and technological sense.However, Turkey could not trace the same line with Europe in printing. Therewas a delay of about 300 years. This delay affected negatively the development ofboth publishing and library services. Even today Turkey lags far behind westerncountries in the production and use of various publications including books, dailypapers and so on. The present situation of our libraries is no exception to this.The present study thus strives to give a comprehensive historical account inthis regard to identify relevant problems and suggest solutions to expedite theprocess of development. The main hypothesis tested can be formulated as?Arrangements in Turkey in the field of printing and publication, publication policiesand technologic developments also have their bearing upon the development oflibraries and related services in Turkey.?Realized by using the techniques of documentary surveying and analysis, thestudy tries to identify the interaction between publishing and librarianship within ahistorical perspective.The findings of the study confirmed our hypothesis while, in the samecontext, presenting suggestions for the further development of both publishing andlibrarianship activities and services in Turkey.
Benzer Tezler
- Türkiye'de cumhuriyet döneminde yayıncılık ve kütüphaneciliğin gelişiminde telif hakkı ve derleme yasalarının etkileri
Impacts of copyright and legal deposit laws on the development of publishing and librarianship during the republic era in Turkey
BUKET CANDAN
Doktora
Türkçe
2010
Bilgi ve Belge YönetimiAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEKİNE KARAKAŞ
- Erken Cumhuriyet döneminde fikir-sanat yayıncılığı: Yeni Edebiyat
Intellectual and artistic publishing in the Early Republican period: New Literature
NUR ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜŞRA T. DURMUŞ
- Türkiye'de radyo yayın tekeli döneminde siyasal, toplumsal yapı -Radyo programcılığı, yayıncılığı etkileşimi-
Political, social structure and radio programming, radio broadcasting interaction during monopolistic radio broadcasting era in Turkey
VAKUR KAYADOR
Doktora
Türkçe
1999
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN CANKAYA
- Loci of Islamic text production: Print and publishing in Republican Turkey
İslami metin üretiminin mahalleri: Cumhuriyet Türkiyesinde matbuat ve yayıncılık
AYŞEN BAYLAK GÜNGÖR
Doktora
İngilizce
2020
Siyasal BilimlerBoğaziçi ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA ALTUĞ
- Türkiye'deki ekonomi basını gündemi ve siyasal gündem ilişkisi (Özelleştirme örneğinde bir gündem belirleme çalışması)
The Relationship between economy pages agenda and policy agenda in Turkey (A agenda setting study on privatization issue)
ERKAN YÜKSEL
Doktora
Türkçe
1999
İletişim BilimleriAnadolu ÜniversitesiBasın ve Yayın Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR DEMİRAY