Söz kavramı ve XVI. yüzyıl divan şiirinde söz
The concept of the word and 16th century diwan's poet word
- Tez No: 190060
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. KADİR GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
Bu çalışmada, `söz' kelimesinin 16. yüzyıl şairlerince nasıl kullanıldığı ortayakonulmaya çalışılmıştır. 16. yüzyılın önemli şairlerinden Fuzûlû, Bâkû, Hayâlû, Zâtû, Nev'û,Muhibbû, Bağdatlı Ruhû ve Fazlû'nin eserleri içinde kapsamlı bir tarama yapılmış, `söz'kelimesi ya da anlamca `söz' manasında kullanılan kelimeleri ihtiva eden beyitler tespitedilmiştir. Tarama sonucu tespit edilen beyitler, klasik divan tahlili metodu ile tahliledilmiştir.Çalışmanın giriş bölümünde `söz' kelimesinin sözlük ve lügat anlamlarına, kutsalmetinlerdeki kullanımlarına ve sözlü ve yazılı edebiyatımızda önemli yer tutan edebiverimlerdeki kullanımlarına yer verilmiştir. `Söz' kelimesinin dinû metinlerdekikullanımları çeşitli başlıklar altında verilerek kaynağı kutsal olan kitaplarda sözün nasılkullanıldığı ortaya konulmuştur. Genel anlamda edebiyatımızda `söz' kelimesininkullanımı ile ilgili fikir vermesi açısından sözün, Türk edebiyatında nasıl kullanıldığı,edebiyat şubesinin özelliğine göre ortaya konulmuştur.Çalışmanın birinci bölümünde, sözün şiirle ilişkisi üzerinde durulmuştur. 16. yüzyılşairlerine göre; sözün ne olduğu, ne tarzda ve ne nitelikte söylenmesi gerektiği ve ne kadardeğerli olduğu ifade edilmiştir.Çalışmanın ikinci bölümünde, dinû unsurlarla söz arsındaki ilişki üzerindedurulmuştur. Dini unsurların söze etkisi ve sözün dinû unsurlarla birlikte kullanımları elealınmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümünde, sözün tasavvufû kavramlar ile ilişkisi üzerindedurulmuştur. Beyitlerde söz ile birlikte kullanılan tasavvufû kavramların nasıl kullanıldığısaptanmıştır.Son bölümde, insan söz ilişkisi bağlamında âşık, sevgili, gönül, rakip gibikavramlarla sözün ilişkisi üzerinde durulmuştur. Bu bölümde; şairin kendi sözlerindennasıl bahsettiği, sevgilinin sözünün hangi niteliklerde olduğu, rakibin sözlerinin nasılolduğu ve gönül ile söz arasındaki bağ ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this article is to reveal how the ?word? has been by the 16th centurypoets. It has been run through among the most important 16th century poets, Fuzûlû, Bâkû,Hayâlû, Zâtû, Nev?û, Muhibbû, Bağdatlı Ruhû ve Fazlû and one has found ballads that containthe word ?word? or the words similar in meaning to ?word?. The ballads determined at theend of scritinization, one analyzed with the classical divans method.In the introduction, it is stated on the meaning of ?word?in the dictionary, theusages in the holy texts and those in the literary works that are important oral and writtenliterature. It is also revealed how the ?word? is used in the books of religious origin, withthe usages in religious texts with different titles. How the word ''word'' is used in Turkishliterature depends mostly on the feature up the branch of literature in the terms of the factthat it gives on idea over the word ?word? in our literature.In the first chapter of this article, we put emphasis on the relation between theword ?word? and the poem. In according to 16th century poets, it is important how theword ?word? should be recited, what it is and how important it is the produceIn the second chapter we put emphasis on the relation between the religiouselements and the word ?word? and the usagers of the word ?word'? together with thereligious elements have been dealt withIn third chapter, the relation of the word ?word? with the mystical concepts hasbeen stressed. How the mystical concepts are employed with the word ?word? in theballads is ascertained.In the last chapter, we tried to reveal the relation of the word ?word? with the?lover?, ?darling?, ?love?, ?opponent? in terms of connection of human with the word?word?. In this chapter we have dealt with how the poet mention about his own word, howeffective the words of' 'darling'' are, how meaningful the words of ?opponent? are andrelation between the word ?word? and ?love?.
Benzer Tezler
- Zâtî 'nin Karamanlı Nizâmî'ye yazdığı nazirelerinmukayeseli tahlili
Comparative analysis of the nazares written by Zâtîto Karamanlı Nizâmî
MELİKE ÇAKI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA ÖNTÜRK
- Klasik Türk şiirinde cami kavramı
The concept of mosque in classical Turkish poetry
BİLAL TEMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıSiirt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM BATĞI AKMAN
- Günümüze göre Yahyâ Bey Dîvânı'nda eskicil unsurlar
According to today archaic elements in Yahyâ Bey Dîvânı
ASLIHAN AKYAZI DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN KESİK
- Vasfî dîvân [Metin-çeviri-açıklamalar-dizin]
ВАСФИ ДИВАН [текст-котормо-баяндамалар-индекс]
PELİN ÜNLÜLER ARABACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN TAŞ
- Ubeydi: Hayatı - edebi kişiliği ve Divanının tenkitli metni
Başlık çevirisi yok
M. ŞAHABETTİN ÜNLÜ
Doktora
Türkçe
1991
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ALPARSLAN