Roma Hukuku'nda hakkaniyet (Aequıtas)
Equity in Roman Law
- Tez No: 191536
- Danışmanlar: DOÇ. DR. A. NADİ GÜNAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Gürten, Kadir, Roma Hukunda Hakkaniyet , Doktora Tezi, Danışman: Doç.Dr.Nadi Günal, 172 s.ÖZETTezin adı ?Roma Hukukunda Hakkaniyet?tir.Aequitas özünde adalet kavramı ile ilgilidir. Hakkaniyet kısaca ?somutolay adaleti? olarak nitelendirilebilir. Roma'daki aequitas kavramı, AntikYunan'daki epieikes veya epieikeia'ya dayanır.Roma'da hakkaniyeti sağlayan organ praetor'lardır. Praetor'lar,kendilerine getirilen hukuki uyuşmazlıklarda öne sürülen ve ius civile'ce birdavaya bağlanmamış olan hak iddiaları için, uygun bulurlarsa, bir dava olanağıtanıyabiliyorlardı. Praetor tarafından tanınan bu davalara, onları ?actio in ius?dan ayırmak için ?actio in factum? adı veriliyordu.Def'i, praetor tarafından davalı tarafa tanınan ve formula usulünde ortayaçıkmış bir başka savunma araçlarındandı. Ius civile'nin tanıdığı bir dava,praetor'un davalı'ya verdiği bir def'i ileri sürme olanağı ile etkisizbırakılabiliyordu.Praetor'ların adalet ve hakkaniyete aykırı durumları gidermek içinyarattıkları çözüm yollarından birisi de restitutio in integrum (eski hale getirme)idi.Bazı durumlarda da, praetor, kendisine başvuran bir kişinin haklıdurumunu koruyabilmek için, bu durumu ortadan kaldırmaya çalışan kişilerinbu davranışlarını yasaklayabilirdi veya bir şey yapmaları veya yapmamalarıkonusunda emir verebilirdi. Buna interdictum adı veriliyordu.Missio in bona veya missio in possessionem olarak adlandırılan buuygulama ile praetor'lar korunmalarında hakkaniyet gereği gördüğü bir takımkişilere, ius civile hükümlerine göre, başkalarına ait malların tümünün ya da birbölümünün fiili hakimiyetini ellerine geçirme yetkisini tanıyabiliyorlardı.Ius civile-ius honorarium ayrımı, hukuku yaratan güçler bakımındanyapılmaktadır. Ius Honorarium'un yürürlük kaynağı Edictum (Beyanname)'dir.Sonuç olarak, Praetor'ların bu faaliyetleri ve Romalı hukukçu vedüşünürlerin çalışmaları ve öne sürdükleri fikirler doğrultusunda adaletinsomut olaydaki görünümü olan ?aequitas? kavramı Roma Hukukunda yerleşti.
Özet (Çeviri)
Gürten, Kadir, Equity in Roman Law , PhD. Thesis, Advisor: Assoc. Prof. NadiGünal, 172 p.ABSTRACTThe dissertation is entitled ?Equity in Roman Law.?Aequitas in Latin or ?equity? in English is a concept of justice, which canbe defined as ?justice in particular case?. Aequitas concept of Rome finds itsroots in epieikes or epieikeia of Ancient Greece.In Rome there was an official called ?Praetor?. A Praetor could allowactions (suits) to be filed to claim rights covered under ius civile. The actionsallowed by Praetor were known as ?actio in factum?. ?Actio in bonum etaequum conceptae? and ?actio utilis? were other examples of the ?actio?s(actions) used by Prators to establish equity.Exceptio, was defence mechanism provided by Praetors to defendantsbased on formula procedures.An additional method developed by Praetors to eliminate situations thathinder justice and equity was ?restitutio in integrum?.In some cases, to protect the rights of persons that apply to him, aPrateor could ban the actions of other persons who aimed to hinder thoserights. This was called ?interdictum?.By practicing a procedure called as ?missio in bona? or ?missio inpossessionem?, where required by equity, and under the terms of ius civile,Praetors could allow a person to acquire the possession of some or all ofanother person?s properties.The distinction of ius civile and ius honorarium was based on the sourcethat created the law. Ius Honorarium was enfoced through Edictums.As a result of Preators activities and works of Roman philosophers andlawyers the concept of ?aequitas? took its place in Roman Law.
Benzer Tezler
- Türk Medeni Kanunu'nda mirasta denkleştirme
Hotchpot in heritage law of Turkish Civil Law
PINAR ÖZLEM DEMİR TOKELLİ
Doktora
Türkçe
2012
Hukukİstanbul ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUAT SARI
- Roma Hukuku ve çağdaş Türk Hukukunda hâkimlerin hukuki sorumluluğu
Roma Law and legal responsibility of judges contemporary Turkish Law
İBRAHİM TOKALI
- Metus kavramı ve kurumlarının incelenmesi
Reviewing the concept of metus and it's institutions
AYŞE ÖNCÜL