Geri Dön

Chemical analysis and characterization of First millenium B.C. arrowheads from Tarsus

M.Ö. Birinci Binyıl Tarsus okuçlarının kimyasal analizi ve sınıflandırılması

  1. Tez No: 200237
  2. Yazar: GONCA DARDENİZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HADİ ÖZBAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Arkeometri, Kimya, Archaeometry, Chemistry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 106

Özet

Bu çalışma Kalkolitik çağlardan Osmanlı dönemine kadar önemli bir yerleşim bölgesi olmuş olan Tarsus/Gözlükule'deki metal buluntuları üzerinedir. Tarsus, stratejik olarak Kilikya Geçidi'nin güneyinde yer alır. Orta Anadolu ile Mezopotamya arasındaki ticareti kontrol etmiştir. Tarsus aynı zamanda Kıbrıs, Güney Akdeniz ve Batı Anadolu ile bağlantılı önemli bir liman kentidir. Tarsus, Orta Toroslardaki metal cevherlerine yakın olduğu gibi Kestel kalayınada ulaşma imkanına sahiptir. Bu çalışmanın amacı, M.Ö. 1400 yıllarından, M.S. 400 yıllarına kadar uzanan bir dönemdeki, Geç Bronz II (GBII), Demir Çağı (DÇ) ve Helenistik-Roma (H-R) dönemlerine ait olan 82 adet metal okucunun kimyasal analizi, tipolojik katagorizasyonu ve üretim teknolojilerini anlamaktır. 82 adet okucunun kimyasal bileşimleri atomik absorpsiyon spektroskopisi kullanılarak belirlenmiştir. Sonuçlar göstermiştir ki; saf bakır her üç dönemde de yaygın olarak kullanılmıştır. GBII ve DÇ.' nda, arsenikli bakır hem de bronz kullanılmıştır. H-R döneminde ise, saf bakır ve bronz, okucu üretiminin temelini oluşturmaktadır. Okuçları, şaft bölümüne bağlanma durumlarına göre; kovanlı, düz iğneli ve boğumlu iğneli olarak üç grupta katogorize edilmiştir. Bu çalışmadaki dönemlere ait okuçlarında bariz farklılıklar bulunmaktadır. GBII döneminde yalnızca düz ve boğumlu iğneli okuçları kullanılmıştır. Buna rağmen, DÇ'nda, sap delikli okuçlarının kullanımı yaygındır. H-R dönemi boyunca, düz iğneli okuçları tercih edilmiştir. DÇ'na ait 26 adet kovanlı okucu ağırlıkları 6.0±1.0 gram olan oldukça standart bir grup oluşturmaktadır. Bu kovanlı okuçlarına ait kimyasal analizler bu okuçlarının 1.0% üzerinde kurşun içerdiğini göstermektedir. Bu kurşunun kaynağı, okucunun bıçak kısmında bulunan bir oyuk içerisinden okuçlarının ağırlıklarını arttırmak amacıyla eklenen kurşun metalidir. Sap delikli okuçları, iki parçalı kil veya metal kalıp kullanılarak dökülmüştür.

Özet (Çeviri)

This study was related to the metal artifacts from Tarsus/Gözlükule which was an important urban center from the Chalcholitic to Ottoman Periods. Tarsus is located at the southern end of the Cilician Pass and was able to control trade between Central Anatolia and Mesopotamia. It was also an important port where contacts with Cyprus, Eastern Mediterranean as well as Western Anatolia. Tarsus also had access to the ore sources of Central Taurus ranges as well as Kestel tin. The objective of this study was to chemically analyze, typologically categorize and determine their production technologies of 82 metal arrowheads from Late Bronze II (LBII), Iron Age (IA) and Hellenistic-Roman (H-R) periods covering a time span between 1400 BC. and 400 AD. The chemical composition of the 82 arrowheads is determined by Atomic Absorption Spectroscopy. The results indicate that pure copper was used extensively in all three periods. Arsenical copper and bronze was used during the LBII and IA. Bronze along with pure copper was the main metal utilized during the H-R Period. The arrowheads were stylistically grouped in three categories depending on how they are attached to the shaft, namely socketted, straight pin and butted pin. There was a definite preference in the use of different type of arrowheads in these periods. Straight and butted pin arrowheads were used in the EBII. During the IA, however, there was almost exclusive use of socketted arrowheads. During the H-R period, straight pin arrowheads were in use. 26 socketted arrowheads from the IA constitute a very standard group with a mass of 6.0 ± 1.0 grams. Chemical analysis showed that these socketted arrowheads contained lead over 1.0%. The source of lead is the lead metal that was added to the cavity of the blade to increase the mass of the arrowheads. Socketted arrowheads were cast generally by two piece clay or metal molds.

Benzer Tezler

  1. Babil-İştar kapısı sırlı tuğlalarının karakterizasyonu ve korumaya yönelik öneriler

    The characterization and protection of the Babylonion Ishtar gate glazed bricks

    TUĞBA AKAR NOEİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ArkeometriKadir Has Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YONCA KÖSEBAY ERKAN

  2. Chemical characterization of lipid residues in neolithic and chalcolithic pottery from Anatolia

    Anadolu neolitik ve kalkolitik çanak çömleklerindeki lipid kalıntılarının kimyasal karakterızasyonu

    AYLA TÜRKEKUL BIYIK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    ArkeometriBoğaziçi Üniversitesi

    Kimya Bölümü

    PROF. HADİ ÖZBAL

  3. Kuriki höyük (Batman) arkeolojik kazılarında elde edilen seramiklerin karakterizasyonu

    Characterization of ceramics found in kuriki mound (Batman, Turkey) archaeological excavations

    MURAT BAYAZİT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Seramik MühendisliğiDumlupınar Üniversitesi

    Seramik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSKENDER IŞIK

    YRD. DOÇ. DR. ALİ İSSİ

  4. Farklı biyokütle kaynaklarından hemiselüloz, selüloz ve ligninin ayrıştırılması ve karakterizasyonu

    Separation and characterization of hemicellulose, cellulose and lignin from various waste biomass sources

    ZEYNEP CEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Kimya MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÖZER

  5. Energy performance analysis and materials characterization of aerogel insulation blankets

    Aerojel yalıtım battaniyelerinin enerji performans analizi ve malzeme karakterizasyonu

    SELENA ALAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Enerjiİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Enerji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLDEN GÖKÇEN AKKURT

    PROF. DR. SEDAT AKKURT