Çinkolu atıkların hidrometalurjik yöntemle kazanılması
Recovery of zinc from wastes by hydrometallurgical processes
- Tez No: 201466
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUHLİS NEZİHİ SARIDEDE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Metalurji Mühendisliği, Chemistry, Metallurgical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Pirinç baca tozu, çinko geri kazanımı, liç, sementasyon, Zinc flue dust, zinc recovery, leaching, cementation
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Günümüzde çinko; çelik, alüminyum ve bakırdan sonra dünyada miktar olarak yıllık tüketimi en fazla olan metaldir. Çinko metaline olan bu ilgi, birincil çinko kaynaklarının tükenmesi ve çinko içeren ürünlerin üretim prosesleri sürecinde ortaya çıkan çevreye zararlı toz, curuf ve kül gibi ikincil atıkların yeniden degerlendirilmesini zorunlu kılmaktadır. Dünyadaki çinko üretiminin yaklasık %30'u ikincil kaynaklardan elde edilmektedir. Bu çalısmada, pirinç üretimi yapan bir firmadan temin edilen baca tozundaki çinkonun hidrometalurjik yöntemle geri kazanılması amaçlanmıstır. Bu amaca yönelik olarak geri kazanımın ilk asaması olan liç islemine çesitli parametrelerin etkileri incelenmis ve çinko liç verimini en optimum seviyede gerçeklestirecek kosullar tespit edilmistir. Deneysel çalısmalarda H2SO4, HCl ve HNO3 kullanılarak 15, 30, 60, 90 ve 120 dakikalık sürelerde ve 25, 50 ve 75 oC'lik sıcaklıklarda liç islemleri gerçeklestirilmistir. Liç islemleri sonucu elde edilen çözeltilerin kimyasal analizlerinden hareketle süre, sıcaklık, katı/sıvı oranı, asit türü ve çözelti pH'ı gibi parametrelerin çinko liç verimine ve bakır çözünürlügüne etkileri tespit edilmistir. Deneysel çalısmalardan elde edilen sonuçlara göre, en yüksek çinko liç veriminin HNO3 kullanıldıgında elde edildigi bulunmustur. En yüksek çinko liç verimi %90 olarak elde edilmistir. Degisken parametreler degerlendirildiginde optimum liç kosulları; 1M'lık HCl çözeltisi, 1/20 katı/sıvı oranı 50oC sıcaklık ve 60 dakikalık liç süresi olarak belirlenmistir. Pirinç baca tozunun bakır içerigi yüksek oldugundan çözeltiye geçen bakır miktarları da belirlenmistir. Bakırın çözeltiye geçmesinde en yüksek degerin HCl kullanıldıgında ortaya çıktıgı görülmüstür. Liç deneylerini takiben elde edilen çözeltinin temizlenmesine yönelik sementasyon çalısmaları da yapılmıstır.
Özet (Çeviri)
At present zinc is the most consumed metal after steel, aluminum and copper. Primary zinc sources are reducing because of the increasing interest to zinc. This situation necessitates the recovery of zinc from secondary hazardous zinc residues generated during production processes of zinc including products. About 30% of world zinc production is produced from secondary sources like brass, die casting scrap, flue dust, galvanizing residues and zinc sheet. In this study, recovery of zinc from flue dust by hydrometallurgical process is aimed by using brass flue dust supplied from a brass manufacturer. The effects of different parameters of leaching process, which is the first step of recovery, have been analyzed and the optimum leaching conditions are determined. In the experimental part of the study, leaching processes were carried out by using H2SO4, HCl and HNO3 at different temperatures (25, 50 and 75 oC) and in different time (15, 30, 60, 90 and 120 minutes). The effects of time, temperature, solid/liquid ratio, acid type and pH on the zinc leaching efficiency and the solution rate of copper were determined. Results of the experiments showed that highest zinc leaching performance was obtained by HNO3. The maximum zinc leaching efficiency was %90. And the optimum leaching conditions determined are 50oC temperature, 60 minutes of leaching time, 1/20 solid liquid ratio by using HCl. Because of the high amount of copper in the buffer solution, the copper percentages of the solutions were examined. And the highest copper solution rate was obtained by using HCl. After the leaching experiments, cementation experiments were done to purify the buffer solution.
Benzer Tezler
- Elektrik ark ocağı baca tozundan çinko metalinin hidrometalurjik yöntemlerle kazanılması
Recovery of zinc metal from electric arc furna flue dust using hydrometallurgical methods
ESRA ERDOĞAN NAKİPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kimya MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM YILDIZ
- Farklı arpa (Hordeum Vulgare) çeşitlerinin çinko alım etkinliklerinin belirlenmesi
Determination of zinc uptake efficiencies of different barley varieties
MUSTAFA ÖZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M.RÜŞTÜ KARAMAN
- Çinkolu gübre uygulamasının farklı sulama koşullarında börülce (Vigna unguiculata L.)'de verim ve bazı kalite özellikleri üzerine etkileri
Effects of zinc fertilizer application on yield and some quality characteristics of cowpea (Vigna unguiculata L.) under different irrigation conditions
ABDULLAH AÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERİDE ÖNCAN SÜMER
- Düşük çinkolu Li2O-ZnO-SiO2 camlarının kristalizasyon davranışı ve cam seramiklerinin eğme mukavemetlerine P2O5'in etkisi
Başlık çevirisi yok
ONUR MENTEŞE
- Değişik çinkolu gübrelerin mısır bitkisinin kuru madde verimi ve kimi besin element içerikleri üzerine etkileri
Effects of various zinc compounds on dry matter yield and some nutrients contents of maize
HAKAN ÇELİK