19. yüzyıl Osmanlı-Türk romanında Gayrimüslim imgeleri
Non-muslim images in Ottoman-Turkish novels at 19th century
- Tez No: 206360
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
ÖZET19. YÜZYIL OSMANLI-TÜRK ROMANINDA GAYRİMÜSLİM İMGELERİYüksel Lisans, Türk Edebiyatı BölümüSeda UyanıkTez Yöneticisi: Yard. Doç. Dr. Laurent MignonHaziran 2007Bu tezde, on dokuzuncu yüzyılın son çeyreğinde kaleme alınmış olan,Nabizade Nazım'ın Karabibik (1891), Mizancı Mehmet Murat'ın Turfanda mı YoksaTurfa mı? (1892), Recaizade Mahmut Ekrem'in Araba Sevdası (1896), AhmetMithat Efendi'nin Mesâil-i Muğlâka (1898) ve Şehbenderzâde Filibeli AhmetHilmi'nin A'mâk-ı Hayal (1910) adlı romanlarında gayrimüslim karakterlerin nasılkonumlandırıldıkları değerlendirilmiş; eserler dönemin tarihsel arka planı veyazarların bu konuda benimsedikleri ideoloji ile ilişkilendirilerek incelenmiştir.Tanzimat dönemi romanında gayrimüslim karakterler üzerinde yapılaninceleme ve eleştirilerin sınırlı sayıda olması, yapılan değerlendirmelerin deyazarların romanlarında ve fikrû eserlerindeki bakış açılarını dışlayan genellemeleredayanması, gayrimüslim imgesinin ayrıntılı olarak, örneklerle açımlanmasını gereklikılmıştır.Tezde incelenen romanlar doğrultusunda yazarların, gayrimüslim imgesidolayımında farklı yaklaşımlar sergiledikleri belirlenmiştir. Bu açıdan gayrimüslimkarakterlerin, yazarların din, etnik kimlik ve medenileşme ölçütlerine göredeğişkenlik gösteren yaklaşımları doğrultusunda romanlarda farklı işlevlere sahipoldukları belirlenmiştir. Romanlarda, batılı ve İslami unsurlar arasındaki farkınbelirginleştirilmesine dayanan düşünceler, gayrimüslim karakterleri kimlik-farklılıkeksenine taşıma gibi şekillerde ortaya çıkmıştır. Bu dönem romanları, gayrimüslimkarakterler bağlamında ele alındığında; din, millet ve kültür anlayışlarının, modernve geleneksel, merkez ve çevre, ben ve öteki gibi tipolojik yapılar olarak ifadebulduğu gözlemlenmektedir. Bütün bu değerlendirmelerin ışığında on dokuzuncuyüzyıl sonu Tanzimat dönemi romanında tek bir gayrimüslim anlayışından sözedilemeyeceği sonucuna varılmıştır.anahtar sözcükler: gayrimüslim, din, kimlik, öteki, etnisite, milliyet
Özet (Çeviri)
ABSTRACTNon-Muslim İmages in Otoman-Turkish Novels at 19th CenturyUyanık, SedaM. A., Department of Turkish LiteratureSupervisor: Yard. Doç. Laurent MignonJune 2007This thesis aims at exploring the changing images of non-Muslim charactersin five novels written in the last quarter of the 19th century, namely Karabibik (1891)by Nabizade Nazım; Turfanda mı Yoksa Turfa mı? (1892) by Mizancı MehmetMurat, Araba Sevdası (1896) by Recaizade Mahmut Ekrem, Mesâil-i Muğlâka(1898) by Ahmet Mithat Efendi and A?mâk-ı Hayal (1910) by Şehbenderzâde FilibeliAhmet Hilmi. The novels are discussed taking the historical background and theauthors? ideological positioning into consideration.Reviews and critical essays focusing on non-Muslim characters in novelsduring the post-Tanzimat period are limited in number and scope and are based ongeneralizations that do not recognize the various authors? intellectual and ideologicalparticularities and differences.The study of the five novels examined in this thesis shows that there areseveral differing images of non-Muslim characters. The image and role of non-Muslim characters in the works depend on the authors approach to religion, ethnicalidentity and his understanding of civilization. The highlighting of differencesbetween European and Muslim cultures in those novels leads to the positioning of thenon-Muslim image in a circle of ?identity and differences?. The focus on non-Muslim characters in those novels, shows that the concepts of religion, nation andculture have close links to typological structures such as modernity and tradition,centre and periphery and ?I? and the other. In the light of this study, it is concludedthat it is not possible to talk about only one single non-Muslim concept in the post-Tanzimat novelskeywords: Dhimmi, religion, identity, othernes, ethnicity, nationality.
Benzer Tezler
- 19. yüzyıl Türk romanında kadının gündelik yaşamı
Daily life of women in the 19th century Turkish novel
CENNET ALTUNDAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZİN GONCA GÖKALP ALPASLAN
- Türk romanında oluşum aşamasında dış dünya
The Outside world in the developmental stages of Turkish novel
NİHAYET ARSLAN
Doktora
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL PARLATIR
- Bireyin söylemsel inşası: 1980 sonrası Türk romanında bireyciliğin izleri
Dicoursive construction of the individual: appearances of individualism in the Turkish novel after 1980
HAVVA RABİA ALTUNDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN BALCI
- 19. yüzyıl Türk romanında gençlik
Youth in 19th century Turkish novel
MEHMET EMİR KALELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORAY ÜSTÜN
- 19. yüzyıl Türk romanında annelik olgusu (1870-1900)
The phenomenon of motherhood in the 19th century Turkish novel (1870-1900)
ZEHRA KAPLAN
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA ERAYDIN ARGUNŞAH