Geri Dön

Sivas il merkezinde Türk devri türbe mimarisi

Tomb architecture of Turkish perod in provincial center of Sivas

  1. Tez No: 207203
  2. Yazar: ASLI KAYA
  3. Danışmanlar: PROF.DR. HAKKI ACUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Türbe, ?slam dünyasında Türkler tarafından yaygınlastırılan bir yapı türüdür. Toprak anlamındaki Arapça ?türb? kökünden gelen türbe kelimesi, mezar üzerine kurulan bina anlamında kullanılmıstır. Anadolu'da bu yapı türüne ait Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerinden günümüze birçok eser ulasmıstır. Sivas, tarihin her döneminde ticaret yollarının kesistiği önemli kavsak noktalarından birisi olmustur. Sivas'ın Türk hakimiyetine girdikten sonra il merkezine yapılmıs olan türbeler bu tezin konusunu olusturmaktadır. ?l merkezinde, günümüze ulasılabilmis olan türbelerin mimari ve sanat değerleri bakımından incelenmistir. Özellikle Selçuklu döneminden kalan eserlerdeki mevcut çini süslemeler Türk çini sanatının en güzel örneklerini teskil etmektedir. Sivas'ta tescillenmis ve koruma altına alınmıs on altı türbe mevcuttur. Bu eserler; Selçuklu, Eretna ve Osmanlı dönemlerinden kalmıstır. Selçuklu geleneğinde yapılmıs süslemelerinden dolayı sehir merkezindeki diğer türbelerden ayrılmaktadır. Selçuklu döneminden iki, Eretna Beyliği döneminden dört, Osmanlı döneminden sekiz türbe günümüze ulasabilmistir. Türbelerden bes tanesi kare planlı, iki tanesi dikdörtgen planlı, iki tanesi poligonal planlı, üç tanesi ayaklı türbe, iki tanesi münferit planlı olarak insa edilmistir. Türbelerden Abdülvehab Gazi (Cami) (14. yy), 1. ?zeddin Keykavus (Darüssifa) (1219), Burucerdi (Mederese) (1271) ve Hoca ?mam (Mescidi) (15. yy) Türbeleri, mevcut yapıların bünyesine bağlı olarak insa edilmistir. Eretna döneminden kalan Güdük Minare (1347) Türbesinin kuzey köselerinde bulunan duvar kalıntılarından türbenin baska bir yapıya bitisik olarak insa edilmis olabileceği akla gelmektedir. Bu eserlerin dısında diğer türbeler her hangi bir yapıdan ayrı, bağımsız olarak insa edilmislerdir. Eserler, plan, süsleme, üst örtü, malzeme açılarından katalog bölümünde detaylı olarak incelenmis, aynı dönemde Anadolu'daki benzer örnekleri ile karsılastırılmıstır. Kitabesi bulunan türbelerin kitabeleri okunmus, tarihlendirme bu doğrultuda yapılmıstır. Kitabesi bulunmayan veya okunamayan eserlerin tarihlendirmeleri plan tipine, kullanılan malzemeye, süslemelere ve strüktüel elemanlara dayanarak yapılmıstır.

Özet (Çeviri)

Tomb, in Turkish ?Türbe?, is a type of structure spead in the ?slamic world by the Turkish. The origin of the word ?Türbe? is the Arabic word ?Türb? (soil) and the meaning of ?Türbe? is a building settled on a grave. In Anatolia today there are lots of tombs, belonging to Seljuk, Beylikler and Ottoman periods. Sivas, wasone of the important crossroads of commerce throughout the history. The topic of Sivas, after the Turkish dominance of the region. Extant tombs of the provincial center have been investigated in architectural and artistic terms. Particularly present çini decoration Works of the remnants of Seljuk perod are considered to be the best examples. In Sivas there are sixteen registered tombs which are also under protection. They differ from other tombs which are situated in the city center due to their decorations based on Seljuk tradition. These monuments date back to Seljuk, Eretna and Ottoman times. Types of the extant tombs are as such: two tombs from Seljuk, four from Eretna Beyliği, eight from Ottman perod. Five of the tombs have square plan, two of the tombs have rectangular plans, other two tombs have poligonal plans, other three are legged tombs, other two tombs are constructed in separate plans. Abdülvehap Gazi (Mosque) Tomb (14 th century), 1. ?zzeddin Keykavus (Darüssifa) (1219), Burucerdi (Madrasah) (1271) and Hoca ?mama (Moque) (15 th century) tombs were constructed dependent to the current structures. The wall remnants existing on the North corners of the Gügük Minare (1347) Tomb, extant from Eretna, connotes the tomb could have been constructed atlached to another structure. The monuments plans, ornaments, covering, ingredients were investigated in detail in the catalog section, and compared with the similar examples of the same period in Anatolia. ?nseriptions of the tombs with inseriptions have been studied and used in the dating of these monuments. Dating of tombs without inscriptions on them have been done according to their plan type, ingredients, ornaments and structural features.

Benzer Tezler

  1. Sivas il merkezinde yaşayan 12-18 yaş grubu adolesan öğrencilerde demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi prevalansı

    The prevalence of iron deficiency and iron deficiency anemia in 12-18 years old adolescent boys and girls in Sivas

    İBRAHİM BERÇEM

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    HematolojiCumhuriyet Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DİLARA İÇAĞASIOĞLU

  2. Meme kanserli kadınlarda mastektominin beden imajı ve yaşam kalitesi üzerine etkisi

    Effect on quality of life and body i̇mage of mastectomy in women suffering from breast cancer

    KÜBRA ERTURHAN TÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    HemşirelikCumhuriyet Üniversitesi

    Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERYEM YILMAZ

  3. Sivas il merkezindeki ortaokul öğrencilerinde obezite sıklığı ve etkileyen faktörlerin incelenmesi

    Obesity prevalance and risk factors among secondary school students in Sivas province

    AHMET KIBIK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Halk SağlığıCumhuriyet Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERGÜN HALDUN SÜMER

  4. Alışveriş merkezi (AVM) kuruluş yeri seçiminde coğrafi bilgi sistemlerinin (CBS) kullanılması: Sivas il merkezi örneği

    The use of geographical information systems in determination of shopping center' location: A case study in Sivas province

    ESRA TÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU GÜLSEVİL BELBER

  5. Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin T.C. Inkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersine karşı tutumları ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin farklı değişkenler açısından incelenmesi

    The investigation of the relationship between eighth graders' academic achievement and their attitudes towards republic of Turkey Revolution History and Kemalism course in terms of some variables

    AYŞEGÜL YILMAZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN KUBİLAY GÜL