Codex cumanicus ile Kırgız Türkçesi arasında bir karşılaştırma denemesi
The comparative studies between Kyrgyz Turkish language and codex cumanicus: phonetics
- Tez No: 207219
- Danışmanlar: PROF.DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 270
Özet
Türk dili tarihi açısından, özellikle Kuzeybatı Türk lehçeleri ve Kıpçakça ara?tırmaları için çok önemli bir hazine değerinde olan Codex Cumanicus adlı sözlükte geçen kelimeler Kırgız Türkçesindeki kelimelerle kar?ıla?tırılmı?tır. Dilde temel konu ses bilgisi olduğu için iki dildeki ortak kelimeleri ses bakımından inceleyerek benzerliği ve farklılığı göstermeye çalı?ılmı?tır. Çalı?mamızın malzemesi, XIV. yüzyılda Kıpçak ağzından derlenen Codex Cumanicus sözlüğü ve Yudahin?in sözlüğü ile sınırlı olup, çalı?mamız iki dildeki sesler kar?ıla?tırılarak ortaya çıkan benzerlik ve farklılıkları içermektedir . Bu çalı?mada, art zamanlı (diakronik) ve kar?ıla?tırmalı (comparative) yöntem kullanılmı?tır. Codex Cumanicus ile Kırgız Türkçesi arasındaki ses bilgisi çalı?ması ilk bilimsel kar?ıla?tırmalı çalı?malardan biri olması açısından önemlidir. Yaptığımız çalı?mamız sonucunda XIV. yüzyıl Kıpçak Türklerinden derlenen Codex Cumanicus adlı sözlükteki Kıpçak Türkçesiyle günümüz Kırgız Türkçesinin ses açısından incelenmesi sonucunda iki dil arasındaki benzerlik ve farklılıkların yanında Kırgızcadaki kelimelerin tarihî biçimleri de ortaya konulmu?tur. Aynı zamanda Kıpçak Türkçecsinin zaman ve mekâna bağlı olarak deği?im ve geli?im göstermekle birlikte Çağda? Kıpçak yazı dillerinin ve özellikle Kırgız Türkçesinin ne kadar az deği?ime uğradığı ortaya çıkmı?tır. Codex Cumanicus?un kelime hazinesi Kırgız Türkçesine de miras kalmı?tır.
Özet (Çeviri)
In this study has compared the words in Kyrgyz Turkish language with the words in dictionary of Codex Cumanicus which has a very important treasury value for the researches of Northwest Turkish dialects and Kypchak languages from the point of Turkish language history. Also, this study looked through common words in two languages in terms of phonetics and made effort to show similarity and difference between them. Because of the phonetics is the fundamental issue of the language. The material of our study is limited by Codex Cumanicus dictionary which complied from Kypchak dialect in the XIV Century and Yudahin?s dictionary, and it includes arised similarities and differences by comparing of phonetics in two languages. Also, the diachronic and comparative methods used in our study. Phonetics study between Codex Cumanicus and Kyrgyz Turkish language is very important as one of the first scientific comparative studies. In the conclusion of our study, Codex Cumanicus dictionary which complied from Kypchak Turkish dialect in the XIV Century and modern Kyrgyz Turkish language are examined in terms of phonetics. And this study has tried to give the historical formation of words in Kyrgyz language by the similarities and differences between two languages. When Kypchak Turkish language showed the exchange and development which were depending on place and time, Modern Kypchak written language and especially Kyrgyz Turkish language showed very little exchanges. The treasury value of words in Codex Cumanicus has left the inheritance for the Kyrgyz Turkish language.
Benzer Tezler
- Codex Cumanicus ile Kırgız Türkçesinin söz varlığı bakımından karşılaştırılması
Comparison with Codex Cumanicus and Kirghiz Turkish in terms of lexicology
ÖZÜM SUBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DilbilimNiğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AKARTÜRK KARAHAN
- Codex Cumanicus ile çağdaş Kazak Türkçesinin ortak söz varlığının karşılaştırmalı sesçil incelemesi
Phonetic comparative study of the common vocabulary of Codex Cumanicus and modern Kazakh Turkish
MADINA MOLDASHEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT CERİTOĞLU
- Codex cumanicus'un söz varlığı ile günümüzde Kafkasya'da konuşulan Kıpçak grubu Türk lehçelerinin söz varlığının ses ve anlam bakımından karşılaştırılması
Comparison of codex cumanicus and Kipchak group Turkish dialects spoken in the caucasus today in terms of voice and meaning
BEYTULLAH KOCABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE YÜKSELEN PELER
- Codex Cumanicus ve Karaçay-Malkar Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı
Comparative vocabulary of Codex Cumanicus and Karachay-Balkar Turkish
SEVNUR CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADİLHAN ADİLOĞLU
- Tarihî Kıpçak Türkçesinin kavram alanı sözlüğü denemesi
Essay on the conceptual area dictionary of historical Kipchak Turkish
MELİHA ÖZÇAMKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıÇankırı Karatekin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN KOCAPINAR