Cumhuriyet dönemi (1923-1940)İstanbul konut mimarisi
Residence architecture at republican period(1923-1940)in Istanbul
- Tez No: 210084
- Danışmanlar: PROF.DR. GÖNÜL CANTAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Sanat Tarihi, Tarih, Architecture, Art History, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 562
Özet
Uygarlık yerlesme ile baslar. lk çaglardan günümüze kadar geçen sürenin her asamasında yerlesme sorunu ile karsılasan insanoglu, kendi zekası, bilgisi, beklentileri, içinde bulundugu zamanın kosulları ve doga sartlarına göre yasam mekânlarını degisik sekillerde plânlayıp insa etmistir. Zaman içinde edinilen her bilgi bir sonraki dönemin altyapısını olusturmustur. Magaralarda ve agaç kavuklarında baslayan yasam, modern dairelere tasınmıs, her ülke kendi yasam tarzına uygun modern konutlar insa ederek mimarlık sahnesinde yerini almıstır. Ülkemizde konutlar, dıs dünyanın mimarî gelisimleri takip edilerek insa edilmistir. nsanların ikamet ettigi ve yasamının büyük bir bölümünü geçirdigi en önemli mekân konuttur. Konut mimarisinin olusumu ülkelerin yasam sartları, sorunları, maddi imkanları ve düsünce yapısı ile paralel gelisim göstermektedir. Bu nedenle Cumhuriyet Dönemi konutları insa edildikleri dönemin özelliklerini yansıtmaktadır. Zor sartlar altında kazanılan savaslar, insanların kaybetmek istemedigi geleneksel degerler ve yeni yasam tarzları degisik mimari yapılanmalara neden olmustur. Uzun bir süreç içinde uygulanan degisik mimari tarzlar hiçbir zaman birbirinden kesin çizgilerle ayrılmamıs bilakis birbiri ile es zamanlı yasamıstır. ?Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi?, ?Birinci Ulusal Mimarlık Sonrası Dönem?, ?kinci Ulusal Mimarlık Dönemi?, ?kinci Ulusal Mimarlık Sonrası Dönem? gibi gruplara ayrılan süreçlerde savasın yok ettigi topraklarda yeni bir ülke yaratılmıs ve yabancı uzmanlar yanında pek çok Türk mimar faaliyette bulunmustur. Osmanlı mparatorlugu'nun XVIII.yy.da sürdürdügü yenilesme hareketleri mimarlık alanında kendini göstermis ve zenginlesen gayrimüslim halk, stanbul'un belli semtlerinde yüksek apartmanlar insa ettirmistir. Baslangıçta geleneksel yasam tarzı, slâmi kurallar ve maddi imkansızlıklar V nedeniyle apartmanlara talep etmeyen Müslüman halk zamanla bu evlerde yasamaya baslamıstır. Cumhuriyet'in ilanından sonra devletin, Baskent Ankara'da baslattıgı mimari çalısmalar kısa süre sonra stanbul'da ve diger sehirlerde devam etmis böylece Modern Mimarlık alanındaki yenilikler devlet destegiyle tüm yurda yayılmaya baslamıstır. Türk toplumu Cumhuriyet'in ilânıyla birlikte toplumsal, kültürel ve ekonomik degisimler yasamıstır. Türk aile yapısına bakıldıgında ataerkil genis aile Cumhuriyet Dönemi'nde yerini çekirdek aileye bırakmıs, ön plâna çıkan küçük ailelerin gereksinimleri, yasam tarzları da geleneksel Türk ailesine göre farklılasmıstır. ki veya tek katlı evlerin yerini çok katlı apartmanlar almıs, maddi durumu iyi olan vatandasların belli semtlerde insa ettirdikleri plânlı apartmanlar ve kira evlerinde küçük aileler kiracı olmaya baslamıstır. Çekirdek ailelerin istek ve ihtiyaçlarına cevap verecek tarzda insa edilen modern evlerde Avrupa'da insâ edilen konutların plânları, süsleme programları ve mobilyaları tercih edilmis, evlerde sadelik, fonksiyonellik ve konfor aranmıstır. Evlerde dikkati çeken en belirgin degisiklik odalarda olmustur. Geleneksel Türk konut mimarisinde her türlü ihtiyacın görüldügü odalar, Cumhuriyet'in ilanından sonra degisik ihtiyaçlara hizmet eden bagımsız mekânlar seklinde düzenlenmeye baslamıs, salon, oturma odası, yatak odası, mutfak, banyo ve tuvalet kavramları olusmustur. Geleneksel özellik tasıyan sedirler, yüklükler, yataklar, kandiller, ocaklar ortadan kalkmıs bunların yerine modern ve Batılı tarzda mobilyalar olan koltuk takımları, sandalyeler, yataklar, lambalar?vs. gelmistir. ANAHTAR KELMELER : Osmanlı, Cumhuriyet, stanbul, Mimari, Konut.
Özet (Çeviri)
Civilization starts with settlement. Human being has faced settlement problems in every rank of life. According to mankinds? own intelligence, knowledge, expactations, conditions of time and natura, life places passed through different ranks from ancient times to today. Obtained every knowledge umderlined the next terms. Life started in caves and tree cavities, then carried to modern flats. Every country took part in architecture stage by building modern homes suited to their life styles. In our country, residences builded by following the European countries architectural developments. Residences are the most important places in mankinds life, so residence architecture had a parallel development with life situations, problems, materialistic possibility (materiality) and consideration type of countries. In early period at Republic of Turkey (1923-1940) residences reflect the peculiarity of their construction time. Wars gained under hard conditions, passed times standart of judgments, new life styles caused new architectural types and these different architecture types lived isochronal. In the ?First National Architecture Period?, ?After The First National Architecture Period?, ?Second National Architecture Period? and ?After The Second National Architecture Period?, many Turkish architectures, as well as foreign specialists, built constructions to rebuild Turkey after the wars. In eighteenth century, nonmuslim citizens started to become richer in Ottoman Empire and they made many high apartment houses builded in main neighborhoods of stanbul. In the beginning muslim citizens not demanded these houses because of Islamic rules and low material conditions, but in the course of time they also started to live in them. After the declaration of Republic in Turkey, government started architectural study in capital city, stanbul and other cities. VII Turkish society lived many variations in social, cultural and economical spaces in early times of Republic Period. Traditional Turkish patriarchy family turned to modern family type which exists of father, mother and children. New families? life styles and expectations started to change in those days. One or two flated houses left their places to apartment houses concerned to rich people. They have builded in style of European countries home plans and also decorated with modern types. People prefared simplicity, functionality and comfort in these houses. As time passed mainmast people started to become tenants in these houses. In houses, the main difference made in room plannings. In traditional Turkish houses every rooms planned like seperate homes. Every need for example eating, sleeping, entertaining guests, having a bath was happening in the same room. But in Turkish Republic Period, rooms were prepared as seperate places. Guest room, living room, bedroom, kitchen, bathroom, toilet planed in houses. Like room plans, room designing had also changed. Traditional furnitures like divans, sofas, oil lamps, fireplaces had replaced with armchairs, chairs, beds, lamps?etc. KEYWORDS : Ottoman, Republic, stanbul, Architecture, Residence.
Benzer Tezler
- A monographic study: Life and architectural practice of Ali Mukadder Çizer
Monografik bir çalışma: Ali Mukadder Çizer'in hayatı ve mimarlık pratiği
ORKUN DAYIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL
- Halit Femir'in (1910-1954) hayatı ve mimarlığı
Halit Femir's (1910-1954) life and architecture
BİLGE EKİN İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- Abidin Mortaş: Bir mimari biyografi
Abidin Mortaş: An architectural biography
NESİBE KINATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV ERKMEN ÖZHEKİM
- Karikatür penceresinden Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı (1923-1940)
Republican Period of Turkish literature through the perspective of caricature (1923-1940)
HÜLYA TEPEDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİLEM TERCÜMAN
- Cumhuriyet Dönemi Türk romanında Anadolu'nun sosyal ve siyasi hayatı: 1923-1940
Anatolian social and political life in Turkish novel of the Rebuplican Period: 1923-1940
FIRAT KARAGÜLLE
Doktora
Türkçe
2012
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. FATİH ANDI