Osmanlı'dan Cumhuriyet'e askere alma sistemi (1826-1970)
Recruitment system as from Ottoman till today (1826-1970)
- Tez No: 214302
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. HÜSEYİN ÇINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Osmanl Devleti'nin yönetiminde zamanla ortaya ç kan zaaflar, savalarda al nan yenilgiler, dier ülkelerdeki askerlik sistemi ve teknolojisindeki gelimeler Devlet erkân n yeni tedbirler almaya itmitir. Bu maksatla yap lan tüm slah çabalar na ramen bir türlü eski etkinliine kavuturulamayan, yenilik ve gelimelerin önündeki en büyük engel haline gelen Yeniçeri Oca 'n n kald r lmas bir zorunluluk haline gelmitir. Yeniçeri Oca 'n n kald r lmas yla da Türk toplumu aç s ndan yeni bir askere alma uygulamas balam t r. Ancak, Osmanl Devleti'nin yap s , ekonomik durumu ve vatandalar n n sahip olduklar özellikler ile Yeniçeri Oca 'n n kald r l ndan hemen sonra balayan savalar, askere alma uygulamalar n n yaz l kurallar haline getirilmesini geciktirmitir. Tanzimat Ferman ile ilân edilen ilkeler yeni dönemdeki askere alma kurallar n n belirlenmesindeki esas faktörü oluturmutur. +lk olarak 1846 tarihli Kur'a Kanunu ile yaz l kurallar haline getirilen askere alma ilemleri, gayrimüslim unsurlar n tutumlar , yap lan düzenlemelerdeki istisnai durumlar n fazlal ve uygulamalardan doan noksanl klar nedeniyle amac na ulaamam t r. Bir önceki düzenlemenin aksayan hususlar n gidermekten öteye geçemeyen 1870 ve 1886 tarihli Kanunlarla, 1908 tarihli düzenlemeler de bu hedefi gerçekletirmekte yeterli olamam lard r. Ayn amaç dorultusunda, savalardan ve yap lan uygulamalardan elde edilen tecrübeler nda yeni bir anlay la ele al nan, ancak ihtiyaç duyulan konularda s k s k yeni düzenlemeler yap lmas n gerektiren 1914 tarihli Kanun, I. Dünya Sava öncesinde muvakkat olmak kayd yla ç kar lm , Millî Mücadele dönemi ile Cumhuriyet'in ilk y llar nda da uygulanm t r. 1914 tarihli Kanun'un birçok deiiklie uramas , uygulanmas ndaki zorluklar, yetersizlikler ve askere alma uygulamalar nda meydan gelen gelimeler sonucunda, 1914 tarihli Kanunla yap lan düzenlemelerden büyük oranda etkilenen 1927 tarihli Askerlik Kanunu kabul edilerek yürürlüe konmutur. Türk toplum hayat nda, yaz l kurallar haline getirildikten sonra, en uzun süreli yürürlükte kalma özelliine sahip olan 1927 tarihli Askerlik Kanunu, balang çta teferruatl ve her durumu kar layacak ekilde II düzenlenmitir. Ancak, zaman içerisinde ortaya ç kan; beklenmeyen durumlar, kar la lan yeni olaylar, devletin ve bireylerin ihtiyaçlar , dier alanlardaki kanunî gelimeler ile tehdit ortamlar nda eksik kalan yönler, s k s k kanun deiiklii yap lmak suretiyle giderilmeye çal lm t r. Özellikle, tehdit ortam nda ve sosyal yaant da meydana gelen deiiklikler ç kart lan kanun deiikliklerinin nedenlerini oluturmutur. 1927 ilâ 1970 y llar aras nda, dorudan Askerlik Kanunu'nda deiiklik yapan 40 yeni kanun ç kart lm t r. Yap lan düzenlemelerin bir k sm n n ilâve hükümler getirdii, bir k sm n n mevcut uygulamalar n eklini deitirdii, bir k sm n n da art k uygulanmas na gerek kalmayan hükümleri iptal ederek eski duruma dönülmesini salad görülmütür. Dolay s yla, yasal zorunluluklar d nda, askerlik hizmeti gibi Türk toplumunda son derece önemli olan bir konuyu düzenleyen kurallar n; ülkenin gelimilii, gelimeye elverililii, siyasî, ekonomik, askerî ve sosyal faktörlerdeki deiimlerin etkileri ile dier ülkelerde meydana gelen gelimelerin de dikkate al narak genel hususlar içerecek ekilde düzenlemeye gidilmesinin daha mant kl olaca sonucuna var lm t r. Ayr ca, 1914 tarihli Kanun'dan büyük oranda etkilenen 1927 tarihli Askerlik Kanunu'ndaki düzenlemelerin; geçen süre zarf nda edinilen tecrübeler, uygulamalardan elde edilen sonuçlar, teknolojik ve modern gelimeler ile ülkenin ve toplumun içinde bulunduu durum ve ihtiyaca cevap verecek ekilde yeniden ele al nmas n n askere alma uygulamalar n daha etkin yapaca düünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The lack of power and defeats suffered in wars during the Ottoman reign, as well as the military service systems and technological developments in other countries have all compelled the Government officials to take some new measures. Hence, abolishment of the Janissary corps that was unable to regain their previous effectiveness in any way despite all the amelioration efforts put forth has become inevitable since they were the most prominent obstacles averting the relevant reforms and developments. With abolishment of the Janissary corps, a new conscription method has started to be practiced for the Turkish people. However, the structure, economical status of the Ottoman Empire and peculiarities of the citizens in addition to the wars broke out immediately after abolishment of the Janissary corps have delayed regulation of conscription in black and white. The principles announced with the Ottoman Reformation Decree have been the basic factor in designation of conscription rules in the new era. Conscription proceedings, which were first regulated in writing with the Law of Drew Lots in 1864 has not served its purpose due to the attitudes of non-Muslim elements, superfluity of exceptional cases in the arrangements regulated and the shortcomings arising from applications. The Laws dated 1870 and 1886 which were no more than eradicating the defective matters covered in the previous regulation, as well as the one dated 1908, have not been sufficient to achieve the goal, either. In line with the same goal, the Law dated 1914, which was handled on a new understanding in the light of experiences gathered from wars and the applications conducted and yet necessitating more frequent arrangements when required, has been enacted during the Independence War era and in the first years of Republic. In consequence of many amendments made to the Law dated 1914, difficulties faced in its application and developments occurred in putting the conscription law into practice, the Military Service Law dated 1927, which was influenced to a great extent by the regulations enacted with the Law dated 1914, has been brought into force. The Law of Military Service dated 1927, which is the law that has remained in effect for the IV longest period in Turkish social life, was initially prepared in detail to cover any situation possible. However, the unexpected situations that were met during the course of time, the needs of the individuals and the state, legal developments in other areas of life and the parts omitted in cases of threat were amended through successive changes in laws. Especially, cases of threat and changes in social life formed the basis of the changes made in the laws. 40 new laws amending the Law of Military Service have been enacted from 1927 to 1970. It has been observed that some of the mentioned amendments introduced further clauses; some changed the existent applications, while some annulled the clauses that were no longer needed. Hence, it has been concluded that, except legal exigencies, it would be more suitable to revise the regulations on military service which is considered as an essential part of Turkish social life considering current state of development of the country, its potential for development, the effects of the change in political, economic, military and social factors and the developments in other countries. Moreover, we conclude that the clauses put forward in the law dated 1927, which was largely effected by the law dated 1914, shall be revised in view of the experience gained, the consequences obtained as a result of the applications, technological and modern developments, and the situation and needs of the country in order to make recruitment applications more efficient.
Benzer Tezler
- Türk basınında Türk-İngiliz ilişkileri (1939-1944)
Turkish-English relations in Turkish press (1939-1944)
SEVTAP SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikManisa Celal Bayar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ŞAYAN ULUSAN
- 'Vatan için ölmek': Türkiye'de şehit asker kültünün sosyo-politik inşası ve şehit aileleri dernekleri
'Dying for the motherland': The socio-political construction of martyr soldier cult and martyr family associations in Turkey
ŞAFAK AYKAÇ
- Türk ve Rus idari modernleşmesinin karşılaştırılması
Comparison of Turkish and Russian administrative modernization
ASİYE KUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN TATAROĞLU