Geri Dön

Ergani'de eski Türk inançlarının izleri ve halk hekimliği

The traces of the old Turkish beliefs and folk physic in Ergani

  1. Tez No: 215157
  2. Yazar: SALİH UÇAK
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ALİ TORUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 141

Özet

nançlar, bir milletin mitik ve mistik özelliklerini yansıtan temel yapılardır. Tarih, bu yapıları yasam kosulları içinde sekillendirir ve aktarır. nsanlar kendi geçmisleri ile ilgili her seyi merak eder. Bu merak, onu atalar kültüne götürür. Milletlerin kültür haritasında mevcut olan her seyi anlamlandırması bazen kolay olmayabilir. Özellikle inanç meselesi bunun en basında gelir. Çünkü inanca baglı ritüel ve pratikler, bir milleti digerinden ayıran en belirgin özelliktir. Folklor çalısmaları içinde inançlara baglı kültürü tespit etmek, aktarmak belli bir birikim ve ciddi bir çalısma metodolojisi gerektirir. Buna baglı olarak var olan inanç içinde arkaik kalmıs düsünce ve ritüellerin bir kalemde batıl inanç veya hurafe olarak adlandırılması bizce oldukça basit bir sınıflamadır. Çünkü hiçbir pratik temelsiz degildir. Her inanç ve ritüelin dünden bugüne tasıdıgı degerler vardır. Batıl inanç ve hurafe sayılan pratiklerin temel kaynagının mitlerde aranması gerektigi düsüncesindeyiz. Bu çalısmaya bizi tesvik eden esas neden hiç süphesiz bu basit sınıflandırmadır. Bize göre geleneksellesen ve bir sekilde kendini koruyarak ve degiserek yasamaya devam eden her pratigin eski yasantılardan tasıdıgı bir iz vardır. Bu çalısma, bu izlerin pesinde olma gayretidir. Yine bize göre haksız olan bu basit sınıflamanın dısında yeni bir adlandırmadır. Çalısmamız dört bölümden olusmaktadır. lk bölümünde üzerinde çalıstıgımız Ergani yöresi ile ilgili maddi bilgilerin bir özetini vermeye çalıstık. Bu bölüm arastırmanın anlam kazanmasında tarihi ve cografi yapı içinde Ergani'nin genel özellikleridir. kinci bölümde, Türk inanç motifleri içinde belirgin bir yere sahip olan Gök Tanrı dini ve bu dine baglı olan iyelerin yöreye yansımasını vermeye çalıstık. Burada daha önce bu alanda yapılmıs olan çalısmaların dikkate alındıgını, verilen bilgilerin bu dogrultuda degerlendirilmeye çalısıldıgını hatırlatalım. Yörenin, yapılan bu ritüeller bakımından zengin oldugunu söyleyebiliriz. Üçüncü bölüm, hayatın geçis dönemleri ile ilgilidir. Yöre insanının dogum, yasam ve ölüm konusundaki uygulamaları belli bir tarihi çizgi içinde verilmeye çalısıldı. Hayatın geçis döneminde uygulanan yöntemler, bir anlamda geçmisin bir aynası olarak kabul edilebilir. Çünkü her insan bu alanda daha önce atalarından gördügünü yapmaya öncelik verir. Son bölüm, inançlara baglı olarak devam ettirilen ocaklar ve halk hekimligi konusuna ayrıldı. Bu bölümde özellikle maddi varlıgını devam ettiren unsurlar üzerinde durmaya gayret ettik. Ancak modern tıptaki gelismelerin halk hekimligini büyük ölçüde etkiledigini unutmayalım. Bu bölümdeki uygulamalar genelde kırsal alanda devam ettirilmeye çalısılan uygulamalardır. Çalısmanın sonuna kaynakçayı, kaynak kisilerin listesini, arastırmada kullandıgımız bazı soruları ve genel bir degerlendirmeyi ekledik. Kaynak kisilerin seçiminde genellikle elli yas sınırının olması ve özellikle okuma yazma bilmeyenlerin tercih edilmis olması arastırmanın amacı açısından bilinçli bir çabadır. Bu çalısma, bir yöre arastırması oldugundan genel olarak eski Türk inançlarını özel olarak Ergani folklorunda eski Türk inançlarının izlerini kapsamaktadır

Özet (Çeviri)

Beliefs are the basic elements that reflects a nation?s mythic and mystic chracteristics. History forms and transfers these basic elements in life conditions. Human begins are curious about everything related to their own past. This curiosity leads then to the ancestral beliefs. Sometimes it is not easy for nations to explain everything in their cultural map. Especially belief is the principal issue of them. Since ritual and practices depend on belief are the main characteristics that seperates a nation from other nations. To adjust and transfer the culture that depends on belief inside the folklore studies need an accumulation and a serious methodology. According to this, it is a very classification for us to name archaic rituals and beliefs as supertitions. Because no practices are without a basic. All kinds of beliefs and rituals carry valves from past to now. According to us the basic source of practices that are thougt as supertitions must be looked for in the myth. The basic reason which encourages us to this study, without doubt, is this simple classification. To us all practices taht are became a tradition and continve tol ive by changing or defencing themselves carry some trails from ancient times. This study is the effort of following these trails. According to us the wrong, excluding this simple classification, is to give a new name. This study consits of four chapter. n the first chapter we tried to give summary of information about Ergani. This chapter includes the area?s general characteristics such as historical and geographical. n the second chapter we tried to give the beliefs of ?Gök Tanrı? that has a significant place in Turkish religions motif and believing people?s effect to Ergani. By the way, we must sat hat in this chapter the early studies about this subject are taken consideration and given information evaluated in this way. We can say that this area is rich for these rituals. The third chapter is about the trasition period of life. t is tried to give the Ergani?s people application of birth, life and death by chronologically. The methods that are applicated in the life?s trasition period are thought as the reflection of the past. Because everyone gives preference to the what he/she learned from his/her ancestors. The last chapter is parted to the subject ?Ocaklar? and puplic medicine that are continued according to the beliefs. n this chapter we tried to concentrate on physically continving elements. But don?t forget that developments on modern medicine deeply effected the puplic medicine. The methods studied in this chapter, generally are continving in the countryside. At the end of study we add the bibliography, the list of consulted person, some questions we use and a general evaluation. While choosing the consulted person we prefered person over 50. and people who don?t know reading and writing. This is conciouslly because of the aim of the study. As this is a study of environs, it generally includes the ancient Turkish beliefs in Ergani?s folk culture.

Benzer Tezler

  1. Alevîlik'te âyinler

    Rites in Alevism

    ABDUL BAHRİ BİLİŞMEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖZ

  2. Bektaşi adab ve erkanı

    Bektashi manners and rituals

    HÜSEYİN ÖZCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN GÜZEL

  3. Türk edebiyatında manzum Hz. Ali cenk-nâmeleri ve Ayân-Zâde İbrahim Şükrî'nin Kıssa-i Kan Kalesi ile Hikâye-i Hâver-zemîn adlı mesneviler

    In Turkish literature verse Hz. Ali cenk-namas and Ayân-Zâde Ibrahim Sükri's mahtnawis named Kissa-i Kan Kalasi with Hikâye-i Hâver-zemin

    İLYAS KAYAOKAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÂDEM CEYHAN

  4. Ravzî divanı'nda sosyal hayat

    Social life in divan of the Ravzî

    DAMLA DENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET HALİL ERZEN

  5. Osmanlı Devleti'nde 16. yy. cülus ve cenaze törenleri

    Başlık çevirisi yok

    ZEYNEP TARIM ERTUĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Arkeolojiİstanbul Üniversitesi

    Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURHAN ATASOY