Kantaron (Hypericum scabrum L.) bitkisinden elde edilen boyar madde ekstraksiyonu ile kumaş boyama ve özelliklerinin incelenmesi
The analysis of the fabrics dyeing with the St. John?st wort (Hypericum scarbrum L.) plant extraction substance and its properties
- Tez No: 215341
- Danışmanlar: PROF. FATMA ERAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Giyim Endüstrisi, Education and Training, Clothing Industry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Giyim Endüstrisi ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Ülkemiz geniş bir kültürel zenginliğe sahip olmasına rağmen, doğalboyacılığa gereken hassasiyet gösterilmemekte, doğal zenginliklerimiz ekonomik vesosyal açıdan yeterince değerlendirilmemektedir. Doğal boyar madde kaynaklarıgiderek unutulmaya başlanmış ve bu tür ürünlerin üretimi de oldukça sınırlı halegelmiştir. Bilimsel yöntemlerden uzak bir şekilde boyanan doğal elyaflardan üretilenel sanatları ürünleri dış piyasada önemli bir yer tutmakta olup; gelişmiş bazı Avrupaülkelerde bu sektörde kısmi bir hareketlilik söz konusudur.Anadolu'muzun çok eski bir geleneği olan doğal boyacılık, toplumsalgelişmeler sonunda bugün neredeyse yok olma tehlikesiyle karşı karşıya gelmişbulunmaktadır. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Giyim Endüstrisi veModa Tasarımı Eğitimi Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans tez çalışması olarakhazırlanan bu araştırma, `Kantaron (Hypericum scabrum l.) Bitkisinden Elde EdilenBoyar Madde Ekstraksiyonu ile Kumaş Boyama ve Özelliklerinin İncelenmesi'dir.Tokat yöresinde yetişen kantaron bitkisinin (Hypericum scabrum L.) çiçek ve dalkısımları sulu ortamda esktrakte edilerek, kantaron (Hypericum scabrum L.) bitkisiile yün, ipek ve pamuklu kumaş boyaması incelenmiştir. Değişik mordanlarla vedeğişik pH'larda, boyamalar yapılarak ışık, yıkama ve sürtme haslık analizisonucundaki renk haslıkları ölçülmüştür. Boyamalar sonucunda elde edilen renkkodları Pantone Color Index'te tespit edilmiştir. Bu şekilde kantaron (Hypericumscabrum L.) bitkisi ile en iyi boyama saptanmaya çalışılmıştır. Bu amaçdoğrultusunda konu ele alınmış olup, çalışma hazırlanmıştır.Kantaron doğal olarak sarı renkli olup, yapısında organik yapıda Quercetin veHyperiçin isimli boyar madde ihtiva etmektedir. Bu boyar maddenin ekstraksiyonuve doğal materyallerin (yün, ipek ve pamuklu kumaş) boyanması durumunda, modatasarımı ve giyim sanayi sektörüne, sağlık alanına da anti alerjik olarak ve mefruşatsektörüne farklı bir seçenek olarak kullanımı sağlanarak önemli bir doğal boyarmadde kaynağı keşfedilmiş olacaktır. Böylece ülkemiz için önemli bir döviz girdisisağlanacak ve bu bitki tümüyle olmasa da, önemli ölçüde değerlendirilmiş olacaktır.ivBu çalışmada kantaron bitkisinin (Hypericum scabrum L.) çiçek ve dalkısımları sulu ortamda esktrakte edilmiştir. Bu ekstrakla çeşitli geçiş tuzları değişikrenk ve renk tonları elde etmek, haslık değerlerini yükseltmek ve boyayısabitleştirmek amacıyla AlK(SO4)2.12H2O, Bi(NO3)3.5H20, CoCl2.6H2O,CuSO4.5H20, FeSO4. 7H20, K2Cr2O7, MnSO4.7H20, SnCl2.2H20, ZnCl2 mordanmaddesi olarak kullanılmıştır. Ön, birlikte ve son mordanlama metotlarına göre 90oC de pH=4, pH=8 de 54 adet yün kumaş numunesi, 85 °C de pH=4, pH=8 de 54adet ipek kumaş numunesi, 90 oC de pH=4 ve 8 de 54 adet pamuk kumaş numunesiboyanmıştır.Ayrıca Prof. Dr. Adem ÖNAL tarafından geliştirilmiş olan suni hayvan idrarı(NH2CONH2, NH3, CaC2O4, ÖNAL-1 mordanı) bileşimi mordan maddesi olarakkullanılmıştır. Amonyak (NH3), Kalsiyum okzalat (CaC2O4 ), üre (NH2 CO NH2)gibi üçlü mordanlar yanında, AlK(SO4)2.12H2O, Bi(NO3)3.5H20, CoCl2.6H2O,CuSO4.5H20, FeSO4.7H20, K2Cr2O7, MnSO4.7H20, SnCl2.2H20, ZnCl2 gibi teklimordanlar kullanılarak birlikte mordanlama metoduna göre 90 °C ortam pH'ın da 9adet yün, 85 °C ortam pH'ın da 9 adet ipek, 90 °C ortam pH'ın da 9 adet pamukkumaş olmak üzere toplam 27 adet numune boyama çalışması yapılmıştır. Renkkodları ve haslık analizleri yapılarak en uygun boyama şartları belirlenmiştir.Toplam 189 adet numune boyanmış olup bu numunelerin renk kodları vehaslık analizleri yapılarak optimum boyama reçeteleri elde edilmiş ve sonuçlaryorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde kantaron (Hypericum scabrumL.) bitkisi ile yapılan boyamalar sonucunda haslık analizlerinin yüksek olduğu, eldeedilen renklerin parlak ve canlı olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Although Turkey has a vast of cultural wealth, our natural resources have notbeen considered enough both economically and socially. Among all these resources,natural dyeing needs more attention than other resources because of the followingreasons. Natural dyeing has started to be forgotten and the goods obtained fromnatural dyeing substances have become very restrictive. On the other hand, handcrafts, which are produced from natural fibers far away from scientific methods, areone of the important incomes in foreign market. Therefore, there are partialmovements in this market at some of the European countries.Natural dyeing is very old custom of Anatolia. Unfortunately, this custom hasstarted to extinct because of the changes in the society. This work is prepared as amaster thesis by Gazi University, Institute of Educational Sciences, ClothingIndustry and Fashion Design Education Department. The title of this thesis is ?Theanalysis of the fabrics dyeing with the St. John?st Wort (Hypericum scabrum L.)plant extraction substance and its properties?.The St. John?st Wort (Hypericum scabrum L.) grows around Tokat. In thistheses, we study the extraction of the St. John?st Wort (Hypericum scabrum L.)plant?s flower in water and the dyeing wool, silk and cotton fabrics with it. We makethe sensitivity analysis of color fastness to light, Color fastness to washing and Colorfastness to friction by applying dyeing process at the different mordants and atdifferent pH?s. The results of color codes are obtained with respect to Pantone ColorIndex. The main goal is, in this thesis, to obtain the best dyeing for fabrics by usingSt. John?st Wort (Hypericum scabrum L.) plant. This work is prepared to achievethis goal.St. John?st Wort (Hypericum scabrum L.) is a naturally yellowish plant andcontains two organic substances namely, Quercetin and Hypericin that produce somedyeing substance. If the natural materials (such as wool, silk and cotton) are dyedwith the extraction of St. John?st Wort plant (Hypericum scabrum L.), this will bevibeneficial especially in fashion design and fashion industry. In addition, thesematerials dyed with this special plant, have a hypo-allergic features. Because of thisfeature, it will be benefical also to health and furnishings. Hence, the use of thismaterial will be one of the incomes to our country and one of the natural resourceswill be processed.In this work, the flowers of the St. John?st Wort plant (Hypericum scabrumL.) are extracted in the water. Different transient salts are used to obtain differentcolors and to make higher sensitivity to make stable dye. As a mordant substance, weuse AlK(SO4)2.12H2O, Bi(NO3)3.5H20, CoCl2.6H2O, CuSO4.5H20, FeSO4.7H20,K2Cr2O7, MnSO4.7H20, SnCl2.2H20, ZnCl2. According to preliminary, together andfinal mordantation processes at 90 0C, we dye 54 samples wool fabrics at pH=4,pH=8 and at 85 0C , 54 samples silk fabrics at pH=4, pH=8. We also dye 54 samplesof cotton fabrics at 90 0C with pH=4 and 8.In addition, as a mordant substance, we use artificial animal urine(NH2CONH2, NH3, CaC2O4, ÖNAL-1 mordant) obtained by Prof.Adem Önal.Besides triple mordants, ammoniac), Ammonia(NH3), Calcium oxalate(CaC2O4) andurea(NH2 CO NH2), we use single mordants, AlK(SO4)2.12H2O, Bi(NO3)3.5H20,CoCl2.6H2O, CuSO4.5H20, FeSO4.7H20, K2Cr2O7, MnSO4.7H20, SnCl2 .2H20, ZnCl2.According to together mordantation method and available pH value, we dye 9samples wool fabrics at 90 0C 9 samples silk fabrics at, 85 0C and 9 samples cottonfabrics at, 90 0C. By analyzing color indexes and sensitivity, we acquire the bestavailable dyeing conditions for each case.The best optimum dyeing prescriptions are given and the results arecommented according to color codes and sensitivity analysis for total 189 diedfabrics. The results show that the fabrics dyed with St. John?st Wort plant(Hypericum scabrum L.) are very high sensitivity and more colorful and very brightfeatures.
Benzer Tezler
- Hypericum (kantaron) türlerinden elde edilen uçucu yağların herbisidal etkilerinin belirlenmesi
Determination of herbicidal effects of essential oils obtained from species of Hypericum
GÜLBAHAR EROL
- Siirt Üniversitesi Kezer kampüs alanında bulunan Thymbra spicata L. var. Spicata, Hypericum triquetrifolium Turra. ve Hypericum scabrum L.'un morfolojilerinin ve kalite özelliklerinin incelenmesi
Determination of morphology and quality characterisrics of Thymbra spicata L. var. Spicata, Hypericum triquetrifolium Turra. and Hypericum scabrum L. in the Lezer campus area of Siirt University
EMİNE ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatSiirt ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DOĞAN ARSLAN
- Bazı kantaron ekstraktlarının enkapsülasyon tekniği ile ayran üretiminde kullanılması
Usage of several hypericum extracts with encapsulation technique in the production of drinkable yoghurt
FADİME SEYREKOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Gıda MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN TEMİZ
- Sivas bölgesinde yetişen sarı kantaron bitkisinin antimikrobiyal aktivitesinin araştırılması
Investigation of antimicrobial activity of ST. John's wort in Sivas region
MELAHAT SUSAMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MikrobiyolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiFarmasötik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ALİM
- Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde yetişen Hypericum türlerine özgü bileşikler açısından kimyasal içeriğinin LC-MS/MS ile miktar tayini ve metot validasyonu; biyolojik aktivitelerinin araştırılması ve kemometrik değerlendirilmesi
Screening of chemical content specific to Hypericum species growing in different parts of Turkey by LC-MS/MS and method validation; investigation of their biological activities and chemometric evaluation
MEHMET AKDENİZ
Doktora
Türkçe
2018
KimyaDicle ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FIRAT AYDIN
DOÇ. DR. ABDULSELAM ERTAŞ