Ankara kilinde şişme anizotropisinin araştırılması
Investigation of swelling anisotropy in ankara clay
- Tez No: 216402
- Danışmanlar: DOÇ.DR. HARUN SÖNMEZ, PROF.DR. REŞAT ULUSAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Ankara kili, ince çeperli odometre halkası, odometre deneyi, şişme basıncı, şişme anizotropisi, şişme yüzdesi, Ankara clay, odeometer test, swelling anisotropy, swelling pressure, swelling percent, thin wall odeometer ring
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Simektit grubu kil minerallerince zengin olan ve şişme davranışı sergileyen Ankara kili yüzeyde ve sığ derinliklerde konuşlandırılmış yapılarda hasara neden olmaktadır. Bu nedenle, söz konusu kilin düşey ve yanal yönlerdeki şişme davranışının araştırılması mühendislik uygulamaları açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Ankara kilinin ve neden olduğu yapısal hasarların tipik olarak gözlendiği Ankara kenti yerleşiminin güneybatısındaki bazı semtler örnekleme alanı olarak seçilmiş ve (a) yanal ve düşey yönlerdeki şişme basınçları ve yüzdeleri farklı laboratuvar teknikleriyle araştırılıp karşılaştırılmış, (b) kilin önkonsolidasyon basıncıyla şişme arasındaki ilişki ve (c) kilin mikro yapısının şişme anizotropisi (yönserliği) üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Seçilen alandan derlenen örsenlenmemiş örneklerin yanal ve düşey yöndeki şişme parametreleri (şişme basıncı ve şişme yüzdesi), klasik odometre deneyleri ve ince çeperli odometre halkası kullanılarak iki ayrı yöntemle belirlenmiştir. Deney sonuçlarına göre, her iki yöntemle belirlenen yanal ve düşey yöndeki şişme parametrelerinin birbirleriyle uyumlu olduğu görülmüş ve şişme basıncının ve yüzdesinin düşey yönde daha büyük olduğu saptanmıştır. Yanal ve düşey yönlerdeki şişme basınçlarının oranı (SR), ince çeperli odometre halkasıyla yapılan deneylere göre 0.34 ile 0.98, klasik odometre deneylerine göre ise 0.41 ile 1.10 arasında değişim göstermektedir. Ankara kilinin ön yükleme basıncının artmasına koşut olarak düşey yöndeki şişme basıncının ve şişme yüzdesinin arttığı belirlenmiş, buna karşın ön yükleme basıncı ile yanal yöndeki şişme parametreleri arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Taralamalı elektron mikroskobunda (SEM) incelenen örneklerde kil tanelerinin yatay ve/veya yataya yakın yapraklanma gösterdiği ve basamaklı yüzey-yüzey yapısına sahip oldukları belirlenmiştir. Yapraklanmanın yatay ve yataya yakın olmasının ön yükleme basıncından kaynaklanmış olabileceği sonucuna varılmış ve yapraklanma yönüne dik yöndeki düşey şişme parametrelerinin yanal yöndeki şişme parametrelerinden daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Ankara clay, which is rich in smectite group clay minerals and exhibits swelling behavior, causes damages to structures located at the surface and shallow depths. Due to this, investigation of its swelling behavior both in vertical and lateral directions has an importance in terms of engineering applications. In this study, an area located at the southwestern part of the city of Ankara, where the clay and damages to structures due to its swelling are typically observed, was selected as the sampling area, and (a) swelling pressures and percentages both in vertical and lateral directions were determined using different laboratory techniques and the results were compared, and (b) the relationship between preconsolidation pressure and its swelling and (c) the effect of its microstructure on swelling were investigated. Swelling pressures and swelling percentages of the undisturbed samples obtained from the selected site were determined by two different methods using classical odeometer test and thin-wall odeometer ring. Experimental results revealed that swelling parameters in both directions determined from both methods show a good agreement and the parameters obtained for vertical directions were greater than those determined in lateral direction. The ratio between the swelling pressures in lateral and vertical directions (SR) were found between 0.34 and 0.98, and 0.41 and 1.10 from thin wall odeometer ring and classical odeometer tests, respectively. It is also determined that the swelling pressure and percentage in vertical direction increases with an increase in preconsolidation pressure of the clay, while no meaningfull relationship exists between the preconsolidation pressure and swelling parameters measured in lateral direction. The SEM analyses carried out on undisturbed samples suggested that the clay grains show horizontal and/or nearly horizontal sheeting and have stepped face-to-face structure. It is concluded that horizontal or nearly horizontal sheeting is probably resulted from preconsolidation pressure and swelling parameters in vertical direction are greater than those in lateral direction.
Benzer Tezler
- Killi zeminlerin kireçle stabilizasyonu: Ankara kilinde indeks, şişme ve dayanım özellikleri açısından bir inceleme
Lime stabilization of clay soils: An investigation on index, swelling and strength properties of Ankara clay
MEHMET CELAL TONOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU
PROF. DR. REŞAT ULUSAY
- Static and cyclic properties of expansive clays treated with lime and fly ash with special reference to swelling and resilient moduli
Kireç ve uçucu kül ile iyileştirilen şişen killerin şişme ve esneklik modülü odaklı statik ve tekrarlı yükler altındaki özellikleri
İNCİ SÜT ÜNVER
Doktora
İngilizce
2018
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSAFFA AYŞEN LAV
PROF. DR. ERDAL ÇOKÇA
- Ankara kilinin (Çankaya-Ankara) sıkışma-kabarma özelliklerinin incelenmesi
An investigation consolidation and swelling properties of Ankara clays (Ankara-Çankaya)
UĞRAŞ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MAHMUT MUTLUTÜRK
- Assessment of slope stability in Ankara clay: A case study along Ankara-Eskişehir E-90 highway
Ankara kilinde şev duraylılığının belirlenmesi: Ankara-Eskişehir E-90 kara yolu üzerinde örnek bir çalışma
MEHMET BORA TEOMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAMER TOPAL
- Application and comparison of multistage triaxial compression test procedures on reconstituted ankara clay
Yeniden oluşturulmuş Ankara kilinde üç eksenli dayanım deneyi için kademeli kesme prosedürlerinin uygulanması ve karşılaştırılması
AMIRAHMAD VAKILINEZHAD
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NABİ KARTAL TOKER