The 19th century olive oil industry in Ayvalık and its impact on the settlement pattern
19.yüzyılda Ayvalık'ta zeytinyağı sanayi ve kent dokusuna etkisi
- Tez No: 216978
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURCU ERCİYAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Ayvalık, Batı Anadolu'nun Ege kıyısında bulunan ve asıl gelişimini 19. yüzyılda gerçekleştirmiş bir yerleşimdir. Bu gelişimi, yerleşimin kurulduğundan bu yana en etkin ekonomik girdiyi sağlayan zeytinyağı üretimine borçludur.İngiliz Sanayi Devrimi'nden sonra artan ve tüm Dünya'ya yayılan yoğun ticaret, o dönemde yükselen İzmir'in etki alanında bulunan Ayvalık'ı da etkilemişti. Uluslararası ticarette kendini geliştiren Ayvalık, üretim hacmini de buna bağlı arttırmıştı.Geleneksel atölye üretimi ve ev üretimine ek olarak, 19. yüzyılın son çeyreğinde zeytinyağı, fabrikalarda da üretilemeye başlandı. Bu üçlü üretim yapısına sahip olan zeytinyağı sanayi kentin de konuttan sonra en yoğun kullanımı haline gelmişti. Özellikle kıyı boyunca, limana ve ticari kullanımlara yakın, düz topografyaya sahip alanlara yerleşen iki ve daha çok katlı, büyük hacimli sanayi yapıları, yerleşiminin en baskın ve dikkat çeken binalarıydı. Binaların etkileyici fiziksel yapısına ek olarak, yerleşim dokusu da zeytinyağı üretiminden büyük oranda etkilenmişti. Yerleşimin ana ulaşım aksları, üretim mekânları ile hammadde bölgeleri (zeytinlikler) arasındaki bağlantıları temel alarak oluşmuştur. Zeytinyağı üretiminin kentin gelişme yönünde de etkisi olmuştur. 19. yüzyıl boyuca gelişim, etkin rüzgâr yönü doğrultusunda üretimin koku, duman gibi olumsuz etkileri altında kalan bölgelerin tersi yönde gerçekleşmiştir. Konut dokusunun denizle olan fiziksel bağlantısı da sanayi alanlarının gelişiminden sonra tamamen kopmuştur. Ayvalık kıyısı boyunca yayılan, fabrika, atölye ve depo binaları yerleşimin sanayi karakterini yerleşim siluetine de yansıtmıştır.
Özet (Çeviri)
Ayvalık which is located on the Aegean coast of the West Anatolia made its main breakthrough in the 19th century and owe this development to olive oil production which was the main economic input of the settlement since the establishment of Ayvalık.Ayvalık was within the hinterland of İzmir which was gained importance as a regional trade centre in the 19th century. Thus, Ayvalık found the way to improve its trade relations in an international level and eventually increase its olive oil production volume due to the growing demands.The new form of olive oil production; factories, developed together with the traditional house and workshop productions in the last quarter of the 19th century in Ayvalık. These three forms of production made up the second significant usage within the Ayvalık after the residential areas. The two or more floored, large volumed buildings were especially located on the shore, near to the port and trade facilities, on a flat terrain and became the most dominant and attractive buildings of the settlement.Besides the impressive industrial buildings, olive oil production itself effected the settlement pattern of Ayvalık. The main transportation axes were formed accordingly to the relationship between raw material areas and production places. The olive oil production also has an effect on the physical development direction of the settlement. The areas influenced from the negative effects of the production i.e., smell and dust were not chosen for development. The development of industrial buildings also blocked the physical relationship between the residential areas and sea. The industrial buildings such as factories, workshops and warehouses along the coast line reflect the industrial character of Ayvalık in the settlement?s silhouette.
Benzer Tezler
- Osmanlı'nın son dönemlerinde Ayvalık ve yakın çevresinde endüstri ve ticaret yapıları
The industrial and commercial buldings in Ayvalık and it's neighborhood at the last period of the Ottoman
BERRİN AKIN
Doktora
Türkçe
2014
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN UYSAL
- Ayvalık bölgesinde yeniden işlevlendirilmiş yağhane ve zeytinyağ fabrikalarının incelenmesi
Investigation of reused olive oil factories in Ayvalik region
EMİNE YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE ZEYNEP KAYAN
- Midilli Adası'nın idari ve sosyo-ekonomik yapısı (1876-1914)
The administrative and socio-economic structure of Mytilene Island (1876-1914)
METİN ÜNVER
- Burhaniye'de Yağcı Zeytinyağı Fabrikası restorasyonu
Restoration of the Yağcı Olive Oil Factory in Burhaniye
RANA LİM
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY
- XIX. yüzyılda Filistin (idari ve sosyo-ekonomik vaziyet)
Palestine in the 19th century (Administrative and socioeconomic situation)
IŞIL IŞIK BOSTANCI