Uluslararası finansal raporlama standartlarının ortaya çıkışı ve gelişimi ile muhasebe standartlarının Türkiye'deki durumu
The emergence and development of international financial reporting standards and state of accounting standards in Turkey
- Tez No: 218533
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMİH HÜSEYİN TOKAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Bölümü
- Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 271
Özet
İşletmelerin finansal ve mali nitelikli faaliyetlerinin saptanarak, sınıflandırılması, kayıtlanması, raporlanması ve yorumlanması olarak tanımlanan muhasebede, ekonomilerin, işletmelerin ve finansal olayların gelişmesi, yeni kuralların oluşturulmasını zorunlu hale getirmiştir.Muhasebede standardizasyon çalışmaları yapan ülkelerin başında ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya gelmektedir. Çeşitli ülkelerin uluslararası muhasebe uygulamalarını birbiriyle uyumlu hale getirebilmek ve böylece finansal tabloların karşılaştırılabilirliğini arttırmak, sermaye piyasalarını geliştirebilmek gibi amaçlar doğrultusunda muhasebe standartlarının harmonizasyonu çalışmaları başlatılmıştır. 1967 yılında AISG kurulmuştur. Çalışma yapan kuruluşların başında Birleşmiş Milletler, OECD, Avrupa Birliği, IFAC, IOSCO, FEE, IASC ve IASB gelmektedir.IASC'nin faaliyet gösterdiği süreci; 3 evreye ayırarak incelediğinde, 1973 yılından 1988 yılına kadar olan birinci evrede, IASC, bütün önemli muhasebe konularında ortak bir standartlar yapısı oluşturmaya çalışmıştır. 1988 yılından 1995 yılına kadar süren ikinci evrede, finansal tabloların karşılaştırılabilirliğini artırmak için standartlarda izin verilen alternatif uygulamaların sayısının azaltılması amaçlanmıştır. 1995 yılından 2000 yılına kadar süren üçüncü aşamada ise 11 standart revize edilmiş ve ayrıca IAS 33 ve 39 standartları yayınlanmıştır. Bundan sonraki aşama ise yaptırım gücünün bulunmaması ve uygulama zorlukları gibi eleştiriler nedeniyle, 2000 yılında IASC'nin IASB'ye dönüştüğü aşamadır.IASB, IASC tarafından yayımlanan tüm IAS'ler ve ilgili yorumlarını onaylamıştır. Ancak bundan sonra IASB tarafından çıkarılacak tüm muhasebe standartları, IFRS adıyla oluşturulmuştur.Türkiye'de ise muhasebe uygulamalarına yön veren TTK, VUK, Banka ve Sigorta Kanunları, Sermaye Piyasası Kanunu ve SM, SMMM ve YMM Kanunu gibi yasal düzenlemelerin yanında, muhasebe standartları oluşturulmasına yönelik olarak birçok kurum çalışmalarda bulunmuştur. İktisadi Devlet Teşekküllerini Yeniden Düzenleme Komisyonu, TMUD, Türkiye Bankalar Birliği, Türk Standartları Enstitüsü Muhasebe Standartları Özel Daimi Komitesi, Sigorta Murakabe Kurulu, Maliye Bakanlığı Koordinatörlüğünde Kurulan Muhasebe Standartları Komisyonu ve BDDK bu kurumların başında gelmektedir.Türkiye'de standart karmaşasına son vermek ve tüm kesimleri bağlayıcı standartları tek elden yayınlamak üzere TÜRMOB tarafından 9.2.1994 tarihinde TMUDESK kurulmuştur. TMUDESK tarafından belirlenen bu standartların uygulanmasına ilişkin herhangi bir yasal yaptırım gücünün bulunmaması, başka bir ifade ile hukuki düzenlemelerin yetersizliği, TMUDESK'in çalışmalarından beklenen amacın gerçekleşememesine neden olmuştur. Bu sorunların üstesinden gelebilmek için 18 Aralık 1999 tarih ve 487 sayılı kanunla, Sermaye Piyasası Kanunu'nda değişiklik yapılmış ve yapılan bu değişiklik ile Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) kurulmuştur.TMSK'nın Standart üretme sürecinde IASCF'nın öngördüğü resmi çeviri süreci izlenmektedir. Zamanla IFRS'lerde yapılacak değişiklikler dünya uygulamaları ile eşzamanlı olarak TMS'lere yansıtılarak, standartların güncelliği sağlamıştır. Türkiye'de muhasebe standartlarının oluşturulması konusunda çalışma yapan kuruluşlardan biri de SPK'dır. SPK muhasebe kousunda 12 seri yayınlamış olup, söz konusu serilerden XI seri nolu tebliğler işletmeler açısından muhasebe standartlarını belirlemektedir. 2003 yılında yürürlüğe giren Seri XI No: 25 tebliği ise, bütün IAS'leri kapsamaktadır. 25 nolu tebliğ, IFRS'nin bir çevirisi niteliğindedir ancak, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra yapılan uluslararası güncellemeler 25 nolu tebliğe henüz yansıtılmamış durumdadır. Yeni TTK tasarısı yasal düzenlemeler arasındaki uyumu destekler niteliktedir. BDDK, 2006 yılı içinde yayımlanan düzenlemeler çerçevesinde, bankalara, finansal raporlarını TMSK tarafından yayımlanmış olan standartlara uygun olarak hazırlama yükümlülüğü getirmiş bulunmaktadır. SPK ise uyumlaştırma çalışmalarına devam etmektedir.TMS ve TFRS'nin uygulanma sürecinde TMS ve TFRS'nin IFRS ile uyumu sağlanmalı, kanun ve diğer düzenlemelerle TMS ve TFRS'lere yasal nitelik kazandırılmalı, ilgili gruplarca TMS ve TFRS benimsenmeli desteklenmeli, bu uygulamanın denetlenmesini sağlayacak Uluslararası Denetim Standartları ile uyumlu Türkiye Denetim Standartları uygulamaya konulmalı, kalite güvencesi gözetim programı oluşturulmalı ve gözetimi yapacak yetkili kuruluşlar belirlenmeli, muhasebe mesleğinin etik kuralları işletilmeli ve sürekli eğitim verilmelidir.TMS ve TFRS'lere yönelik olarak, karmaşık yapısı nedeniyle anlaşılamaması, yaptırım gücünün bulunmaması, yeterli yorum ve uygulama örneklerinin bulunmaması, gerekli eğitimlerin verilmemesi, diğer kurum ve yasal düzenlemelerin, uygulamaları henüz destekler nitelikli olmaması gibi eleştiriler söz konusudur.Anahtar Sözcükler1. Muhasebe2. Muhasebe Standartları3. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS)4. Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS)5. Harmonizasyon
Özet (Çeviri)
Accounting, which is defined of the Business Administrations as financial and fiscal natured activities that is confirmed, having been categorized, recorded, reported and commented, developing of the economics?, business organizations and financial events, made it necessary of forming of new rules.Head a list of the countries, which works out about standardization of Accounting, are USA, England, France and Germany. According to these purposes, to be able to different counties? harmonize of the International accounting processes with each other, and by this way, to be able to increase of comparability of financial statements, to be able to develop of capital market like in the direction of these aims, standards of Accounting harmonization studies have been started. In 1967, AISG has been established. Lead of the Institutions, which work out, are the United Nations, OECD, European Union, IFAC, IOSCO, FEE, IASC and IASB.IASC?s displaying the activity process, when it is analyzed separating at 3 phases, at the first phase that is from 1973 to 1988, IASC has tried to form a structure of a common standards about all important accounting subjects. At the second phase that went on from 1988 to 1995, for enhancing of the financial statements comparability, it has been aimed of bringing down the number of the alternative practices that the standards was admitted. But, at the third phase, has gone on from 1995 to 2000, 11 standards have been revised and also, standards of IAS 33 and 39 have been published. And the following phase, because of the absence of sanction power and criticisms about difficulties of practice, it is a phase of IASC turning to IASB in 2000.IASB has approved all IAS, by published IASC. However, after that, all accounting standards, which will be made by IASB, has been named of IFRS.However in Turkey, with legal practices TTK, VUK, Bank and Insurance Laws, Capital Market Law and SM, SMMM and like YMM Law, a lot of associations have worked intended for carried out the accounting standards. The Commission of Reformation of State Economic Enterprises, TMUD, Turkish Banking Association, Turkish Standards Institutions Accounting Standards Special Standing Committee, Board of Insurance Supervision, Commission of Accounting Standards that was established body of Ministry of Coordinatorship and BDDK are leading of these associations.In Turkey, end off the standard chaos and as one-stop published of connective standards for all environments, on the date of 9.2.1994, TMUDESK has been established by TÜRMOB. Lack of legal sanction power about practicing of these standards, determined by TMUDESK, in other words, lack of legal arrangements, has been cause of could not come true that expected aims from TMUDESK workings. To be able to deal with these problems, with a law of dated of 18 December 1999 and number of 487, there has been an alteration at the Capital Market Law, and with this alteration, Turkish Accounting Standards Board has been established (TMSK).At the standard production process of TMSK, formal translation process is watched, which is envisaged by IASCF. By the time of progress, the alterations that will be made in the IFRS, is reflected to TMS simultaneously with the world practices, the standard?s currency has been ensured. SPK is one of the associations that work for formulation of accounting standards in Turkey. SPK has published 12 series about accounting, number of XI notifications determine the accounting standards from mentioned series in terms of accounting. As for notify of series XI, number of 25, includes all IAS went into operation in 2003. Numbered of 25 notification have the characteristic of translation of IFRS, having done of International updates after the date of 1 January 2005, it hasn?t been reflected yet to the numbered of 25 notification. New TTK draft is like supporting the harmonization between legal regulations. BDDK, as part of arrangements, published in 2006, has created of an obligation of preparing adequately to the standards that published by TMSK to Banks. But SPK is gong on harmonization studies.In the process of practicing of TMS and TFRS, it must be ensured the harmonization of TMS and TFRS with IFRS, with Law and other arrangements, have the characteristic of legal should be gotten to TMS and TFRS, TMS and TFRS should be adopted and supported by the relative groups, adaptable with International Control Standards, which will ensure the control of this practice, Turkish Control Standards should be gone into practice, quality assurance monitor program should be made up and authorized institutions should be determined that will make monitoring, ethic rules of accounting occupation should be operated and continuing training should be given.Directed to TMS and TFRS, not to be understanding because of the complex structure, not to have power of sanctions, haven?t been enough comment and practicing samples, not given essential training, other institution and legal regulation?s not to have the characteristic of supporting to the practices yet, like these critics are mentioned.Key Words1. Accounting2. Accounting Standards3. International Financial Reporting Standards (IFRS)4. Turkish Financial Reporting Standards (TFRS)5. Harmonization
Benzer Tezler
- Türkiye muhasebe standartları kapsamında finansal araçlar ve muhasebeleştirilmesi
Financial instruments and their accounting procedures within the context of turkish accounting standards
ÖMER KAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeCumhuriyet Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET MUSTAFA KISAKÜREK
- Sigorta şirketlerinde finansal raporlama ve Türkiye finansal raporlama standartlarına geçişin etkilerine yönelik bir araştırma
Financial reporting of insurance companies and a research on the effects of implementing Turkish financial reporting standards
ELÇİN ŞİŞMANOĞLU
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Temel mali tabloların düzenlenmesi açısından uluslararası finansal raporlama standartlarının getirdikleri ve tekdüzen hesap planı ile karşılaştırmalı bir örnek
International financial reporting standards for main financial statements and a comparative example with the uniform chart of accounting system
BADE BAYRAKTAR
- Muhasebe meslek mensuplarının Türkiye muhasebe ve finansal raporlama standartları'na bakış açılarının değerlendirilmesi üzerine amprik araştırma: Adana ve Van illleri örneği
Empirical research on the evaluation of accounting professional members' views on Turkey's accounting and financial reporting standards: Example of Adana and Van provinces
TUBA DEMİRBAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeYüzüncü Yıl Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ÇALIK