Geri Dön

Mantıksal ve matematiksel dedüksiyonun karşılaştırılması

Comparison of logical and mathematical deduction

  1. Tez No: 219022
  2. Yazar: MUTLU DEMİRAL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. VELİ URHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Bölümü
  12. Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 80

Özet

Tezde mantığın tanımı ve tarihçesinden hareketle mantık ve matematik arasındaki ilişki ele alınmıştır. İlk defa sistemli bir şekilde mantığın kurucusu olarak kabul edilen Aristoteles'in mantık anlayışının temelini oluşturan kıyas ve akıl yürütme ilkelerinin felsefî düşünce tarihi içinde geçtiği evreler, bize mantık ve matematiğin metot olarak benzerliklerini göstermiştir.Klasik mantıktaki kıyaslar dedüktif akıl yürütmelerin en mükemmel örnekleridir. Kıyaslar, dilsel formlar değil; düşünsel formlardır. Dedüktif akıl yürütme; doğru, tümel öncül veya öncüllerden, zorunlu olarak doğru, tümel veya tikel sonuç çıkartmaya denir. Bu durumda dedüktif akıl yürütme, genel kabule göre, genelden genele veya genelden tikele, ide'den algıya doğru giden bir düşünme tarzıdır.Matematiksel dedüksiyonun temeli ispata dayanmaktadır. İspat, önceden doğruluğu kabul edilmiş olandan, ispat edilecek olanın zorunlu olarak çıktığını göstermektir. Bu şekliyle mantıksal dedüksiyona benzeyen matematiksel dedüksiyon sonuçta bir genelleştirme yapar. Tezde bu iki akıl yürütme arasındaki benzerlikleri ve karşıtlıkları ele aldık. Kıyasa dayalı mantığın yeni bir bilgi vermediği şeklindeki eleştiriden hareketle dedüktif mantığın, matematiksel akıl yürütmelerle olan ilişkisini ortaya koymaya çalıştık.Anahtar Sözcükler1. Dedüksiyon2. Endüksiyon3. Mantık4. Matematik5. Çıkarım

Özet (Çeviri)

In the thesis, the relation between mathematics and logic is dealed with by beginnig from the definition of logic and its short history. Syllogism and reasoning principles which constitute the basic of Aristoteles? logical understanding, who is accepted as the founder of the systematical logic, and its phases in history of philosophical thought have shown us the similarities of logic and mathematics as a method.Syllogisms of classical logic are the best examples of deductive reasoning. Syllogisms are not forms of language, they are forms of thought. Deductive reasoning is called obligatory deduction of correct universals or reasoning from universal premisses or premisses. In this situation, deductive reasoning is a thinking style which goes deduction or induction from idea to perception in common.Basic of the mathematical deduction is based on confirmation. Confirmation shows that the one which is going to be confirmed is obligatory conclused from the one which was confirmed in advance. By this way, mathematical deduction which resembles logical deduction makes a generalization in conclusion. In thesis, we dealed with the similarities and contrarieties of these two reasoning. Evaluating the criticism that the logic which is related with syllogism doesn?t give any new information, the deductive logic?s relation with mathematical reasoning is put forward.Key Words1. Deduction2. Induction3. Logic4. Mathematic5. Inference

Benzer Tezler

  1. A critique of Hintikka's reconstruction of Kantian intuitionin logical and mathematical reasoning

    Matematiksel ve mantıksal akıl yürütmede Kant'ın görü kavramının Hintikka tarafından yeniden yapılandırılmasının bir eleştirisi

    ARAN ARSLAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    FelsefeBoğaziçi Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. STEPHEN VOSS

    PROF. DR. HALİT İLHAN İNAN

  2. Kriptoloji ve steganografiyle güvenli iletişim sistemi tasarımı

    Designing of a secure communication system with cryptology and steganography

    HAKAN BUHURCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSelçuk Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH BAŞÇİFTÇİ

  3. On Frege's theory of natural numbers and necessity of intuitions in mathematics

    Frege'nin doğal sayılar kuramı ve matematikte görülerin gerekliliği üzerine

    ÖZGE EKİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    FelsefeYeditepe Üniversitesi

    Felsefe Bölümü

    DOÇ. DR. BÜLENT GÖZKAN

  4. Gri tahminleme ve gri ilişkisel analiz kullanılarak Türkiye ile AB ülkeleri eğitim sistemi performanslarının karşılaştırılması

    Comparison of Turkish education system with EU countries using multi criteira decision making methods

    MEHMET BİRHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    EkonometriAkdeniz Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMRE İPEKÇİ ÇETİN

  5. Leibniz'den yapay zekâya: Biçimsel diller üzerine mantıksal ve epistemolojik bir inceleme

    From Leibniz to artificial intelligence: A logical and epistemological study on formal languages

    ZUHAL HAZAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FelsefeAkdeniz Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET FATİH DOĞRUCAN