Mantıksal ve matematiksel dedüksiyonun karşılaştırılması
Comparison of logical and mathematical deduction
- Tez No: 219022
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VELİ URHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Bölümü
- Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Tezde mantığın tanımı ve tarihçesinden hareketle mantık ve matematik arasındaki ilişki ele alınmıştır. İlk defa sistemli bir şekilde mantığın kurucusu olarak kabul edilen Aristoteles'in mantık anlayışının temelini oluşturan kıyas ve akıl yürütme ilkelerinin felsefî düşünce tarihi içinde geçtiği evreler, bize mantık ve matematiğin metot olarak benzerliklerini göstermiştir.Klasik mantıktaki kıyaslar dedüktif akıl yürütmelerin en mükemmel örnekleridir. Kıyaslar, dilsel formlar değil; düşünsel formlardır. Dedüktif akıl yürütme; doğru, tümel öncül veya öncüllerden, zorunlu olarak doğru, tümel veya tikel sonuç çıkartmaya denir. Bu durumda dedüktif akıl yürütme, genel kabule göre, genelden genele veya genelden tikele, ide'den algıya doğru giden bir düşünme tarzıdır.Matematiksel dedüksiyonun temeli ispata dayanmaktadır. İspat, önceden doğruluğu kabul edilmiş olandan, ispat edilecek olanın zorunlu olarak çıktığını göstermektir. Bu şekliyle mantıksal dedüksiyona benzeyen matematiksel dedüksiyon sonuçta bir genelleştirme yapar. Tezde bu iki akıl yürütme arasındaki benzerlikleri ve karşıtlıkları ele aldık. Kıyasa dayalı mantığın yeni bir bilgi vermediği şeklindeki eleştiriden hareketle dedüktif mantığın, matematiksel akıl yürütmelerle olan ilişkisini ortaya koymaya çalıştık.Anahtar Sözcükler1. Dedüksiyon2. Endüksiyon3. Mantık4. Matematik5. Çıkarım
Özet (Çeviri)
In the thesis, the relation between mathematics and logic is dealed with by beginnig from the definition of logic and its short history. Syllogism and reasoning principles which constitute the basic of Aristoteles? logical understanding, who is accepted as the founder of the systematical logic, and its phases in history of philosophical thought have shown us the similarities of logic and mathematics as a method.Syllogisms of classical logic are the best examples of deductive reasoning. Syllogisms are not forms of language, they are forms of thought. Deductive reasoning is called obligatory deduction of correct universals or reasoning from universal premisses or premisses. In this situation, deductive reasoning is a thinking style which goes deduction or induction from idea to perception in common.Basic of the mathematical deduction is based on confirmation. Confirmation shows that the one which is going to be confirmed is obligatory conclused from the one which was confirmed in advance. By this way, mathematical deduction which resembles logical deduction makes a generalization in conclusion. In thesis, we dealed with the similarities and contrarieties of these two reasoning. Evaluating the criticism that the logic which is related with syllogism doesn?t give any new information, the deductive logic?s relation with mathematical reasoning is put forward.Key Words1. Deduction2. Induction3. Logic4. Mathematic5. Inference
Benzer Tezler
- A critique of Hintikka's reconstruction of Kantian intuitionin logical and mathematical reasoning
Matematiksel ve mantıksal akıl yürütmede Kant'ın görü kavramının Hintikka tarafından yeniden yapılandırılmasının bir eleştirisi
ARAN ARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
FelsefeBoğaziçi ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. STEPHEN VOSS
PROF. DR. HALİT İLHAN İNAN
- Kriptoloji ve steganografiyle güvenli iletişim sistemi tasarımı
Designing of a secure communication system with cryptology and steganography
HAKAN BUHURCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSelçuk ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH BAŞÇİFTÇİ
- On Frege's theory of natural numbers and necessity of intuitions in mathematics
Frege'nin doğal sayılar kuramı ve matematikte görülerin gerekliliği üzerine
ÖZGE EKİN
- Gri tahminleme ve gri ilişkisel analiz kullanılarak Türkiye ile AB ülkeleri eğitim sistemi performanslarının karşılaştırılması
Comparison of Turkish education system with EU countries using multi criteira decision making methods
MEHMET BİRHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonometriAkdeniz ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE İPEKÇİ ÇETİN
- Leibniz'den yapay zekâya: Biçimsel diller üzerine mantıksal ve epistemolojik bir inceleme
From Leibniz to artificial intelligence: A logical and epistemological study on formal languages
ZUHAL HAZAR