Problematizing translated popular texts on women's sexuality: A new perspective on the modernization project in Turkey from 1931 to 1959
Kadın cinselliği üzerine yayınlanmış popüler metin çevirilerinin eleştirel analizi: Türkiye'de modernizasyon projesine yeni bir bakış (1931-1959)
- Tez No: 220803
- Danışmanlar: PROF. SALİHA PAKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 433
Özet
Bu doktora tezinde, 1828 ve 1990 arasında kadınlar için ve kadınlar üzerine yayımlanmış edebiyat dışı çeviri ve yerli kitaplardan oluşan bir veri tabanı oluşturulmuştur. Türkiye'de ilk defa yapılan bu veri tabanının eleştirel incelemesi en çok çevrilen ve yazılan metinlerin cinsellik üzerine olduğunu gösterdiğinden, üç ayrı inceleme bölümünde betimleyici analiz yapılmak üzere 1931 ve 1959 arasında cinsellik üzerine yayımlanmış on popüler metin seçilmiştir. Popüler metinlerden oluşan bütünceyi bir bağlam içinde inceleyebilmek için tezin ilk bölümlerinde, Türk kadın hareketi tarihi ve cumhuriyet dönemi modernizasyon projesi üzerine yapılmış araştırmalar ve kadın dergilerinde yayımlanmış edebiyat dışı çeviri ve yerli metinler ele alınmıştır. Tezin ilk amacı, cumhuriyet dönemi çeviri tarihi çalışmaları açısından önemli sonuçları olan karmaşık çeviri yapılarını analiz etmektir. Bu dönemde çeviriler öyle büyük değişimlere uğramışlardır ki kaynak metinlerlerden tamlık açısından farklılaşmışlardır. Bazı çeviri varsayılan metinlerin kaynak metinleri olmayan sözdeçeviriler oldukları ve bazı yerli varsayılan metinlerin aslında gizli çeviriler oldukları ortaya çıkmıştır. Disiplinlerarası bir çalışma olan bu tezin ikinci amacı çevirmenlerin metne yaptıkları söylemsel müdahalelerin kadın okurları konuyla ilgili bilgilendirirken cinselliği ön plana çıkardığını göstermektir. Farklı çeviri türleri (tamlığı olmayanlar, sözdeçeviriler, derleme çeviriler, gizli çeviriler) yerli metinlerle karşılaştırıldığında, çevirmenlerin yerli yazarlara göre kendilerini ifade ederken daha az sınırlandırdıkları ve erken cumhuriyet döneminde kendilerine daha özgür bir söylem alanı yarattıkları görülmüştür. Böylece bu tez kadın araştırmalarında ele alınan ulus-devlet kurma sürecinde cinselliğin bastırıldığı ile ilgili argümanları sorgulamak için yeni bulgular ortaya koyarak cumhuriyet dönemi modernizasyon projesine yeni bir bakış getirmektedir.
Özet (Çeviri)
In this doctoral research, a database, the first of its kind in Turkey, is established for non-literary translated and indigenous texts for/on women published between 1828 and 1990. Since the critical analysis of the database reveals sexuality to have been the subject most translated and written about, ten texts on women?s sexuality published between 1931 and 1959 are selected for analysis in three case studies. In order to contextualize this corpus, a literature survey is presented of works on the history of Turkish women?s movements and the republican modernization project, along with a critical overview of non-literary articles (translated and otherwise) in women?s magazines. Firstly this thesis aims to analyze the complexities underlying translations, which bear significant consequences for the study of republican translation history: translations were altered in such ways that they became different from their source texts in terms of fullness; several assumed translations were in fact pseudotranslations, with no corresponding source texts, while some assumed indigenous texts were, in fact, concealed translations. Secondly, as an interdisciplinary study, the thesis aims to show that the discursive interventions of the translators foregrounded the issue of sexuality while aiming at informing female readers on the subject. When the full range of translations (those lacking in fullness, pseudotranslations, compilative and concealed translations) are compared with indigenous texts, it becomes clear that translators were less constrained than indigenous writers in expressing themselves and created a freer discourse of their own in the early republican period. Thus, this thesis also throws a fresh perspective on the republican modernization project by positing new findings to question arguments in Turkish women?s studies that women?s sexuality was suppressed in the nation-building process.
Benzer Tezler
- From movie/script to novel: Translated popular cinema novels in Turkey from 1944 to 1957
Filmden/senaryodan romana: Türkiye'de çeviri sinema romanlar (1944-1957)
CEYDA ÖZMEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜGE IŞIKLAR KOÇAK
- Erken Cumhuriyet dönemi'nde Türkiye'de çeviri eleştirisi habitusu: Yücel Dergisi örneği (1935-1956)
Translation criticism Habitus in the early Republican Turkey: The case of Yücel Journal (1935-1956)
ABDULLAH KÜÇÜK
Doktora
Türkçe
2024
Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜGE IŞIKLAR KOÇAK
DOÇ. DR. AHU SELİN ERKUL YAĞCI
- Iraklı ve Suriyeli sığınmacıların istihdam alanında karşılaştıkları sorunları farklı değişkenler üzerinden sorunsallaştırmak: Samsun örneği
Problematizing the problems encountered by Iraqi and Syrian refugees in the field of employment based on different variables: The case of Samsun
KEBİRE AYYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiÇankırı Karatekin ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL DİL
- Türkiye'deki Suriyeli göçmenlerin toplumsal yaşam alanındaki pratiklerini çokkültürlülük bağlamında sorunsallaştırmak: Bolu ili örneği
Problematizing the practices of syrian immigrants in the social life of Turkey in the context of multiculturalism: Example of Bolu province
EBRU İLERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiÇankırı Karatekin ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL DİL
- Vito Acconci'nin çalışmalarında mahremiyet kavramının sorunsallaştırılması
Problematizing the concept of privacy in Vito Acconci's work
FUNDA ARSLAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Güzel SanatlarIşık ÜniversitesiSanat Kuramı ve Eleştiri Ana Bilim Dalı
PROF. MERİÇ HIZAL