Enrichment of national literature through translation: Significance of the translation bureau in the Turkish Republic's social and cultural life, as well as Turkish translation history
Ulusal yazının çeviri yoluyla zenginleştirilmesi: tercüme bürosunun Türkiye Cumhuriyeti?nin toplumsal ve kültürel yaşamındaki ve Türk çeviri tarihindeki önemi
- Tez No: 221597
- Danışmanlar: PROF. DR. BERRİN AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Tarih, Linguistics, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
1940 yılında kurulan ve 1966 yılına kadar etkinliğini sürdüren Tercüme Bürosu, Mustafa Kemal Atatürk'ün ilke ve devrimlerinin en önemli sonuçlarından biridir. Büronun Türk halkına sunduğu çeviri yapıtlar, halkı aydınlatma ve böylece ulusal bir kültür ve çağdaş ve laik bir ulus yaratmaya yardımcı olma görevinin birer yansımasıdır. Bu tezin amacı, Tercüme Bürosu tarafından yapılan çevirileri dönemin tarihsel, politik, toplumsal ve kültürel koşulları içinde değerlendirerek söz konusu çeviri yapıtların Türk kültürüne, toplumuna ve yazınına olan etkilerini belirlemek ve bu çevirilerde ortaya çıkan normları betimlemektir. Bu amaç doğrultusunda giriş bölümünde Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşu, Atatürk ilke ve devrimleri ve Türk Rönesansı konusunda artalan bilgisi verilmekte ve Tercüme Bürosunun bu tarihsel ve toplumsal bağlamdaki yeri anlatılmaktadır. Sonrasındaki bölümde Tercüme Bürosunun ve çevirilerinin Türk yazını çoğuldizgesindeki rolünü ve işlevini daha iyi incelemek amacıyla, Türkiye'deki toplumsal ve kültürel ortam çoğuldizgeci bir yaklaşımla ele alınarak Çoğuldizge Kuramına kısa bir kuramsal giriş yapılmaktadır. Bu incelemenin ardından, Tercüme Bürosunun çeviri normlarını ortaya çıkarmak amacıyla, çeviri kuramının 1970'lerde betimleyici çeviribilimin doğuşuyla doruğa ulaşan kısa bir tarihçesi sunulmaktadır. Bunu Tercüme Bürosu tarafından yayımlanan çeviri yapıtlarda kendini gösteren normların erek odaklı çeviribilim çerçevesinde betimlenmesi izlemektedir. Gerek çoğuldizge kuramı gerekse erek odaklı yaklaşım bağlamında yapılan incelemeler, Tercüme Bürosu çevirmenleri ve zamanın eleştirmenleri başta olmak üzere, çevirmenler, edebiyatçılar, eleştirmenler ve aydınların söz konusu çeviriler konusundaki düşünce ve yorumlarına dayandırılmaktadır. Bu düşünce ve yorumlar Tercüme Bürosunun Türk ulusunun kültürel tarihindeki önemini göstermektedir. TercümeBürosu, günümüz Türkiye'sinde genel olarak edebiyatın ve özel olarak çevirinin varmış olduğu düzeyin temeli ve Atatürk ilke ve devrimlerine bağlılığın ve Türk ulusunun çağdaşlaşma ve uygarlaşma ülküsünün bir anıtıdır.Anahtar SözcüklerTercüme Bürosu, Çoğuldizge Kuramı, Erek Odaklı Yaklaşım, Betimleyici Çeviribilim, Norm.
Özet (Çeviri)
The Translation Bureau, established in 1940, is one of the most significant outcomes of the principles and reforms of Mustafa Kemal Atatürk. The works it presented to the Turkish nation are reflections of its mission, which was to enlighten the people and help in the creation of a national culture and a contemporary and secular nation. The objective of this thesis is to evaluate the Bureau translations within their historical, political, social and cultural context with a view to identifying their effects on Turkish culture, society and literature and to describe the norms that manifested themselves in these translations. In line with this objective, introduction chapter provides background information about the proclamation of the Turkish Republic, Atatürk?s principles and reforms, Turkish Renaissance and explains the place of the Translation Bureau in this historical and social setting. The following chapter provides a brief theoretical introduction into the Polysystem Theory, since the social and cultural environment of Turkey shall be taken up within the framework of a polysystemic approach, in order to better examine the role and function of Translation Bureau translations. After this examination, a concise history of translation theory that culminated in the birth of descriptive translation studies in 1970s is presented. This is followed by a description of the norms in the translated works published by the Translation Bureau within the framework of target-oriented approach. Examinations carried out in the context of both polysystem theory and target oriented translation studies are based on the remarks of the translators, litterateurs, critics and intellectuals. The Translation Bureau is the groundwork of the level Turkish literature and translationhave reached, as well as a monument to the dedication to Atatürk?s principles and reforms, and the contemporarization and civilization ideal of the Turkish nation.Key WordsTranslation Bureau, Polysystem Theory, Target-Oriented Approach, Descriptive Translation Studies, Norm.
Benzer Tezler
- Bahaeddin Özkişi sözlüğü
Dictionary of Bahaeddin Özkişi
MUSTAFA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimGaziosmanpaşa ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAMİ BASKIN
- Türkçe dersinde çoklu uyarıcılarla gerçekleştirilen kelime öğretimi uygulamalarının etkililiği üzerine bir araştırma
A research on the effectiveness of turkish language lesson vocabulary teaching practices using multisensory stimuli
GÜLÇİN YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM SEÇKİN AYDIN
- Geleneksel izleyici kitlesinin gelişen yeni medya teknolojileri ile birlikte izleme pratiklerindeki değişimi: Selçuk Üniversitesi örneği
The change of traditional audience in monitoring practices with emerging new media technologies 'The case of Selçuk University'
ERAY ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİROL GÜLNAR
- Кыргыз этнодидактикасынын негизги булактары жаны тармактары
Kırgız Ethno-Didactics'inin temel kaynakları ve alanları
KIYAL SAADANBEK KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2009
Eğitim ve ÖğretimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AKMATALI ALİMBEKOV
- Kamu diplomasisi ve yerel yönetimler: Konya Büyükşehir Belediyesi örneği
Public diplomacy and local administrations: The case of Konya Metropolitan Municipality
SELİM YÜCEL GÜLEÇ
Doktora
Türkçe
2021
Kamu YönetimiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER KUTLU