Geri Dön

LFG for Turkish point-in-time expressions

Türkçe zaman ifadeleri için sözcüksel işlevsel gramer geliştirilmesi

  1. Tez No: 222553
  2. Yazar: TUBA GÜMÜŞ
  3. Danışmanlar: PROF.DR. EŞREF ADALI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 171

Özet

Bili¸simseldilbiliminde,makineçevirisigibiuygulamalardilinsözdiziminindo?gru bir¸sekilde çözümlenmesini öngörmektedir. Yüksek kalitelibirmakineçevirisinihedefleyenParalel Gramerler (ParGram)projesiiçinfarklıülkelerinakademikveendüstriyelkurulu¸slarındaki ara¸stırmacılarAlmanca,Arapça,Çince,Fransızca,Ingilizce,Japonca,Macarca,Norveççe, Türkçe, UrducaveVietnamcaiçingeni¸skapsamlıgramerleryazmaktadır.Bugramerler üzerinde hemfikirolunandilbilgiselözelliklerileSözcükselI¸slevselGramer(LFG)biçiminde yazılmaktadırlar.Xeroxtarafındangeli¸stirilmi¸sXLEayrı¸stırıcısıvegeli¸stirmeortamını kullanan ParGramprojesimümkünolandurumlardabenzeryapılariçinparalelçözümler üretmeyiamaçlamaktadır. ParGramprojesidahilindegeli¸stirilmekteolanTürkçeiçingeni¸skapsamlısözcükseli¸slevsel gramere katkısa?glaması amacıylayapılanbuçalı¸smada?nezaman??sorusunucevaplayan ifadelerinçözümlenmesianlatılmaktadır.Gerçeklenengramerdesaatifadeleri,haftanıngünleri, tarih vemevsimifadeleriiledi?ger bazıgenelifadelerelealınmı¸stır. Türkçe cümlelerinsözdizimselolarakdo?gru çözümlenmesiiçinyapılaneylemitamamlayan tümlecin türünün(zaman,yervs.)belirlenmesinigerektirenhallervardır.Bununyanısıra soru-cevaplamagibibazıuygulamalarda,verilenmetindendurumyadaeylemingerçekle¸sti?gi zaman bilgisininçıkarılmasıgerekebilir.Bunlar,ancakilgilibilginin“zaman”ifadesi oldu?gunun öncedeni¸saretlenmesiilemümkündür. Bu çalı¸sma,Türkçede“zamandayer”bildirenifadelerinsentaktikçözümünüSözcüksel I¸slevselGramerüzerindenanlamsalayırtedicilerlei¸saretleyereküretmektedir.Türkçederlem üzerinde yapılandetaylıbirçalı¸smaileyukarıdasınıflananifadelertoplanmı¸svebuifadelerin i¸saretlendi?gi ayrıbirgramergeli¸stirilmi¸stir.

Özet (Çeviri)

In computationallinguistics,manyapplications(e.g.machinetranslation)dependonanexact syntactic analysisoflanguage.TowardsahighqualityMachineTranslation,researchers in industrialandacademicinstitutionsaroundtheworldjointtoproducecollaboratively written widecoveragecomputationalgrammarsforArabic,Chinese,English,French,German, Hungarian,Japanese,Malagasy,Norwegian,Turkish,Urdu,Vietnamese,andWelsh.These are writtenwithinthelinguisticframeworkofLFGwithacommonly-agreed-uponsetof grammatical features.TheParallelGrammar(ParGram)projectwhichusestheXLE(Xerox Linguistic Environment)parserandthegrammardevelopmentplatformaimstoproduceparallel analyses forsimilarconstructionsineachlanguage,wherepossible. This workpresentstheanalysisandtheimplementationofadate-timegrammarforTurkish LexicalFunctionalGrammar(LFG)whichmaybeconsideredasacontributiontothe developmentofthelargescaleTurkishLFGgrammarinthecontextoftheParallelGrammar Project (ParGram).Thescopeofthedate-timegrammarisrestrictedtotheanswerof?when? questions, i.e.pointsintimeexpressions,inparticulartotheclock-time,daysoftheweek, calendar datesandseasons.Somegeneralphrasesarealsoaddressed. When analysingTurkishsentences,therearecaseswherethetypeoftheadjunct(e.g.temporal, locational etc.)hastobedistinguishedforsyntacticreasons.Besides,temporalinformation of aneventorastatemayspecificallyneedtobeextractedfromagiventext(e.g.question answering). Theserequiresuchinformationtobemarkedas?temporal?. The goalofthisstudyistoproducethesyntacticanalysesofTurkishpoint-in-timeexpressions with rathermoredetailsofsemanticdistinction.Alongwithacorpusexamination,alarge number ofsamplephraseshavebeencollectedandaseparatesetofphrasestructureruleshave been writtenwherepoint-in-timeexpressionsaremarked.

Benzer Tezler

  1. The effects of biodegradable waste diversion on landfill gas potential in Turkey

    Kentsel atık depolama sahalarına giden biyobozunur atıkların azaltılmasının Türkiye'deki çöp gazı (LFG) potansiyeline olan etkileri

    HASAN SUPHİ ALTAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN ATİLLA ARIKAN

  2. Sakarya ili katı atık düzenli depolama sahasında depo gazının (LFG) izlenerek enerji elde etme potansiyelinin değerlendirmesi

    Sakarya province solid waste landplace by monitoring storage gas (LFG) on site assessment of energy processing potential

    ERNAM ÖZTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Çevre MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİYE SUNA ERSES YAY

  3. Preconcentation of germanium by surfactant (Cloud point extraction) and determination by HGAAS

    Germanyumun deterjanla önzenginleştirilmesi (Bulutlanma noktası ile ayırım) ve HGAAS ile tayini

    AYŞE ELİF BÜYÜKBAYRAM

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    KimyaOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜRVET VOLKAN

  4. Bir dış alan varlığında iki katmanlı Ising modelinin magnetik özelliklerinin incelenmesi

    The study of magnetic properties of the bilayer Ising model in an external magnetic field

    DURMUŞ SEMET

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Fizik ve Fizik MühendisliğiAdnan Menderes Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CESUR EKİZ

  5. Entegre kentsel katı atık yönetim sisteminin çevresel ve ekserji etkilerinin yaşam döngüsü değerlendirmesi

    Life cycle environmental and exergy impact assessment of integrated municipal solid waste management system

    AKİF TAŞKIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EnerjiErciyes Üniversitesi

    Enerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESRİN KAYATAŞ DEMİR