İbn Rüşd ve Sühreverdî'de töz kavramının karşılaştırmalı incelemesi
Comparative research on concept of substance in İbn Rushd and Suhrawardi
- Tez No: 231107
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 323
Özet
Bu çalışmada, İbn Rüşd ve Sühreverdî'nin töz kavramı konusundaki düşünceleri ele alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, İbn Rüşd ve Sühreverdî'nin felsefenin temel kavramlarından biri olan töz kavramı hakkındaki düşüncelerini incelemek; iki ayrı felsefî ekole mensup bu iki filozofun töz konusundaki düşüncelerindeki ortak, benzer ve farklı yanları karşılaştırmalar yaparak ortaya koymaktır.İbn Rüşd'e göre, asla bir öznede olmayan ve bir özneye yüklem olmayan somut şey töz olarak adlandırır. Tözlerin bir kısmı, somut ve duyulur olup oluş ve bozuluşa uğrayan tözdür. Bu tözlerin parçaları olan madde ve suret de birer töz olarak kabul edilir. Duyulur tözlerin bazısı ise, oluş ve bozuluşa uğramayan ezeli ve ebedi tözlerdir ki, bunlar gök cisimleridir. Tözlerin bir kısmı ise hareketsiz, ayrık olan ve duyulur olmayan tözdür. Akıl ve nefis de İbn Rüşd'e göre birer töz olarak kabul edilir.Sühreverdî tözü, bir öznede bulunmaksızın var olan şey olarak tanımlar. Sühreverdî'ye göre, ana hatlarıyla dört çeşit tözden söz edilmektedir: cisim, onun iki parçası olan madde ve suret, diğeri ise ayrık varlıklardır. Fakat o, madde ve suretin birer töz olmasına karşı çıkar. Ayrık olan töz, cisimleri yöneten töz yani nefis; cisimleri yönetmeyip onlarla alakası olmayan töz yani akıl olmak üzere iki kısma ayrılır. Bunun ötesinde İbn Rüşd Tanrı için töz kavramının kullanılabileceğini düşünür. Fakat Sühreverdi'ye göre Tanrı, töz ya da ilinek hiçbir kategorinin altında yer almaz. İbn Rüşd töz ve dokuz ilinekten oluşan on kategori kabul etmektedir. Sühreverdî kategorilerin sayısını beşe indirir.
Özet (Çeviri)
In this work, Ibn Rushd and Suhrawardi?s ideas about concept of substance was studied. Aim of this study is to research Ibn Rushd and Suhrawardi?s ideas about substance which is one of the fundamental concept of philosophy and is to explain common, same and different sides comparatively in opinion of both philosophers who membership of two different philosophical school.According to Ibn Rushd, substance is a definite thing which is neither in a subject nor predicable of a subject. Some substances are concrete, sensible and subject to generation and corruption. Parts of these substances: matter and form are substances too. Some sensible substance is eternal substance without generation and corruption, it is the celestial bodies. Some substances are immovable, separated and non-sensible. According to Ibn Rushd, intellect and soul are substances.Suhrawardi defines substance: it is a thing that exists without in a subject. Generally it is said that body, matter, form and separated beings are substance. But Suhrawardi doesn?t accept matter and form as a substance. Separated substance divided two parts: soul that is managing bodies and intellect that is not managing bodies and not related to it. Ibn Rushd thinks possibility to use concept of substance to God. But according to Suhrawardi, God never exist under any categories. Ibn Rushd accepts ten categories, i.e. substance and nine accidents. Suhrawardi reduces number of categories to five.
Benzer Tezler
- İslam felsefesini isimlendirme problemi
Problem of naming Islamic philosophy
ELİF HÜNKAR ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinYozgat Bozok ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALIYA MUTALLIMOVA
- İşrâkî düşüncede kötülük problemi
The problem of evil in ishraqi thought
SELÇUK GÜZEL
Doktora
Türkçe
2022
Dinİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHSİN AKBAŞ
- Tehafüt geleneğinde sudur teorisine yöneltilen eleştiriler
Criticism of the emanation theory in the tradition of tehafut
ALİ BEDEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeEskişehir Osmangazi ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAMİL SARITAŞ
- Yunan akılcılığı ile İslam akılcılığının mukayesesi
Comparison of Greek rationality and Islamic rationality
MASUME KANAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ÇETİNTAŞ
- İbn Rüşd ve ed-Daruriyyu fi Sınaati'n-Nahv
İbn Rüşd ve nahiv ilminde zaruriler
MEHMET KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DilbilimCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF DOĞAN