363 numaralı (H.974 - M.1567 tarihli) Tahrir Defterine göre Sakız Adası
According to the Cadastral Registry of the Island of Chios, no. 363
- Tez No: 235405
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN DEMİRCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Tarih boyu Anadolu'ya hâkim olan devletlerin hâkimiyet mücadelelerinin önemli ve zor bir yönü olan Ege Denizi ve Ege Adaları hâkimiyeti, Osmanlı Devleti'nin de ilgisini çekmiş olmalı ki daha kuruluş döneminden itibaren burada yer alan adaları doğrudan ya da dolaylı olarak elde tutmaya çalışmışlardı. Elbette ki bu adaların varlığı bir devlet için vazgeçilmez öneme sahipti. Bu önem içindir ki Osmanlı Devleti de bu hassas coğrafyanın denetimi konusunda özellikle esnek bir politika gütmüştü. Bölgenin coğrafi ve etnik yapısı göz önüne alındığında bu uygulamanın bir zorunluluktan kaynaklandığı görülmektedir. Osmanlıların çoğunlukla Adalar Denizi ya da Cezayir-i Bahri Sefid (Akdeniz Adaları) isimleriyle tesmiye ettikleri bu coğrafi bölgenin önemli ve büyük adalarından olan Sakız Adası Osmanlı Devleti'nin yükselme döneminde Cezayir-i Bahr-i Sefid Eyaleti'nin bir sancağı olarak sınırlara dâhil olmuştu. Kanuni Sultan Süleyman'ın son dönemlerine tekabül eden bu fetih Osmanlı Devleti'nin bu ada üzerindeki 346 yıllık hâkimiyetini başlatmıştı. Devlet denetimi altına aldığı her bölge için uyguladığı vergi nüfusunu kayıt altına alma işini bu ada için de uygulamış ve adanın fethine müteakip ve fethinden hemen sonra olmak üzere bölgede yaşayan vergi nüfusunu tespit etmek üzere tahrir yaptırmıştı (1566 ? 1567). Bu çalışmanın konusunu teşkil eden 1567 yılına ait tahrir defteri bölgede yaşayan vergi nüfusunu, nüfusun ödediği cizye miktarını bildirmektedir. Defterden adada o tarihlerde yaşayan yaklaşık insan sayısını, halkın ödediği vergilerden devletin elde ettiği gelir miktarını, adada yaşayan insanların etnik (Rum, İtalyan?), dini (Ortodoks, Katolik?) toplumsal (bey, kethüda?), medeni (dul, bekâr?), bedeni (ağma?), mesleki (değirmenci, tüccar?) durumlarını, geldikleri yerler (Venedik, İstanbul?) gibi adanıno günkü şartlarına dair birçok ipucunu bulmak mümkün olmaktadır. Osmanlı Türkçesinin ?Siyakat? adı verilen yazı türüyle yazılmış bu kayıtların şifrelerinin çözülmesiyle Türk tarihinin önemli sayfalarından olan Osmanlı Tarihi daha da aydınlanacaktır. Her geçen gün sayıları artan bu tür çalışmalardan gelecekte güzel sonuçlara ulaşılacağı şimdiye kadar yapılan çalışmalardan anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Control of Aegean Sea or Aegean Islands, which is an important and challenging issue for the states ruled in the Anatolia throughout the history, must have attracted the interest of the Ottoman Empire, because the Empire had also tried to directly or indirectly control the islands in the Aegean Sea. Definitely, controlling the said islands is crucial for any state. Thus, the Ottoman Empire followed a flexible policy for the control of this vulnerable region. Considering the geographical and ethical structure of the region, it was a compulsory result for the Ottomans. The Island of Chios, which is one of the important and the biggest islands of the region named as the Sea of Islands or Cezayir-i Bahr-i Sefid (Islands of Mediterranean) by the Ottomans, was conquered and became a sancak (province) of the Cezayir-i Bahr-i Sefid during the rise of the Ottoman Empire. Conquering of the island corresponds the last days of the reign of Suleiman, the Magnificent; the rule of the Ottoman Empire in the island lasted for 346 years. Just after the conquering of the island, the Ottoman Empire registered the tax population living in the island as it did for each region conquered (1566-1567). The cadastral registry of the year 1567, which is the subject of this thesis, provides information on the tax population in the island, the amount of lands owned by the tax payers and the amount jizya tax paid, a per capita tax levied on the empire?s non-Muslim citizens. Providing important information on the approximate number of people living in the island in that year, the amount of income the Empire obtained from the tax population, and the origin (Greeks, Italians ?), religion (Orthodox, Catholic ?), status (bey, chamberlain (kethüda) ?), marital status, physical characteristics (blind ?), occupations (miller, tradesman ?)of the people living in the island and the place they came from (Venice, Istanbul ?), the cadastral registry gives many clues on the living conditionsof the era. Transcribing these registries, which were written in an orthographic language type which have specific rules and technique, called Siyakat, will enlighten the dark sides of the Ottoman history, an important era of the Turkish history. The studies carried out so far show that this type of studies will provide better results in the future.
Benzer Tezler
- Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi H.363 Numaralı Kelile ve Dimne nüshanın minyatürlerinin teknik analizi
Technical analysis Of Topkapı Palace Museum Library No. H.363 Miniatures Of Kelile and Dimne
HATİCE KÜBRA UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERSİN FETHİ ÖÇAL
- '13 numaralı Nevşehir Şer'iyye Sicili' (H. Recep 1326/m. Temmuz-Ağustos 1908/H. Ramazan 1328/m. Eylül-Ekim 1910) transkripsiyon ve genel değerlendirme
Number 13 Nevşehir Şer'iyye (H. Recep 1326/m. July-August 1908 Ramadan 1328/m. September-October 1910) transcriptiyon andf general assesssment registry
SERKAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN SARAÇ
- Karahisar-ı Sahib Sancağı'na bağlı Han- Barçın ve Sandıklı kazalarındaki aşiretlere ait 1721 Numaralı Nüfus Defterinin değerlendirilmesi ve transkripsiyonu (H.1256/M.1840-1841)
Evaluation and transcription of Number 1721 population registries of the tribes in Han, Barçın and Sandıklı district of Karahisar-i Sahib Sanjak ((H.1256/M.1840-1841)
HAKAN EMREN
- H.1111 (1699-1700) tarihli Ahkâm Defteri'nin (mad 9885) Latin harflerine çevrilmesi ve değerlendirilmesi (S. 182-363)
The transciption and evaulation of ahkâm defteri dated 1699-1700 (Pages 182-363)
HABİBE NUR NASUHOĞLU
- Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi'ndeki 1591 numaralı Mecmû'a-i Eş'âr ve Konya Karatay Yusufağa Kütüphanesi'ndeki 10208 numaralı şiir ve münâcat mecmû'ası'nın tanıtımları ve metinleri
Presentation and texts of poetry mecmua numbered 1591 in Konya Regional Manuscript Library and poetry and supplication mecmua numbered 10208 i̇n Konya Karatay Yusuf Ağa Li̇brary
AYŞE KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN SOLMAZ