Ebeveyn Davranışını Değerlendirme Ölçeği ve Çocuk Davranışını Değerlendirme Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları
Validity and reliability of maternal behavior rating scale (MBRS) and child behavior rating scale (CBRS)
- Tez No: 236581
- Danışmanlar: PROF. DR. SEYHUN TOPBAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Kulak Burun ve Boğaz, Education and Training, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: İfade edici dilde gerilik, gelişimsel gerilik, ebeveyn-çocuk etkileşimi, etkileşimsel davranışları değerlendirme, Expressive language delay, developmental delay, parent-child interaction, evaluation of parent-child interactions
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışmanın amacı, ebeveyn-çocuk etkileşimlerini, ebeveyn ve çocuk etkileşimsel davranışları açısından değerlendirebilmek için geliştirilen Ebeveyn Davranışını Değerlendirme Ölçeği (EDDÖ) ve Çocuk Davranışını Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ)'nin uyarlama çalışmasını (geçerlik ve güvenirlik) yapmaktır.Araştırmanın çalışma grubunu 123 anne-çocuk çifti oluşturmaktadır. Çalışma grubunda yer alan çocukların 93'ü erkek, 30'u ise kızdır. Çocukların yaşları 18 ay ile 72 ay arasında değişirken (M=49 ay, SS=11.9), annelerin yaşları ise 21 yıl ile 65 yıl arasında değişmektedir (M=32 yıl, SS=6.3). Çocukların 73'ü (51 erkek, 22 kız) İfade Edici Dilde Gerilik (İEDG), 14'ü (9 erkek, 5 kız) Hafif Düzeyde Zihinsel Yetersizlik (HZY) ve 36'sı (33 erkek, 3 kız) Otistik Bozukluk (OB) tanısı almış çocuklardır. Katılımcı annelerin 3'ü okuma-yazma bilmezken, 55'i ilköğretim, 32'si lise ve 33'ü üniversite düzeyinde eğitime sahiptirler.Çalışmada anne ve çocuklara ilişkin demografik veriler, bilgi formu ile toplanmıştır. Anne-çocukların etkileşimleri ise ortalama 15 dakikalık serbest oyun bağlamında video kaydına alınmıştır. EDDÖ ve ÇDDÖ'nün geçerlik ve güvenirliğine ilişkin yapı, kavram ve dil eşitliği sağlanmış, yapı geçerliğine açımlayıcı/keşfedici faktör analizi, güvenirliğe iç tutarlık katsayısı (Cronbach Alpha) ve madde analizi yapılarak bakılmıştır.Bulgular EDDÖ'nün 12 maddesinin 3 alt faktörde toplandığını; ÇDDÖ'nün 7 maddesinin ise 2 alt faktörde toplandığını göstermiştir. EDDÖ ve ÇDDÖ'yü oluşturan alt ölçeklerin güvenirliklerinin yüksek olduğu bulunmuştur.Sonuç olarak, EDDÖ ve ÇDDÖ'nün ülkemizde ebeveyn-çocuk etkileşimlerini hem ebeveynlerin hem de çocukların davranışları bakımından değerlendirmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir ölçekler olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to explore the validity and reliability of the Turkish versions of the Maternal Behavior Rating Scale (MBRS) and the Child Behavior Rating Scale (CBRS) used to evaluate pivotal behaviors of children with expressive language delays and developmental delays and interactional behaviors of their mothers.A hundred and twenty three mother-child dyads, ninety-three male and thirty female children with a mean age of 49 months (ranging from 16 to 72 months, SD: 11.9) and their mothers with a mean age of 32 years (ranging from 21 to 65 years, SD: 6.3) were the participants of the study. Seventy-three children had a diagnosis of expressive language delay, while 50 were diagnosed with developmentally delayed (14 children with mild intellectual disability and 36 children with autistic disorder).Demographic information regarding mothers and children was gathered via the information form developed by the researcher. Mother-child interactions were video-taped for an average of 15 minutes in a free-play context. Validity and reliability of Turkish versions of MBRS and CBRS were examined by exploring content validity (Construct, Concept, and Language Validity), construct validity (Exploratory Factor Analysis), Cronbach Alpha, and Item Analysis.Results revealed that Turkish version of MBRS included 12 items under three factors whereas 7-item Turkish version of CBRS had two sub-factors. High reliability results were also reported for all scales.Overall results indicated that Turkish versions of MBRS and CBRS are valid and reliable scales and can be used to evaluate pivotal behaviors of children with special needs and interactional behaviors of their parents.
Benzer Tezler
- Down sendromlu çocukların gelişimine ve anne-çocuk etkileşim davranışlarına DIR/floortime modeline dayalı müdahale programının etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of a dir/floortime model-based intervention program on development and mother-child interaction behaviors in children with DOWN syndrome
NURAY ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİMAN ARAL
- Ev merkezli montessori eğitim programının bebeklerin sosyal duygusal gelişimleri ve anne bebek etkileşimine etkisinin incelenmesi
The effects of home based montessori education program on infants' social emotional development and interactions between infants' and mothers
EZGİ FINDIK
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİMAN ARAL
- Etkileşime dayalı erken eğitim programının (edep) gelişimsel yetersizliğe sahip çocuklar ve anneler üzerindeki etkililiği
The effectiveness of responsive teaching early intervention program on children with developmental disabilities and their mothers
ÖZCAN KARAASLAN
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL DİKEN
- Dört-beş yaş çocuklarının sosyal davranışları ile ebeveyn davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining relation between social behaviors of children aged four-five years and behaviors of parents
BANU EMİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERAP DEMİRİZ
- Okul öncesi eğitimin çocuklarda kendi kendini yönetme davranışına etkisi
Impact of pre-school education on the self-management behaviour of children
FİGEN GÜLEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Ev EkonomisiSelçuk ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SEMRA CANTEKİNLER