Nahcıvan devlet halı müzesinde bulunan halı kilim ve düz dokumalar
Carpet, woven matting and plain weavin at the carpet museum of Nahcivan government
- Tez No: 239031
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TAHSİN PARLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 319
Özet
Halı ve düz dokumalar, Türklerle başlamıştır. Orta Asya'da dokunmaya başlayan havlı ve havsızdokumalar burada gelişimini sürdürmüş, göçler ve savaşlar nedeniyle zamanla buradan dünyanın dört biryanına yayılmıştır. Orta Asya'da yaşayan insanlar avladıkları hayvanları, kullandıkları araç vemalzemeleri, güneşi ve boylarda kullandıkları imleri kayalara resmetmişlerdir. Kaya üstü resimleri buşekilde oluşmuştur. Bu petroglifler zamanla, insanların kullandıkları bütün eşyalarda görülmeyebaşlanmıştır. Havlı ve havsız dokumalardaki motiflerin kaynağını da bu petroglifler oluşturmaktadır.İncelediğimiz halıların bir kısmında görülen hayvan motifleri ve oğ damgası bunun en güzel örneğidir.Çalışmamızın katalog kısmında yer alan halı ve düz dokumalarda da kaynağını cızıklardan alan vezamanla daha da gelişerek geometrik motifleri oluşturan, dokumalarımızın kompozisyonunu meydanagetiren unsurlar yer almaktadır. Halı ve diğer dokumalarda bulunan bütün motiflerin temsil ettiği biranlam vardır. Bereket ve korunma, çoğalma, kahramanlık, sevgi, vs. motiflerin bize ifade ettiğianlamlardan birkaçıdır.Nahcıvan Devlet Halı Müzesi'nde bulunan ve çoğunluğu Azerbaycan havlı ve havsız dokumalarıolan bu ürünler, müzede koruma altına alınmışlardır. Azerbaycan dokumalarında madalyonlu, rapordesenli, sujetli (konulu=minyatürlü), köşe göbekli, mihraplı, kompozisyonlar yer almaktadır. Teknik vesanatsal özelliklerine göre, Azerbaycan havsız ve havlı halıları dört gruba ayrılır. Bunlar Kuba-Şirvan,Gence-Kazak, Karabağ ve Tebriz halılarıdır. Bu gruplar da kendi içlerinde, dokundukları yerlere görealt gruplara ayrılır.Halılarda kullanılan malzeme yündür. Koyunlardan elde edilen yünler, yıkanıp temizlenir vebunlar iplik haline getirilerek halı ve düz dokumalarda kullanılır. Azerbaycan halılarında kullanılanrenkler; açık kırmızı, koyu kırmızı, bordo, krem, beyaz, pembe, turuncu, açık sarı, koyu sarı, açık mavi,koyu mavi, açık yeşil, koyu yeşil, açık kahverengi, koyu kahverengi, açık gri, koyu gri, lacivert ve devetüyüdür. Adı geçen bu renkler çok güzel bir ahenk ve uyum içerisindedir. Renkler, tabiattaki bitkilerinçeşitli mordan maddeleri kullanılarak mordanlanması ve boyanması ile elde edilmiştir
Özet (Çeviri)
Carpets and smooth weavings have been started with Turkish people. Flocculent and in flocculent weavings that weaved in Central Asia continued its development here and was expanded on all corners of world later because of the migrations and wars. The people in Central Asia drew the animals which they hunted, vehicles and materials they used, sun and markers, they used for painting, on the rocks. The pictures on the rocks consisted of like this. These petroglifs were seen on all the objects, used, in the course of time. These petroglifs form the motif source of the flocculent and inflocculent weavings. On the carpet and smooth weavings which I analyzed, elements, that was formed by the petroglifs and form the geometric motifs in the course of time, appeared by improving more and form the composition of our weaving. The motifs of animals and brand of og are the best samples of this. There is a sense of all motifs that are present on the carpets and other weavings. Fertility and protection, multiplication, heroism, love etc. are some senses of motifs that were expressed to us.The products that are present in the Naxcivan State Carpet Museum and most of them are Azerbaijan flocculent and inflocculent weaving are protected in the museum. On the Azerbaijan weavings with medallioni, report figured ,composing take place. Azerbaijan flocculent and inflocculent carpets are separated four groupes. Accourding to their technical and artistic features. These are Şirvan, Gence-Kazak, Karabağ and Tebriz carpets. They are divided into six groups in themselves according to the weaved place. The material on carpets is wool.The material that used for carpets is wool. The wools taken from sheep are washed and cleaned, and they are used for carpets and smooth weavings by making the wolls worsted. The colors used for Azerbaijan carpets are light red, heater, burgundy, crem, white, pink, orange, primrose yellow, dark yellow, light blue, royal blue, light green, dark green, caramel, chocolate, light grey, dark grey, navy blue camel hair. These colors are in very beautiful harmony. These colors are made by mordant using various mordan materials of the plants in nature and paintining them.
Benzer Tezler
- Üniter devlet ilkesi ile özerklik bağlamında Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin statüsü
Status of Nakhchivan Autonomous Republic in the context of unitary state principle and self-government
HASRET TÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiKarabük ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ASKER
- Iğdır-Nahçivan karayolu güzergahında tarım arazilerinin (toprakların) mikroelement ve ağır metal içeriğinin belirlenmesi
Determination of microelement and heavy metal content of agricultural land (soils) on the Iğdir-Nakhchivan highway
CEMAL KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIğdır ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜCAHİT KARAOĞLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADİL AYDIN
- Gümrü, Moskova ve Kars Antlaşmaları'nda Iğdır ve Nahçıvan
Iğdır and Nahçıvan in Gümrü, Moskova and Kars pacts
REFİK TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
TarihAtatürk ÜniversitesiTarih Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUAMMER DEMİREL
- Ermeni mezalimi (1918-1920 Nahçıvan)
Atrocities by Armenian (1918-1920 Nachicevan)
KAAN ÜSTÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
TarihYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. SALİH MERCAN
- Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yasama organı
The Parliament in the Azerbaijan Republic
NAZIM AĞAZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ERDAL ONAR