Geri Dön

Türk-Amerikan ilişkileri çerçevesinde Ermeni meselesi (1918-1923)

Armenian issue within the framework of of Turco-American relations (1918-1923)

PDF İndir

  1. Tez No: 241428
  2. Yazar: KAMİL NECDET AR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HASAN MERT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, Uluslararası İlişkiler, History, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
  12. Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 378

Özet

Türk - Amerikan İlişkileri Çerçevesinde Ermeni Meselesi (1918-1923) isimli bu çalışma Birinci Dünya Savaşı'nın bitiminden başlayarak Kurtuluş Savaşı sonuna kadar olan süreçte Ermeni meselesinin Türk-Amerikan ilişkilerini nasıl etkilediği hususuna odaklanmıştır. Yaklaşık ikiyüzyıldır süregelen Türk-Amerikan ilişkilerinde Ermeni Meselesi iniş çıkışlı bir seyir izlemiştir.Ermeni Meselesi aslında ondokuzuncu yüzyılda Avrupalı yayılmacı güçlerin azınlıkları kullanarak Osmanlı Devleti'ni parçalama ve tasfiye projesinden kaynaklanmıştır. Bu dönem aynı zamanda, ABD'nin henüz yayılmacı politikaları söz konusu olmamakla birlikte ekonomik çıkarları doğrultusunda Akdeniz ve Ortadoğu'ya açılma girişimlerinin ve Osmanlı Devleti ile ilişkilerinin başladığı dönemdir.Türk-Amerikan ilişkilerinin, başlangıçtan Cumhuriyet'in kuruluşuna kadar olan dönemde, en ağırlıklı konusu misyonerlik faaliyetleri olmuştur. Ermeni meselesinin Amerika'ya taşınmasında misyonerlerin rolü büyüktür. Misyonerler Amerikan halkını sistemli bir şekilde koşullandırarak Türk karşıtı bir kamuoyu yaratmışlardır.ABD'nin Birinci Dünya Savaşına katılarak dengeleri değiştirmesi yirminci yüzyıl başından itibaren kendisinin süper bir güç olarak tanınmasını sağlamıştır. Öte yandan Başkan Wilson'un Birinci Dünya Savaşı daha bitmeden açıkladığı ve savaş sonunda dünyanın alacağı siyasi yapıya ilişkin Prensipler ile Milletler Cemiyeti'nin kurulması yönündeki çabaları döneme damgasını vurmuştur. Böylece ABD savaş sonrası gerçekleştirilen ve Osmanlı Devleti'nin de kaderinin tayin edildiği Paris Barış Konferansı'nın adeta baş aktörüdür. Ermeni meselesi, Paris Barış Konferansı öncesi ve Konferans sürecinde, Türk Amerikan ilişkilerinin belirleyici faktörü olmuştur.Bu süreçte uzun yıllar asılsız propaganda ile Ermeniler lehine Türkler aleyhine koşullandırılan Amerikan kamuoyu baskısının, Ermeni örgütlerinin yoğun çabalarının ve Anadolu'da çıkarları doğrultusunda risk almaksızın Türkiye aleyhine Büyük Ermenistan kurulmasını hedefleyen İtilaf Devletlerinin ABD nezdindeki girişimlerinin Amerikan Yönetiminin Türkiye'ye yönelik politikalarında etkili olduğu görülmüştür.Konferans süresince, ABD'nin kurulacak Ermenistan'ın mandasını üstlenmesi yönündeki iç ve dış baskılar karşısında durumu yerinde incelemek için bölgeye gönderdiği heyetlerin ve İstanbul'daki ABD Yüksek Komiserinin sunduğu raporlar, Ermeni iddiaları ve talepleri ile tasarlanan Ermenistan Projesinin gerçek dışı olduğunu ortaya koymuştur.Türk Milli Mücadele hareketi ile birlikte ABD'de Türk karşıtlığının azaldığını ve bunun Türkiye lehine Amerikan politikarına yansıdığını görmek mümkündür. Lozan Konferansı ve sonrası dönemde ABD, Ortadoğu'daki ulusal çıkarlarını korumak amacıyla Türkiye ile önceleri ticari ve misyonerlik faaliyetleri ile sınırlı olan ilişkilerini yeniden yapılandırmış ve siyasi boyuta taşımıştır.Lozan Barış Antlaşması'yla başlayan ve 1970'lere kadar geçen dönemde Ermeni Meselesi Türk-Amerikan ilişkilerinde söz konusu olmamıştır. Ancak 1970'lerden itibaren artan bir yoğunlukta günümüze kadar uzanan Ortadoğu'daki jeo-politik gelişmeler ve ?Şark Meselesinin? canlandırılması sonucu konunun yeniden Türk-Amerikan ilişkilerinde yer aldığına tanık olmaktayız.

Özet (Çeviri)

The thesis (study) titled the ?Armenian Issue Within the Framework of Turco-American Relations (1918-1923)? focuses on the effects of the Armenian Issue on the Turco-American Relations in the period between the end of World War I (WWI) and end of the Turkish Indepedence War.The Turco-American Relations have a background two-century long and during this period the Armenian Issue has followed a route which has had many ups and downs.In essence the Armenian Issue was based on the emperialist powers? project which aimed the partition and extermination of Ottoman Empire by exploting local ethnic minorities in the 19th century.This time frame also coincides with the begining of contacts between the Ottoman Empire the United States (US). US had no emperial and expensionist policies during this period, however taking into account her vital economic interests, she took many steps in order to expend into the Mediterranean and Middle East, which eventually led to relations with the Ottoman Empire.Missionary activities had always been the main subject in the Turco-American relations from the very begining untill the formation of Turkish Republic. Meanwhile missioneries had a large role in transfering the Armenian Issue to America. They systematically conditioned the American people and created anti-Turkish public opinion.The US changed the international power balance by participating to WWI and this provived her a unique opportinity to be recognized as a world wide superpower. Thus US gained an enormous potential to interfare international affairs. Before the WWI came to an end, President Wilson declared his principles regarding to the post war political structure of the world. Wilson?s Principles and his efforts in order to establish the League of Nations sealed the post war period. Based on these facts, the US acted as the principal actor of the Paris Peace Conference.In addition the Armenian Issue became the determining factor of the Turco-American relations before and during the Paris Peace Conference.During this process the anti-Turkish American public opinion was created by utilizing a long lasting groundless propaganda. The intensive efforts of Armenian organizations and the attemps directed to American Administration by the Allies who aimed to form, without any risk to themselves, a Great Armenia based on their national interests became very influential in US policies towards Turkey.Having been exposed to the domestic and foreign pressures to assume the mandate of the projected Armenia during the Conference, the US sent envoys to the region in order to investigate the situation locally. The reports of the US envoys and the US High Commissionar in İstanbul clearly revealed that the Armenian project formed on the bases of Armenian allegetions and demands was unrealistic.In parallel to the Turkish Indepence War, the negative attitude against Turks in America decreased drastically and as a result of this, US Turkish policy was positively influenced .During and after the Lausanne Peace Conference, the US restructured her Turkish policies in order to preserve her national interests. In the new US policy, biletarel relations gained more political dimensions in place of former relations which had mainly remained in the limits of missionaries and commerce.After the Lausanne Treaty The Armenian Issue never became a factor in Turco-American relations up to the 1970s. However as a natural reflection of current jeo-political developments and the revitalization of the Western orijin ?Eastern Question?, for some decades we have withnessed that this apparently closed subject has been reopened .

Benzer Tezler

  1. Tez No

    836249

    İngiliz-Ermenistan Komitesi'nin faaliyetleri (1913-1923)

    Activities of the British-Armenia Committee (1913-1923)

    FATİH SAKALLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖKKEŞ KÜRŞAD KARACAGİL

  2. Tez No

    298028

    ABD siyasetinde etnik lobi kuruluşlarının rolü ve karşılaştırmalı Türk lobisi örneği

    The role of ethnic lobbying organizations in the US political structure and comparative sample of Turkish lobby

    GÜLŞAH BEYAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Halkla İlişkilerÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET HASGÜLER

  3. Tez No

    626526

    Amerika Birleşik Devletleri'nde Ermeni faaliyetleri (1914-1917)

    Armenian activities in The United States (1914-1917)

    ZEYNEP KURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    TarihSakarya Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALUK SELVİ

  4. Tez No

    140616

    Türk-Amerikan ilişkilerinde Irak sorunları

    Iraq struggle in Turk-American relations

    MUSTAFA KAYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Uluslararası İlişkilerGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Strateji Bilimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MESUT HAKKI CAŞIN

  5. Tez No

    264658

    İzmit kazası Ermenileri'nde dinsel yapı ve eğitim faaliyetleri (1839-1915)

    Religious structure and educational activities of the Armenians in İzmit township

    OĞUZ POLATEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    SosyolojiKocaeli Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET MERT SUNAR

Geri Dön