Bazı yerli kayısı genotiplerinin fenolojik, morfolojik ve pomolojik özellikleri ile genetik ilişkilerinin ve kendine uyuşmazlık durumlarının moleküler yöntemlerle belirlenmesi
Phenological, morphological and pomological characteristics of some local apricot genotypes and determination of their genetic realationships and self-incompatibility by molecular markers
- Tez No: 244110
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVGİ PAYDAŞ KARGI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ziraat Bölümü
- Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 382
Özet
Kayısı yetiştiriciliğinde uzun yıllar tohumla çoğaltmanın yapılması nedeniyle Anadolu'da geniş genetik kaynaklar oluşmuştur. 1974 yılında Malatya Meyvecilik Araştırma Enstitüsü'nde bir Kayısı Gen Kaynakları Parseli oluşturulmuş ve ülkemizdeki önemli yerli ve yabancı kayısı çeşit ve tipleri bu parselde toplanmıştır.Yürütülen çalışma ile bu gen kaynağında bulunan, ülkemizin önemli bazı yerli kayısı çeşit ve tiplerinden 94 tanesinde fenolojik, morfolojik ve pomolojik özellikler belirlenmiş ve uluslar arası UPOV kriterleri değerlendirmeye alınmıştır. UPOV'a göre, Ağerik meyve kabuğunda tüylülük olmayan tek genotip olarak belirlenmiştir. Elde edilen veriler ile Alkaya, GÜ-52 ve çok geç olgunlaşan Levent gibi kayısılar tescil ettirilebilecek konuma ulaştırılmıştır.Çalışmada toplam 96 genotipte de ISSR, RAPD ve SSR yöntemleri kullanılarak kayısıların moleküler düzeyde parmak izleri, genetik farklılıkları ve akrabalık durumları ile kendiyle uyuşma durumları belirlenmiştir. Bu yöntemler içinde en yüksek polimorfizm oranına %98 ile SSR'da rastlanırken, bunu %88 ile ISSR ve %77 ile RAPD yöntemleri izlemiştir. ISSR tekniğinden 145'i polimorfik toplam 164 bant, RAPD tekniğinde 99'u polimorfik toplam 130 adet bant, SSR'da ise 83'ü polimorfik toplam 84 bant elde edilmiştir. Çalışmada 16 adet SSR, 20'şer adette ISSR ve RAPD primeri kullanılmıştır. SRc-R ve SRc-F primer çiftleri ise kendine verimlilik allelinin belirlenmesinde kullanılmış, 33 kayısıda Sc alleli olduğu saptanmıştır. Hacıhaliloğlu, Kabaaşı, Çataloğlu, Soğancı, Hasanbey gibi ülkemizin önemli kayısılarında Sc (kendine verimlilik) alleli bulunmadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Turkey has got an important position in apricot growing in the world. As in the other fruit species multiplication is done by seedlings. Due to that it is possible to find waste genetic resources in Anatolia. In this concept a genetic resources plot was established in Malatya Fruit Research Institute. In this plot natural apricot of both drying and table types and varieties were gathered.With this Project, apricot varieties namely dried apricot ones which were in the Genetic Resources plot of Malatya Fruit Research Institute were investigated for the phenological, morphological and pomological characters and they were evaluated according to the UPOV criteria. In the UPOV criteria 57 items were considered and Agerik was found the only fuzzyless genotype. The obtained results have shown that Alkaya, GU-52 and the latest maturing Levent can be registered. These genotypes will be among the important varieties in the future.In this project RAPD, ISSR and SSR methods were used in 96 genotypes. As a result of fingerprints, genetic diversity and relatedness and self compatibility of these genotypes and varieties were shown by using genetic markers. Among these methods, the highest polymorfism (98%) was obtained with SSR and followed by ISSR (88%) and RAPD (77%). In ISSR method, 164 bands were obtained and 145 of them were polymorphic. In RAPD method, 130 bands were obtained and 99 of them were polymorphic. In SSR totally 84 bands were obtained and 83 of them were polymorphic. In this study, 16 SSR primers and 20 for both ISSR and RAPD primers were used. In this work SRc-R and SRc-F primers were used to amplify self compatibility allele. Within the 96 genotypes, 33 of them amplified Sc allele that is 353 bp. In the important varieties of Turkey such as Hacihaliloglu, Kabaasi, Cataloglu, Soganci and Hasanbey Sc (self compatibility) allele was not observed.
Benzer Tezler
- Kırgızistan orjinli kayısı genotiplerinin kayseri koşullarında morfolojik, pomolojik ve fenolojik özellikleri
Morphological, pomological and phenological characteristics of kyrgyzstan originated apricot genotypes in kayseri conditions
HALİDE TOZAK TAYYAR
- Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri
Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types
SEVDA DÜLGER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER
- Ulusal kayısı genetik kaynakları içerisinde yer alan bazı kayısı genotiplerinde kendine uyuşmazlık profillerinin moleküler olarak belirlenmesi
Molecular assessment self-incompatibility in some apricot genotypes of national apricot genetic resources
BÜŞRA BAŞBUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatErciyes ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR UĞURTAN YILMAZ
- Siirt ili Kurtalan ilçesi (Yunuslar) ekolojik koşullarında bazı yerli standart kayısı çeşitlerinin (Çağataybey, Hacıhaliloğlu) meyve ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Kurtalan district of Siirt province (Yunuslar) in standard ecological conditions, some local apricot cultivars (Çağataybey, Hacihaliloğlu) fruit qulity and determination of properties
İSMAİL DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatSiirt ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KORAY ÖZRENK
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDAR KURT
- Bazı yerli ve yabancı kayısı çeşitlerinde melezleme ıslahı üzerine araştırmalar
Investigationson breeding of some local and foreing apricot cultivars
AYLA YILDIZ