Kırgızistan'da din-devlet ilişkileri
Religion-state relationship in Kyrgyzstan
- Tez No: 250009
- Danışmanlar: PROF. DR. NİYAZİ AKYÜZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Religion, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Din-devlet ilişkileri, din-vicdan özgürlüğü, din politikası, misyonerlik faaliyetleri, Kırgızistan
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 345
Özet
Sovyet yönetimi, hukuki açıdan dinle devletin katı bir biçimde ayrılığını öngörmüş ve din politikasının temeline ateizm propagandasını yerleştirmiştir. Ancak dar kapsamlı da olsa yasal çerçevede sağlanan din özgürlüğü ile bu özgürlüğün uygulamada hayata geçirilmesi arasında belirgin bir uyumsuzluk ortaya çıkmıştır. Ateizm propagandası, idari yaptırımların eşlik ettiği ve bazen de şiddet uygulamalarına kadar varan din karşıtı faaliyetlere dönüşmüştür.SSCB'nin dağılmasının ardından Kırgızistan'da devlet, yeni bir din-devlet ilişkisi biçimini benimsemiş: -her ne kadar bu konu ne entelektüel ne de siyasi açıdan tartışılmış olsa da- kendisini laik devlet olarak tanımlamış, dindarlar ve dini kurumlara geniş özgürlük alanları tanımıştır.Ancak hak ve özgürlükler açısından sağlanan geniş imkânlar toplumdaki dini yapının büyük ölçüde değişmesine öncülük etmiştir. 1990'ların sonlarına doğru, başlangıçtaki“heyecan”ın yerini“endişe ve şüphe”almıştır. Bu bağlamda dini yapılanmadaki dış aktörlerin üstlendiği rolü devlet ve toplum güvenliği açısından tehlikeli bulan devlet, bağımsızlığın ilk yıllarında verdiği geniş özgürlük alanlarını daraltma girişimlerine başlamıştır. Bunun akabinde de, Sovyetler Birliğinden miras alınan ve devletin din alanını tek taraflı olarak düzenlemesi ve yönetmesi gerektiği varsayımına dayanan değişik kurumsal yapılar oluşturulmuştur. Din alanındaki söz konusu politika değişikliği, yeni Din Kanunu ile zirveye ulaşmıştır.Ekonomik sorunlar, devletin yanlış ve eksik yapılanması, yetişmiş eleman yetersizliği, devletin istikrarsız uluslar arası ilişkileri vb. faktörler tutarsız ve çelişkili bir din politikasının hazırlayıcıları olmuştur.
Özet (Çeviri)
Soviet rule purposed strict separation of state and religion according to the law and based atheistic propaganda on the religios policy. However, distinct incompatibility was arosen between religious freedom which was ensured in legal framework even though in a narrow circle and it's putting into practice. Atheistic propaganda were turned into antireligious activities accompanied with administrative sanctions and actions occasionally came up to violence.Whereupon the collapse of USSR, Kyrgyzstan adopted a new form of religion and state relation: defined itself as a laic state -although the matter of laity was discussed neither intellectually nor politically- and ensured wide freedom ranges for adherents and religious institutions.Nevertheless, the broad opportunities which were ensured in aspect of freedom and rights led to the enormous changes in religious structure in society.Towards the end of the 90's, in religious policy dominated“anxiety and mistrust”instead of early“enthusiasm”. Therefore the state considering the role of external factors as dangerous phenomenon for the state and society, began restrict wide freedom ranges which were given in the early years of independence. Were established various administrative bodies which were inhereted from the Soviet Union and based on the assumption that the state must one-sidedly organize and manage religious sphere. This policy change on religious field had reached the summit with the new Religious Law.The factors like economic problems, erroneous and inadequate structure of state, deficiency of skilled staff, unstable international relationships of state etc. were combination of circumstances for inconsistent and contradictory religious policy.Keywords : Religion-state relationship, religious-conscience freedoom, religious policy, missionary activities, Kyrgyzstan.
Benzer Tezler
- Kırgızistan'da din – devlet ilişkileri: Hukuki çerçeve
State and religion relations in Kyrgyzstan
DİNARA APPASOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerErciyes ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI BÜYÜKBAŞ
- Sovyet sonrası dönemde Kırgızistan'da İslami hareket ve din-devlet ilişkilerine etkisi
The Islamic movement in Kyrgyzstan in the post-Soviet period and its effect on religion-state relations
HANDE ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YAMAN
- Kırgızistan'da din eğitimi
Religious education in Kyrgyzstan
ALİM EMİN (ELVİN) YUSUFOĞLU (IUSUBOV)
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BANU GÜRER
- Orta Asya devletlerinde din, devlet ve toplum ilişkileri (Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan örneği )
Religion, state and society relations in central asian states (Example of Kazakhstan, Kyrgyzstan and Uzbekistan)
DAUIRJAN BYERDIMURAT
Doktora
Türkçe
2021
SosyolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM EREN
- Selefîliğin Kırgızistan'a girişi ve faaliyetleri
Emergence of salafism in Kyrgyzstan and lts activities
ULUKBEK KALANDAROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÇELENK