The predictors of attitudes toward physical wife abuse: Ambivalent sexism, system justification and religious orientation
Evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddete ilişkin tutumların yordayıcıları: Çelişik duygulu cinsiyetçilik, sistemi meşrulaştırma ve dini yönelim
- Tez No: 250611
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAY SAKALLI-UĞURLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bu çalışmanın amacı, kadınlara yönelik çelişik duygulu cinsiyetçiliğin (ÇDC), erkeklere yönelik çelişik duygulu tutumların (EÇDT), toplumsal cinsiyete dayalı sistemi meşrulaştırmanın (TCSM) ve dini yönelimin evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddete ilişkin tutumlarla (EKYŞT) ilişkisini incelemektir. Evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddet (EKFŞ), şiddetin meşrulaştırılabilirliği (ŞM), şiddetin algılanan faydası (ŞF) ve şiddetin sonuçları (ŞS) olmak üzere üç alt boyutta ele alınmıştır. Ölçüm araçları olarak, Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik Ölçeği, Erkeklere ilişkin Çelişik Duygular Ölçeği, Toplumsal Cinsiyete Dayalı Sistemi Meşrulaştırma Ölçeği, Dini Yönelim Ölçeği ve demografik bilgi formu kullanılmıştır. Çalışmaya toplamda 385 kişi katılmış olmasına karşın, Müslümanlıkta Dini Yönelim'i etkin biçimde ölçebilmek için, yalnızca dinini İslam olarak belirten 303 (119 erkek, 184 kadın) kişinin verisi analizlere katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 27.3 (SD= 8.68) olup 17 ve 72 arasında değişmektedir. Kadın ve erkeklerin EKYŞT açısından anlamlı derecede farklı skorları olması sebebiyle, bu iki grup için ayrı hiyeraşik regresyon analizleri yapılmıştır. Çalışmadaki bağımsız değişkenlerin özgün açıklama güçleri ŞM, ŞF, ŞS ve kadın ve erkeklerde farklılaşma gösterse de genel bir resim olarak ortaya çıkan sonuçlar şöyle özetlenebilir: İçsel ve arayışsal güdümlü dini yönelimlerin EKYŞT ile anlamlı bir ilişkisi bulunmamaktadır. Ancak, aşırı tutucu dini yönelimin evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddeti destekler tutumları yordadığı bulunmuştur. ÇDC ve EÇDT nin alt faktörleri olan erkeklere yönelik korumacı tutumlar (EKT) ve kadınlara yönelik düşmanca cinsiyetçilik (DC), evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddeti daha destekler tutumları yordarken, erkeklere yönelik düşmanca tutumlar (EDT) ve kadınlara yönelik korumacı cinsiyetçilik (KC) ise evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddete ilişkin daha negatif tutumları yordamaktadır. TCSM, evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddete ilişkin tutumların üç alt boyutu için de anlamlı bir yordayıcı olarak bulunmamıştır. Bu çalışmanın en önemli katkıları 1) Bahsi geçen bağımsız değişkenlerin özgün açıklayıcılıklarının kıyaslanabildiği bulgular ortaya koyması 2) dini yönelimin bir bireysel farklılık olarak evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddete ilişkin tutumları açıklayıcılığının ilk kez Müslüman bir örneklem ile ve Müslümanlar için özel olarak geliştirilmiş bir ölçek ile incelenmesi 3) TCSM nin Türkye'de ilk kez uyarlanarak bir sosyal psikoloji çalışmasında ve EKŞT nezdinde incelenmesi 4) Literatüre içerik, güvenirlik ve geçerlik açısından geliştirilmiş ve kapsamı arttırılmış bir Müslüman Dini Yönelim Ölçeği kazandırılmasıdır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this thesis was to investigate the relationship between ambivalent sexism, gender related system justification and religious orientation with attitudes toward physical wife abuse (APWA). APWA are investigated in three facets, namely justifiability (JPWA), perceived functionality (PFPWA) and consequences (ACPWA). As measurement tools, Attitudes toward Physical Wife Abuse Scale, Content Domains for Justification of Physical Wife Abuse Scale, Ambivalent Sexism Inventory (ASI), Ambivalence toward Men Inventory (AMI), Revised Muslim Religious Orientation Scale (MROS-R), Gender Related System Justification Scale (GSJ) and demographic information form were used. Although a total of 385 student and non-student participants responded the questionnaire, only 303 (119 males, 184 females) participants who stated their religion to be Islam were included in the study for accurate assessment of Muslim religious orientation. The age range of the participants was between 17 and 72 (M=27.30; SD= 8.68). Since women and men significantly differed with respect to their APWA, separate hierarchical multiple regression analyses were conducted in order to further observe the differences between them. Although there were slight differences in unique contributions of the variables for the three subscales of APWAS and for men and women, a general pattern was drawn in which results revealed that intrinsic religious orientation and quest religious orientation were not related to any of the three dimensions of APWA whereas fundamentalist religious orientation was found to be a significant predictor of APWA. Among the dimensions of ASI and AMI, Hostile Sexism (HS) and Benevolence toward Men (BM) predicted more favorable attitudes toward the three dimensions of physical wife abuse, whereas hostility toward men (HM) and benevolent sexism (BS) predicted less favorable attitudes. GSJ was not found to have a unique contribution in predicting any of the three dimensions of APWA. The major contributions of the present study are; 1) Investigation of religious orientation as an individual difference affecting APWA first in a Muslim culture, 2) Investigating GSJ first in Turkey and first with relation to APWA and 3) Providing a detailed measurement tool for specific assessment of attitudes toward physical wife abuse in three dimensions and 4) Providing a re-constructed Muslim Religious Orientation Scale which was extended and improved in content, reliability and validity after revision.
Benzer Tezler
- Kadına yönelik şiddet: Çelişik duygulu cinsiyetçilik, yetkecilik ve sosyal baskınlık yönelimi açısından bir inceleme
Violence against women: A research about ambivalent sexism, authoritarianism and social dominance orientation
AYDAN ERKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA HASTA
- Yetişkin bireylerin benlik ayrımlaşması ve otantiklik düzeylerinin flört şiddetine yönelik tutumlarına etkisinin incelenmesi
The differentiation of self and authencity degree as a predictors of attitudes towards to dating abuse in adults
SELEN TOKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEYZA NAZ DENİZ
- Markov zincirleri ile pazar payı tahmini ve renkli televizyon pazarına ilişkin bir uygulama
Market share estimation of colored TV with markov chains for the period of 1990-1995
BÜLENT MENGÜÇ
- Üniversite öğrencilerinin flört şiddetine yönelik tutumlarının ebeveyn kabul red algıları, romantik ilişkilerde akılcı olmayan inançları ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarına göre yordanması
The role of perceived parental acceptance rejection, irrational romantic relationship beliefs and social gender role attitudes in predicting dating violence attitudes of university students
NAZİRE AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. HANİFE KAHRAMAN
- Beden eğitimi öğretmeni adaylarının üst biliş düşünme becerileri, akademik özyeterlikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları
Metacognitive thinking skills, academic self-efficients and attitudes to the teaching profession of physical education teacher candidates
RABİA DAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAksaray ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÜNLÜ