Geri Dön

Bağımsızlık, şeffaflık ve hesap verebilirlik açısından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve 2001 yılı Merkez Bankası Kanun değişikliği

Independence, transparency and accountability of Central Bank of the Republic of Turkey and Law change in 2001

  1. Tez No: 253585
  2. Yazar: FATMA PINAR EŞSİZ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ERKAN TOKUCU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kafkas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Bölümü
  12. Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 111

Özet

Merkez Bankalarının tarihsel sürecinde önemli bir yeri olan İngiltere Merkez Bankası kurulduğundan beri Merkez Bankacılığı önemli tartışmalara konu olmuştur. Bağımsızlık, şeffaflık ve hesap verebilirlik kavramları ise son zamanlarda bu tartışmaların başında gelmektedir. Merkez Bankalarına bağımsızlık kazandırma çabalarının nedeni, bağımlı bir Merkez Bankası'nın enflasyonu tetikleme pahasına bütçe açıklarını finanse etmek zorunda kalabileceği korkusudur. Bu nedenle özellikle 1990'lı yılların ardından birçok ülkede Merkez Bankaları daha bağımsız hale getirilmeye çalışılmıştır.Yirmi yılı aşkın bir süredir birçok ülke Merkez Bankalarını, yasalarında değişiklikler yapmak veya tamamen yeni bir yasa kabul etmek suretiyle bağımsızlaştırmıştır. 1992 Maastricht Antlaşması ile Avrupa Birliği, üye ülkelerin Merkez Bankalarının bağımsız olmasını bir zorunluluk haline getirmiştir. Bunun üzerine yeterince bağımsız Merkez Bankasına sahip olmayan Birlik ülkeleri yasalarını yeniden düzenlemişlerdir.Türkiye ise hem Avrupa Birliği'ne üye olmak isteyen bir ülke olarak Maastricht Antlaşması'na uyum sağlamak hem de yüksek enflasyon oranlarıyla daha etkin mücadele edebilmek için Merkez Bankası'na bağımsızlık kazandırmak amacıyla 2001 yılında ilgili Kanun'da değişiklik yapmıştır.Bu çalışmada Merkez Bankalarının tarihsel gelişim süreçleri, görevleri, para politikası uygulama süreci anlatılmış, Merkez Bankacılığı için büyük öneme sahip bağımsızlık, şeffaflık ve hesap verebilirlik kavramları açıklanmış, bu kavramların bazı makroekonomik değişkenlerle ilişkisi incelenmiştir. Son olarak kuruluşu, yıllar itibariyle uyguladığı para politikaları ve Kanun değişikliği öncesi ve sonrasında üç kavram açısından değerlendirilmesi yapılmıştır.Çalışmanın sonucunda ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın yapılan Kanun değişikliğiyle büyük ölçüde yasal bağımsızlığa kavuşturulduğu, şeffaflık ve hesap verebilirlik açısından önemli gelişmelerin kaydedildiği görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Central Banking has been the subject of significant debate since the establishment of the Central Bank of England, which has an important place in the historical process of Central Banks. In recent years, independence, transparency and accountability concepts come at the top of this discussion. A dependent Central Bank can finance budget deficits at the cost of increase inflation. Therefore, many countries, especially from 1990s, has been trying to make their Central Banks more independent.For more than twenty years, many countries, changed Central Bank Law or completely accepted a new law to gain more independence for their Central Banks. In 1992 with Maastricht Treaty, the European Union obliged the member countries to give independence to their Central Banks. The Union countries, and their Central Banks with limited independency revised their laws.In 2001 Turkey has made changes in the Central Bank Law for adopting to the Maastricht Treaty. Because Turkey wants to join the European Union and contention high inflation rates more effectively.In this study, historical development process of Central Banks, tasks and monetary policy implementation process has been explained. After, importance of independence, transparency and accountability concepts for Central Banking described and some macroeconomic variables relationships with these concepts were examined. Finally, the structure of Central Bank of the Republic of Turkey and years of monetary policy practice was described and the Bank examined in point of independence, transparency and accountability after and before 2001 Law change.This study demonstrates that 2001 Law change made Central Bank of the Rebuplic of Turkey more independent and it has been recorded important developments with regard to transparency and accountability.

Benzer Tezler

  1. Dünyada merkez bankaları: ABD, AB ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankaları karşılaştırması

    Central banks in the world: Comparison of USA, EU and Turkey Republic Central Banks

    ESMA DİNDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    EkonomiKastamonu Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT FİDAN

  2. Denetim komitesinin iç denetim birimi çalışmalarına etkisi: Türkiye'de iç denetim birimi yöneticilerinin algısı araştırması

    The effects of audit committee on internal audit department: A study on the perceptions of chief audit executives in the context of Turkey

    BATUHAN FATİH MOLLAOĞULLARI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İşletmeManisa Celal Bayar Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMRA ÖNCÜ

  3. Türkiye'de devletin doğal tekeller alanındaki düzenleyici rolü

    Regulatory role of government in the field of natural monopolies in Turkey

    DİLEK AKBAŞ AKDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    MaliyeTrakya Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZKIVRAK

  4. Enflasyon hedeflemesi stratejisi ve Türkiye üzerine bir değerlendirme

    Inflation targeting strategy and an evaluation on Turkish economy

    TAHİR BÜYÜKAKIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. MERİH PAYA

  5. Kurumsal yönetim ilkeleri ve insan kaynakları uygulamalarının işletme performansına etkisi

    Effect of corporate governance principles and human resources practices on business performance

    EMEL BURAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İşletmeGebze Teknik Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OYA ERDİL