Archaeometrical investigation of some medieval glass samples from Alanya region
Alanya arkeolojik alanından elde edilen bazı ortaçağ cam örneklerinin arkeometrik yönden incelenmesi
- Tez No: 255233
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ UZUN, PROF. DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Tarihi camlar hakkındaki arkeolojik sorular önemli bilimsel araştırmalara yol açmıştır. Bunlar, cam üretiminde kullanılan hammaddelerin tanımlanması, bunların kaynaklarının bulunması, çözünmüş ve/veya colloidal renk verici metallere, fırın atmosferine ve ön-eritme ve eritme süresine bağlı olarak cam renklerinin oluşumunun incelenmesi gibi alanlardır.Doğru tarihlendirilmiş cam örneklerinin bileşimlerinin, hammadde özellikleri ve cam yapım teknolojisi hakkında yararlı bilgiler sağladığı söylenebilir. Bu kapsam içinde bu çalışmanın amacı İç Kale bölgesini ve İç Kale'nin dışını kapsayan Alanya kazı bölgesinde bulunmuş bazı 13. yüzyıl Selçuklu Dönemi pencere camlarının kimyasal bileşimlerini ve üretim tekniklerini saptamaktır. İç Kale'yi ve İç Kale'nin dışını kapsayan Alanya arkeolojik alanında yürütülen kazılar sırasında çeşitli renklerde cam buluntular elde edilmiştir. Bu çalışmada bunlardan 25 adet örnek incelenmiştir.Örneklerin temel, az ve iz element içerikleri X-Isınları Floresans Spektrometrisi ile belirlenmiştir. Analiz sonuçları camların tipik soda-kireç-silis camı olduğunu ve ağırlıkça % 68.22 (SiO2); % 11.3 (Na2O); ve % 6.7 (CaO) göstermiştir. Hiyerarşik Kümeleme istatistik yöntemi uygulanmış ve örnekler, alkali ergitici kaynağı hakkında bilgi verebilen potasyum ve magnezyum oksit içeriklerine göre gruplandırılmıştır.Camlar bal sarısı, kahverengi-sarı, lacivert, mavi, turkuvaz, mor ve yeşil renklerdedir. Renk veren metaller demir, bakır, kobalt ve manganez olarak saptanmıştır.Optik Mikroskop ile inceleme camların çoğunun silindir tekniğiyle üretildiğini göstermiştir. Diğer camlardan bazıları ?crown? tekniğinin izlerine sahipken bazısı da döküm tekniğiyle üretilmiş olabilir.
Özet (Çeviri)
The archaeological questions of historical glass have lead to remarkable research activities such as identification and sourcing the raw materials used in the glass production, investigations of the ways in which the colors of glass can be modified due to dissolved and/or colloidal coloring agents, the furnace conditions, and the time of fritting and melting.Considering publications, it can be suggested that compositional studies of well-dated glass samples have supplied useful information concerning raw materials? characteristics and technology of glassmaking. Within this context, the aim of this study was to determine elemental compositions and production techniques of some 13th century Seljukian Period window glasses from Alanya excavation region. During the excavations at Alanya archaeological site involving Inner Castle and out of Inner Castle many glass pieces of varying colors have been found. In this study 25 samples from the area have been examined.Elemental analyses have been carried out using X-Ray Fluorescence Spectroscopy (XRF) to determine major, minor, and trace elements. The data obtained by XRF has revealed that all samples have typical soda-lime-silica composition with the average values of, 68.22 % (SiO2); 11.3 % (Na2O); and 6.7 % (CaO). Hierarchical Cluster analysis has been employed and the samples have been grouped depending on their potassium oxide (K2O) and magnesium oxide (MgO) contents which indicate the probable alkali flux source.The colors of the samples are honey-yellow, brown-yellow, navy blue, blue, turquoise, purple, and green. The coloring agents have been determined as Fe, Cu, Co, and Mn.The data from Optical Microscopy has shown that most of the window glasses might have been produced by cylinder technique. Some other samples have revealed the signs of crown technique, and some might have been produced by casting.
Benzer Tezler
- Archaeometrical investigation on some medieval period glass bracelets
Bazı ortaçağ cam bileziklerinin arkeometrik yönden incelenmesi
GÜLGÜN DERVİŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
ArkeometriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ
- Archaeometrical investigation of some glass samples from Mersin Olba archaeological site
Mersin Olba arkeolojik alanı cam buluntularının arkeometrik yöntemlerle incelenmesi
CEM DOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
ArkeometriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLAY ERTAŞ
YRD. DOÇ. DR. ALİ AKIN AKYOL
- Archaeometrical investigation of some Seljuk plasters
Bazı Selçuklu Dönemi sıvalarının arkeometrik yönden incelenmesi
EVİN CANER
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
ArkeometriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EMİNE CANER SALTIK
PROF.DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ
- Archaeometrical investigation of mud plasters on Hittite buildings in Şapinuwa-Çorum
Şapınuva-Çorum Hitit kenti yapılarındaki kerpiç sıvaların arkeometrik yönden incelenmesi
GÜLNUR GÜDÜCÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
ArkeometriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE CANER SALTIK
PROF. DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ
- The archaeometrical investigations of some iron components from the Ottoman period structures
Osmanlı dönemi yapılarında kullanılan bazı demir elemanların arkeometrik yönden incelenmesi
NURDAN YÜCEL
Doktora
İngilizce
2022
ArkeometriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE NEVİN SALTIK
PROF. DR. ALİ KALKANLI