Geri Dön

Archaeometrical investigation of mud plasters on Hittite buildings in Şapinuwa-Çorum

Şapınuva-Çorum Hitit kenti yapılarındaki kerpiç sıvaların arkeometrik yönden incelenmesi

  1. Tez No: 143442
  2. Yazar: GÜLNUR GÜDÜCÜ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE CANER SALTIK, PROF. DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Arkeometri, Archaeometry
  6. Anahtar Kelimeler: kerpiç tuğla, kerpiç sıva, Hitit Dönemi, yanma sıcaklığı, pozolanik özellik, dayanıklılık, konsolidasyon, mud brick, mud plaster, Hittite Period, firing temperature, pozzolanicity, durability, consolidation
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeometri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 116

Özet

Bu çalışmanın amacı, Hititlerin kerpiç teknolojilerini Şapinuva-Hitit kenti kerpiç duvarlarından alman örnekleri inceleyerek belirlemek, aynı zamanda döneminde yangın geçirmiş olan bu duvarların onarım ve tamir sorunlarını ortaya koymaktır. Çalışmada önce, örneklerin alındığı duvarlar, malzemelerindeki görsel bozulma türleri ve dağılımı haritalandırılarak belgelenmiştir. Örneklerin birim hacim ağırlığı, gözenekliliği ve su buharı geçirimliliği temel fiziksel özellikleri olarak tespit edilmiştir. Mekanik özellikleri ise esneklik modülü ve tek eksenli basınç dayanımı değerleri ile ifade edilmiştir. Örneklerin element ve mineral bileşimleri, optik mikroskopi, XRD, XRF, TGA ve SEM-EDX ve XRF analizleri ile belirlenmiştir. Ayrıca toz haline getirilmiş örneklerde puzolanik aktivite tayin edilmiştir. Çalışılan yanmış kerpiç tuğla ve sıva örneklerin düşük birim hacim ağırlığı, yüksek gözenekliliği ve yüksek su buharı geçirimliliği olan malzemeler olduğu anlaşılmıştır. Örneklerin esneklik modülü değerleri ve basınç dayanım değerleri bazı tarihi harç ve tuğlalara benzer bulunmuştur. Petrografik ve mineralojik analizler kerpiç bileşiminde ince ve orta büyüklükte ve daha çok kuvarstan oluşan silisli tanelerin bulunduğunu göstermiştir. Bağlayıcının kaolinit ve illit killeri ile mikritik yapıdaki kalsitten oluştuğu görülmüştür. Sonuçlar Hititlerin kerpiç yapımında, bugünkü standartlara uygun olan ve kireçle kararlı hale gelmiş en iyi toprak bileşimini seçtiğini göstermiştir. Geçmişteki yangının kerpiç duvarları 700-800°C ısıttığı düşünülmektedir. Bu sıcaklık kerpiç malzemeleri puzolanik aktivitesi yüksek bir yapıya dönüştürmüştür. Bu nedenle, onarımlarda puzolanik kireç harcı kullanılması halinde iyi yapışma sağlanabilir ve onarım başarılı olabilir. Çalışmanın son aşamasında, Tegovakon V gibi etilsilikatlarla yapılan.kerpiç sağlamlaştırma deneylerinin ilk sonuçlan, bu malzemelerin kerpicin mekanik özelliklerini geliştirebileceğini göstermiştir.

Özet (Çeviri)

The study aimed to identify mud brick and mud plaster technology of Hittites by examining some burnt mud brick walls of Shapinuwa Hittite city and to point out repair and conservation needs of those burnt mud brick structures. The walls were documented by mapping the visual decay forms. The bulk density, total porosity, water absorption by capillarity and water vapour permeability were obtained as basic physical properties. The mechanical properties were expressed by the modulus of elasticity and the uniaxial compressive strength. Compositional and mineralogical properties were determined by optical microscopy, XRD, TGA and SEM coupled with EDX, and by XRF analyses. In addition, pozzolanic activity of powdered samples was determined.. The samples studied had low bulk density, high porosity and high water vapour permeability. The Em0d values and the UCS values showed that their mechanical properties were comparable with some historic mortars and bricks. The petrographic and mineralogical analyses of burnt materials indicated a mud brick composition containing fine and medium sized siliceous aggregates mainly composed of quartz. The binder was concluded to be composed of kaolinite illite and micritic calcite that indicated the use of ideal soil compositions by Hittites to make lime stabilized mud bricks, in terms of today standards. The temperature during the fire was estimated to be around 700-800°C. The high pozzolanicity of burnt mud bricks and plasters, provided an opportunity to repair the structure using pozzolanic lime mortars to produce good adhesion. The first results of consolidation treatments had shown that the physical and mechanical properties of burnt mud brick can be improved by impregnation with ethylsilicates such as Tegovakon

Benzer Tezler

  1. Tez No

    383320

    Archaeometrical investigation of some glass samples from Mersin Olba archaeological site

    Mersin Olba arkeolojik alanı cam buluntularının arkeometrik yöntemlerle incelenmesi

    CEM DOĞAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    ArkeometriOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Arkeometri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLAY ERTAŞ

    YRD. DOÇ. DR. ALİ AKIN AKYOL

  2. Tez No

    255233

    Archaeometrical investigation of some medieval glass samples from Alanya region

    Alanya arkeolojik alanından elde edilen bazı ortaçağ cam örneklerinin arkeometrik yönden incelenmesi

    ELİF BEŞER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    ArkeolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Arkeometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ UZUN

    PROF. DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ

  3. Tez No

    143147

    Archaeometrical investigation of some Seljuk plasters

    Bazı Selçuklu Dönemi sıvalarının arkeometrik yönden incelenmesi

    EVİN CANER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    ArkeometriOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Arkeometri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. EMİNE CANER SALTIK

    PROF.DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ

  4. Tez No

    180831

    Archaeometrical investigation on some medieval period glass bracelets

    Bazı ortaçağ cam bileziklerinin arkeometrik yönden incelenmesi

    GÜLGÜN DERVİŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2006

    ArkeometriOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Arkeometri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ŞAHİNDE DEMİRCİ

  5. Tez No

    135590

    Kilikya Helenistik Roma ve Bizans arkeoseramiklerinde kullanılan hammaddelerin günümüz çömlek üretim merkezlerinde kullanılan hammaddeler ile benzerliklerinin arkeometrik yönden araştırılması

    The Archaeometrical investigation of the comparison raw materials of Clicia, Hellenistic, Roman, Byzantine with archaeoceramics with recent pottery production centers

    REYHAN AYTER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    ArkeometriÇukurova Üniversitesi

    Arkeometri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NECDET SAKARYA

Geri Dön