Doğu Toroslar (Adana-Feke) yöresi barit yataklarının kökensel incelemesi
Investigation of origin at barite deposits in the region of the Eastern Taurides (Adana-Feke)
- Tez No: 256342
- Danışmanlar: PROF. DR. FİKRET İŞLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Feke (Adana), Barit, Nadir toprak elementleri, Sıvı kapanımlar, İzotop, Feke (Adana), Barite, Rare earth elements, Fluid inclusions, Isotope
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Kambriyen yaşlı Değirmentaş formasyonu içerisindeki kristalize kireçtaşı ve dolomit birimlerinde ve bu birimlerin dokanaklarında damar ve filon şeklinde yer alan barit yatakları epijenetik karakterlidir. KD ? GB doğrultulu barit damarlarında, barit, kuvars ve kalsitten oluşan fakir bir parajenez gözlenir. Tali mineral olarak fluorit, plajiyoklas ve muskovit minerali belirlenmiştir. Bölgedeki barit cevherleşmelerinin kimyasal analiz sonuçlarına göre, yöredeki baritlerin içerisinde yer yer düşük de olsa Pb, Zn, Cu, Ni, Co gibi iz elementlerin varlığı izlenmiştir. Araştırma sahasındaki baritlerin; yataklanma şekilleri, parajenezi, yan kayaç alterasyonları ve yüksek SrO miktarları yatağın hidrotermal olarak oluştuğunu göstermektedir. Ancak baritlerin NTE dağılımlarına göre, CeN/ YbN ? YbN ve CeN/SmN - CeN/YbN diyagramı üzerindeki konumları incelendiğinde deniz suyuna yakın bir yerde kümelendikleri görülmektedir. Baritlerde ölçülen sıvı kapanım verileri mineralleşen eriyiğin düşük tuzluluğa (% 0,9-1,6) ve 78-190 oC arasında homojenleşme sıcaklıklarına sahip olduğunu belirtir. Barit 34S izotop oranları +32,2 ve +36,3 ? arasında değişmektedir. Stronsiyum izotop oranları ise 0,709885 ve 0,749652 arasında değişir. Baritlerdeki 34S ve 87Sr/86Sr izotoplarındaki dağılımlar, sıvı kapanım incelemelerine göre tek (sıvı) ve iki fazlı (sıvı+gaz) kapanımların izlenmesi, Paleozoyik temeldeki metamorfik kırıntılı yan kayaçlar ile Kambriyen karbonatlarının sülfatça zengin meteorik ve deniz sularınının etkileşimi ile oluştuğunu belirtmektedir. Yataklanma şekilleri, mineral birlikleri, iz element içerikleri, sıvı kapanım verileri, 34S ve 87Sr/86Sr izotop oranları, baritin kambriyen öncesi ? Infrakambriyen temeldeki metaklastik ve Kambriyen yaşlı karbonatlı yan kayaçlar ile etkileşmiş meteorik ve deniz sularından ve/veya gömülü intrüzyon ile ilişkili olabilen, hidrotermal çözelti karışımları tarafından oluşturulmuş olabileceğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The barite deposits, which occur in crystallized limestone and dolomites Cambrian aged Değirmentaş formation and their contacts take part as veins and lens specimes have epigenetic character. The poor paragenesis which is consist of barite, quartz and calcite is observed in NE ? SW direction barite veins. Fluorite, plagioclase and muscovite minerals have been determined as accessory minerals. Acording to the chemical analysis results of the barite mineralization in the region it has been observed that existence of the trace elements such as Pb, Zn, Cu, Ni and Co in regional barite deposits even though they have a low amount of concentration. The bedding shapes, paragenesis, host rock alterations and high amount SrO of the barite deposits in the study area show that these barite deposits form as hydrothermal. However the position NTE distributions CeN/ YbN ? YbN and CeN/SmN - CeN/YbN diagrams were investigeted, ıt?s seen that both of them were located as a scquence units near sea water. The fluid inclusion data which measured in barite deposits determined that the mineralizated solution has low salinity (% 0,9-1,6) and the temperature of becoming homogeneous between 78 -190 oC. The ratio of barite 34S isotope are change between +32,2 and +36,3 ?. The ratio of strontium isotope changes between 0,709885 and 0,749652. According to the distributions of 34S and 87Sr/ 86Sr isotope ratio and investigations of fluid inclusions in barites observing one (fluid) and two (fluid+gas) phases inclusions determined that metamorphic fractinal host rocks and Cambrian Carbonates in the Paleosoic basement has been formed interaction with meteoric and marine water which has rich amount of sulfate concentration. Bedding shapes, mineral units, trace element contents, fluid inclusion data, 34S and 87Sr/ 86Sr isotopes ratio, indicate that barite has been formed by metaclastic and Cambrian aged Carbonate host rocks in Infracambrian basement which affected with meteoric and marine water or/and buried intrusion related to hydrothermal solution mixtures.
Benzer Tezler
- Feke (Adana) yöresindeki üst devoniyen istifinde ?Kellwasser eventi?nin olası etkilerinin jeokimyasal yöntemlerle araştırılması
Geochemical investigation of possible effects of Kellwasser event in the upper devonian sequence in feke (Adana) region
ÖZGE KARSLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. NAMIK YALÇIN
- Doğu Toroslar (Sarız/Kayseri ve Feke/Adana) devoniyen istifi ostrakod analizi: Paleobiyoçeşitlilik, paleoekoloji ve paleocoğrafya
Ostracods analysis of the devonian sequences from Eastern Taurides (Sariz / Kayseri and Feke / Adana): Paleobiodiversity, paleoecology and paleogeography
EMİNE ŞEKER ZOR
Doktora
Türkçe
2020
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİKE NAZİK
- Akkaya köyü (Feke-Adana) fluorit-barit mineralleşmesinin metalojenik incelenmesi
Başlık çevirisi yok
A. SERDAR ÖZÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1985
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERVET YAMAN
- Attepe (Mansurlu-Feke-Adana) yöresindeki erken kambriyen yaşlı siyah renkli şeyl ve karbonatların hidrokarbon potansiyelinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
WASIL IBRAHIM TAKEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiKonya Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞUAYIP KÜPELİ
- Akkaya Yaylası (Feke-Adana) kömür sahasının jeolojisi
Başlık çevirisi yok
AHMET UĞURLUAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MESUT ANIL