Theodor W. Adorno ve Michel Foucault'da hakikat ve iktidar ilişkisi
The truth and power relationship in Theodor W. Adorno and Michel Foucault
- Tez No: 258354
- Danışmanlar: PROF. DR. KURTULUŞ DİNÇER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Bölümü
- Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Bu çalışmada, Adorno'nun tümel olanın/toplumsalın ve akılsallık temelindeki bir hakikat düşüncesinin iktidarına karşı, bir kendini ifade etme ve özgürleşme biçimi olarak önerdiği sanatsal alanda tikelliğimizi ortaya koyma düşüncesi ile Foucault'nun tikelliğimizi, kendiliğimizi başkalarıyla bir arada, diyalog içinde gerçekleştirip hakikat söylemiyle birlikte yürüyen iktidara direnebileceğimizi, iktidar ilişkilerinin dışında bir yaşam biçimi geliştirebileceğimizi dile getirmesinin, birbirleriyle ortak yanları olmasına karşın, oldukça farklı sonuçları olduğu ortaya konacaktır. Foucault'nun söylediklerini, Adorno'nun söyledikleriyle karşılaştırarak, birlikte yaşanabilir bir dünyanın ancak başka kişilerle diyalog içerisinde olabileceği gösterilmeye çalışılacaktır.Bu nedenle, çalışmanın ilk bölümünde, ortaya koydukları düşünceler bakımından Adorno ve Foucault'ya temel olan Hegel, Marx, Nietzsche ve Freud'un düşüncelerine yer verilecektir. Ancak onlardan önce hem tümel-tikel ilişkisi bağlamında önemli bir yere sahip olan hem de bu filozof ve düşünürlerin ona gerek karşı çıkışlarıyla gerekse bağlılıklarıyla Aydınlanma ele alınmaktadır. Burada hakikat ve iktidar ilişkisi bağlamında nasıl bir söylemin ya da birbiriyle kesişen söylemlerin ortaya çıktığı gösterilmektedir.İkinci bölümde, öncelikle, Adorno'nun ?negatif diyalektik? görüşü çerçevesinde özdeşlik ve ideoloji eleştirisi üzerinde durulmaktadır. Daha sonra, onun, Aydınlanma ve özdeşlik eleştirisine bağlı olarak ?kültür endüstrisi? tespiti ve çözümlemesi incelenmektedir. Daha sonra da, hakikatin kuşatıcılığı ve tümelin tikel üzerindeki iktidarıyla ilgili düşünceleri, onun ?Estetik Kuramı? ve sanat görüşü -kültür üzerine söyledikleri de- hesaba katılarak ele alınmaktadır.Üçüncü bölümde, Foucault'nun hakikat, iktidar ve iktidar ilişkileri üzerine söyledikleri geniş bir şekilde incelenmekte ve onun iktidara direniş bağlamında dile getirdiği farklı yaşama biçimlerinin olabileceği önerisi, özgürlük ve diyalog görüşleri bağlamında ele alınmaktadır.Sonuç bölümünde ise, hakikat ve iktidar konusunda Adorno ve Foucault'nun görüşleri karşılaştırmalı olarak ele alınıp değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, it will be pointed out that although Adorno?s thought indicating the need of purporting our particularity in domain of arts which is a form of self expression and liberation as opposed to the power of truth idea based on which is universal/social has some common points with the idea of Foucault stating that we can resist against the power which goes hand in hand with the truth discourse by realizing ourselves and our particularity with others and through communication, and we can develop a formation of life out of power relationships, has very diverse outcomes. The aim is to show that a common world in which a common life is only possible by providing the dialogue with the others by comparing the statements of Foucault and Adorno.Thus, in the first chapter of the study, the thinking of Hegel, Marx, Nietzsche and Freud who have served as a base for Adorno and Foucault ideologically will take place. But before that ?Enlightening? which has an important place in terms of universal-particular relationship, and its being both objected and defended by those philosophers and thinkers has been evaluated. At that point, what kind of a discourse or discourses intersecting at some point occurs in the context of truth and power relationship is shown.In the second part, firstly, identity and ideology criticism of Adorno in terms of ?negative dialectics? thought is examined. Then, ?culture industry? specification and investigation is inspected related with his criticism of Enlightening and identity. After that, his ideas on the surrounding effect of truth, the power of universal on particular, ?aesthetics theory? and thought of arts is studied by taking into consideration his utterances on culture.In the third section, the ideas of Foucault on truth, power and power relations have been examined widely and his proposal indicating that there can be different life styles in the context of resistance against the sovereign has been analyzed in terms of liberty and the thoughts of dialogue.In the conclusion section, the ideas of Adorno and Foucault on truth and power have been evaluated in a comparative manner.
Benzer Tezler
- Modern ve postmodern sosyal teoride iktidar
Powe in the modern and postmodern social theory
MURAT DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiSelçuk ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRCAN ŞEVKET AVCIOĞLU
- Desensitization of the masses: Exploring the 'culture industry' in Fahrenheit 451, A Clockwork Orange ve High-Rise
Kitlelerin uyuşturulması: Fahrenheit 451, A Clockwork Orange ve High-Rise adlı eserlerde 'kültür endüstrisi' araştırması
SELÇUK YILDIZTAŞI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
SosyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK KANTAR
- Theodor Adorno ve Walter Benjamin'de sanat eserinin doğası
Nature of Artwork in Theodor Adorno and Walter Benjamin
RAŞİT GÖRKEM AYTİMUR
- Frankfurt Okulunun pozitivizm eleştirisi: Max Horkheimer ve Theodor W. Adorno bağlamında
The criticise of positivism in the Frankfurt School: In the context of Max Horkheimer and Theodor W. Adorno
BAHATTİN OLCAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
FelsefeMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ DURUSOY
- Adorno et Levinas: Ethique dans la philosophie post-Holocauste
Adorno ve Levinas: Holokost sonrası felsefede etik
ELİS ŞİMŞON