Kilit sektör belirlemesi ve Türk ekonomisine uygulaması -girdi-çıktı çözümlemesiyle-
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 26053
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET BEYARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1993
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 248
Özet
BÖLÜM VI ÖZET ve SONUÇ Üzerinde çalıştığım konu, girdi-çıktı modelindeki bazı temel özelliklerin Türk Ekonomisine uygulamasını kapsamak tadır. Çalışma, bugüne kadar yapılan çalışmalardan daha farklı özelliklere sahiptir. Bu farklılıklardan en önem lisi de çalışmanın sektörel duyarlılığı sağlayacak özelliğe sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Çalışmanın Birinci Kısmında; girdi-çıktı modelinin kuramsal bazı temel özelliklerine değinilmiştir. Modelin varsayımlarından birisi de girdi katsayılarının zaman içinde sabit kalacağı olgusudur. Oysa bu varsayım kısa dönemde geçerliliğini korusa da uzun dönemde bu özelliğini kaybedecektir. Çünkü, girdi katsayıları zaman içinde; girdi lerin göreli fiyatlarındaki değişmelerden, yeni endüstrile rin doğuşundan ve teknolojik değişmelerden dolayı farklılık gösterecektir. Çalışmada, girdi fiyatlarındaki göreli değiş meler dikkate alınarak, 1985 yılı baz dönemi olarak seçilmiş ve 1987 yılma ilişkin girdi-çıktı tablosu tahmin edilmiş tir. Tahmin yöntemi olarak“RAS”kullanılmıştır. 64 sektör bazında tahmin edilen bu tablodan girdi katsayıları da bulunmuştur. Kalkınma stratejilerinde istenilen hedeflere ulaşırken sektörel öncelikteki kararlar hangi bilgilere, göstergelere ve ölçütlere dayandırılarak verilmektedir? Hirschman'a göre kalkınma, bir çok aşamadan meydana gelen dinamik bir süreç 77içerisinde sağlanır. Ekonomik yapiyx oluşturan sektörler arasındaki dengesizlik yani farklı gelişmişlik olgusu, ekonominin motoru sayılan ve lokomotif sektör olarak nite lendirilen teknik bir ifadeyle de ileri ve geri bağlantı etkilerinin yüksek olduğu sektörlere öncelik verilmesi, ekonomide dinamik bir sürecin başlamasını sağlayacaktır. Bağlantı etkilerinin yüksek olduğu bu sektörlere“Kilit Sektör”denir. Dengesiz kalkınma teorilerinde, kilit sektör olgusu yukarıdaki soruların daha bilimsel cevaplanmasını sağlayacaktır. Böylece, belirli tutarlılık içerisinde belir lenen kilit sektörlere gereken hız, güç ve öncelik verildi ğinde istenilen kalkınma hedeflerine de ulaşmak kolaylaşa caktır.Sınırlı olan kaynak arzı da daha rasyonel dağıtılmış olacaktır. Çalışmanın İkinci Kısmında; ekonomideki kaynakların dengeli ve etkin biçimde kullanılması sorunu, girdi-çıktı çözümleme teknikleri içerisinde ele alınıp incelenmiştir. 1985 yılı zaman kesitini dikkate alan 64 sektör bazındaki girdi-çıktı tablosundan yararlanarak, kilit sektör belirle mesine gidilmiştir. İlk olarak, toplam (yerli+ithal) girdi- çıktı tablosundan yararlanarak, girdi ters matrisi yaklaşımı içerisinde kilit sektör belirlenmiştir. Buna göre belirlenen başlıca sektörler şunlardır; (40) Diğer Metal Ana Sanayii (39) Demir-Çelik Ana Sanayii (27) Kağıt ve Kağıt Ürünleri (21) Dokuma Sanayii 78ters matrisi“ yaklaşımıyla bulunması ve bunları kullanarak belirlenen kilit sektörlerin daha anlamlı olduğunu göster mektir. Başka bir çalışma ile karşılaştırarak bu yaklaşımın üstünlüğünü bir kez daha gösterebiliriz. 1963-1973 dönemini kapsayan bir çalışmada, ileri bağlantı etkilerinin güçlü olduğu ilk beş sektör sırasıyla şöyledir (Kepenek, 1977, s. 66), Hizmetler Tarım Temel Metaller Petrol Ürünleri Madencilik Görüldüğü gibi, genelde nihai mal üreten ve bu nedenle ileri bağlantıları zayıf olması gereken hizmetler ve tarım sektörlerinin bu şekilde yer almasının nedeni ileri bağlan tıların çıktı ters matrisi yerine girdi ters matrisi yakla- şımıile bulunmasından kaynaklanmaktadır. Sektörlerin kendi aralarında ve nihai taleple olan ilişkisini yansıtan girdi-çıktı tablolarından yararlanarak bulunan kilit sektör kavramı, ekonomik kararların alınma sında önemli işlevlere sahiptir. Bu bakımdan doğru kararla rın alınması doğru sektörlerin bulunmasına, bu ise doğru yöntemin kullanılmasına bağlıdır. Yatırımları hangi sektör lerde başlatalım ki istenilen hedeflere ulaşılsın sorusunu, yukarıda belirlenen kilit sektörler yardımıyla açıklarız. Bu sektörlere öncelik verildiğinde hem kıt kaynakların ekonomik olarak kullanımı hem de sektörler arasındaki tutarlılığın sağlanması gerçekleşmiş olur. 81(37) Çimento Sanayii (40) Diğer Metal Ana Sanayii (20) Çırçırlama (27) Kağıt ve Kağıt Ürünleri (46) Demiryolları Ulaşım Araçları (34) Kauçuk ve Kauçuk Ürünleri (31) Diğer Kimyasal Maddeler İmali (33) Diğer Petrol ve Kömür Ürünleri (47) Diğer Kara Ulaşım Araçları Girdi ters matrisi yaklaşımında belirlenmeyen fakat çıktı ters matrisi yaklaşımında belirlenen kilit sektörle rin, ekonomideki diğer sektörlerle olan ilişkileri nasıl dır? Bu soruyu ise belirlenen bir kaç sektörü ele alarak cevaplandıralım; İlk olarak, Deri ve Kürk Ürünleri sektö rünü ele alalım. Bu sektörün yüksek ileri bağlantılı olduğu sektörler; Deri ve Kürk Ürünleri (23), Elbise, Giyim Eşyası ve Dokumadan Hazır Eşya (22), Ayakkabı Sanayii ( 24 ) ”dir. İkinci olarak, Çırçırlama sektörünü ele alalım. Bu sektörün yüksek ileri bağlantılı olduğu sektörler ise, Çırçırlama (20), Dokuma Sanayii(21), Elbise, Giyim Eşyası ve Dokumadan Hazır Eşya ( 22 ), Diğer İmalat Sanayii (49) 'dir. Görüldüğü gibi, bu sektörlerin yüksek ileri bağlantıları vardır. Bu nedenle de bu sektörlerin ihmal edilmesi, kilit sektör belirlemede kayıp yaratacaktır. Çalışmada asıl amaç yerli girdi-çıktı tablosunu kulla narak, geri bağlantı etkileri endekslerinin“girdi ters matrisi”, ileri bağlantı etkileri endekslerinin ise“çıktı 80ters matrisi”yaklaşımıyla bulunması ve bunları kullanarak belirlenen kilit sektörlerin daha anlamlı olduğunu göster mektir. Başka bir çalışma ile karşılaştırarak bu yaklaşımın üstünlüğünü bir kez daha gösterebiliriz. 1963-1973 dönemini kapsayan bir çalışmada, ileri bağlantı etkilerinin güçlü olduğu ilk beş sektör sırasıyla şöyledir (Kepenek, 1977, s. 66), Hizmetler Tarım Temel Metaller Petrol Ürünleri Madencilik Görüldüğü gibi, genelde nihai mal üreten ve bu nedenle ileri bağlantıları zayıf olması gereken hizmetler ve tarım sektörlerinin bu şekilde yer almasının nedeni ileri bağlan tıların çıktı ters matrisi yerine girdi ters matrisi yakla- şımıile bulunmasından kaynaklanmaktadır. Sektörlerin kendi aralarında ve nihai taleple olan ilişkisini yansıtan girdi-çıktı tablolarından yararlanarak bulunan kilit sektör kavramı, ekonomik kararların alınma sında önemli işlevlere sahiptir. Bu bakımdan doğru kararla rın alınması doğru sektörlerin bulunmasına, bu ise doğru yöntemin kullanılmasına bağlıdır. Yatırımları hangi sektör lerde başlatalım ki istenilen hedeflere ulaşılsın sorusunu, yukarıda belirlenen kilit sektörler yardımıyla açıklarız. Bu sektörlere öncelik verildiğinde hem kıt kaynakların ekonomik olarak kullanımı hem de sektörler arasındaki tutarlılığın sağlanması gerçekleşmiş olur. 81
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Büyük işletmelerde dönemsel ve stratejik performans ölçme sistemleri
Operational and strategic performance measurement system in large scale enterprises
OSMAN DAĞDELEN
- Türkiye'de yapısal uyum politikalarının emek piyasası ve gelir dağılımına etkileri
The Effects of structural adjustment policies on labor market and income distribution in Turkey
ÖZLEM ONARAN
- 1980 sonrası Türk imalat sanayi'nin gelişimi ve dışa açıklık
Development of the Turkish manufacturing sector after 1980's and openness
YAĞMUR SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonomiDokuz Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AVNİ EGELİ
- Topoloji optimizasyonu yöntemi ile ağırlığı azaltılmış, yeni bir araç taşıyıcı yüksek konteyner kavramsal tasarımı
The conceptual design of a high container weight reduced by topology optimisation method
ALİCAN KILIÇASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YALÇIN ÜNSAN
- Development of strategies for Turkish apparel industry based on scenarios
Türk hazır giyim endüstrisi için senaryo bazlı strateji geliştirilmesi
CANAN SARIÇAM
Doktora
İngilizce
2011
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA KALAOĞLU
PROF. DR. SEÇKİN POLAT
- Türk metal sanayinde kilit denetim konularının incelenmesi
Examination of key audit areas in the Turkish metal industry
ERAY BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeManisa Celal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDAT COŞKUN