Aktif milli sporcuların beslenme alışkanlıkları ve sıklıkla kullandıkları beslenme destek ürünlerinde kontaminasyon ve pozitif doping risk değerlendirmesi.
Nutritional habits of active national athletes and risk assessment of contamination and positive doping test in nutritional supplements that are commonly used among active national athletes.
- Tez No: 267320
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLGÜN ERSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu çalışmanın amacı; aktif milli sporcuların beslenme alışkanlıkları ile beslenme destek ürünü kullanım durumlarını ve sıklıkla kullandıkları beslenme destek ürünlerinde kontaminasyon olup olmadığını saptamak, kontaminasyon varsa doping ajanı konsantrasyonunun, pozitif doping testi ile sonuçlanıp sonuçlanmadığını incelemektir. Çalışmaya, çeşitli spor dallarına mensup 207 sporcu katılmış ve anket uygulaması yöntemiyle; sporcuların beslenme alışkanlıkları ve beslenme destek ürünü kullanımlarıyla ilgili veriler toplanmıştır. Beslenme destek ürünü kullanım oranları saptanmış ve sıklıkla kullanılan beslenme destek ürünleri firmalardan veya piyasadan satın alınarak elde edilmiştir. Elde edilen ürünlerin tablet analizleri Türkiye Doping Kontrol Merkezi tarafından yapılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilerin anlamlılığı Pearson Ki-kare testi ile saptanmıştır. Sporcuların %86.0'sı 3 ana öğün tüketmekte ve %11.1'i öğün atlamaktadır. Sporcuların %89.9'u antrenman öncesi karbonhidrattan zengin besinleri tercih etmekte ve bu oran antrenman sonrası %77.8'e düşmektedir. Sporcuların %49.4'ü antrenman veya müsabakadan hemen sonra 500-1000 mL sıvı tüketmektedir. Bu veriler sporcuların beslenme ve sıvı tüketim alışkanlıkları yönünden eğitime ihtiyaç duyduklarını göstermektedir. Çalışmaya katılan sporcuların %71.5'i, kuvvet sporcularının %71.3'ü, dayanıklılık sporcularının %78.5'i ve takım sporcularının %63.6'sı en az bir beslenme destek ürünü kullanmaktadır. Beslenme destek ürünü kullanımı ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki olmadığı saptanmıştır. Beslenme destek ürünü kullanım oranı, 22-25 yaşları sonrası azalmakta, artan sporla uğraşı yılı ve eğitim durumuna göre artmaktadır. Araştırmada en sık kullanılan beslenme destek ürünleri, sırasıyla, protein tozu (%22.5), vitamin (%23.1), amino asit (%13.8), kreatin (%12.8), ve glutamin (%10.8) olarak belirlenmiştir. Protein tozu erkek sporcular arasında, vitamin kadın sporcular arasında ve protein tozu, amino asit ve glutamin kullanımı kuvvet sporcuları arasında yaygın olarak bulunmuştur. Beslenme destek ürünü kullanan sporcuların %62.4'ü bu ürünleri performans geliştirme ve %19.5'i kas geliştirme amacı ile kullanmaktadır. Sporcuların %86.5'i bu ürünlerden yarar gördüğünü, %82.5'i bu ürünlerden zarar görmediğini ve %15.5'i bu ürünlerden zarar görüp görmediğini bilmediğini belirtmiştir. Sporcuların %41.9'u bu ürünlere yılda 100-300 TL ve %31.8'i 300-500 TL para harcamakta ve %58.8'i bu ürünleri mağazalardan satın almakta, %27'si kulüplerinden sağlamaktadır. Sporcular tarafından en sık kullanılan 24 beslenme destek ürününde doping ajanı ile kontaminasyon analizi yapılmış ve bu ürünlerde Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA) 2010 doping listesinde bulunan hiç bir anabolik androjenik steroide ve uyarıcıya rastlanmamıştır. Sporcuların beslenme ve beslenme destek ürünü kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi ile sporculara daha etkili bir beslenme eğitiminin verilebileceği ve beslenme destek ürünlerinde doping ajanı ile kontaminasyonu araştıran daha büyük ölçekli bir çalışma ile beslenme destek ürünü üretim kontrol protokolleri geliştirilerek sporcular için daha güvenli bir market sağlanabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is, defining of nutritional habits and nutritional supplement use of active national athletes and determining nutritional supplements whether they have a contamination with a doping agent and if they have a contamination, assessment of positive doping test result risks. 207 athletes from 20 sport dicipline completed a questionnaire which sought information on nutrition habits and nutritional supplement use and habits. The prevelance of supplement use was determined and the most frequent nutritional supplements were purchased or acquired from market. Those supplements were analyzed for doping agent contaminations by Turkish Doping Control Center. The significance between variables were calculated with Pearson ?² test. 86.0% of athletes was eating 3 meals a day and 11.1% was skipping the meals. Before exercise, 89.9% of athletes prefered carbohydrate rich foods and after exercise this ratio decreased to 77.8%. 49.4% of the athletes consumes 500-1000ml drink right after the exercise. This data indicates that athletes need a efficient nutrition and hydration education. 71.5% of the overall athletes, 71.3% of strength athletes, 78.5% of endurance athletes and 63.6% of team athletes was consuming at least one nutritional supplement. There was no significant relationship between gender and nutritional supplement use. The prevelance of nutritional supplement use was decreasing after 22-25 ages, increasing with sport experience and increasing with education level. Popular supplements included protein powder (22.5%), vitamins (23.1%), amino acids (13.8%), creatine (12.8%), and glutamine (10.8%). Protein powder among male, vitamins among female and protein powder, amino acids and glutamine supplements among strength athletes was popular. Main reasons for athletes? supplement use were performance enhancing (62.4%) and muscle building (19.5%). Most of the athletes (86.5%) indicated that supplements were beneficial, 82.5% indicated that there was not an adverse health effect with supplement use. 15.5% of athletes were unaware whether the supplements had caused an adverse effect or not. Annual expenditures for nutritional supplements were varied. 41.9% spent 100-300 TL and 31.8% spent 300-500 TL in a year. The majority (58.8%) purchased their supplements from stores. Also some supplements were provided by sport federations (27.0%). The most popular 24 nutritional supplements were analyzed for contamination with a doping substance by Turkish Doping Control Center. Supplements tested for anabolic androgenic steroids and stimulants those were in World Anti-Doping Agency (WADA) 2010 doping list. There was not any contamination in any supplement. With the knowledge of nutrition and nutritional supplement use habits of athletes; a more efficient education can be provided to athletes from all disciplines. With a wider study that investigates the doping substance contamination in nutritional supplements; nutritional supplement production protocols and a safer supplement market for athletes can be developed .
Benzer Tezler
- Milli takım gelişim kamplarına katılan güreşçilerin beslenme alışkanlıkları ve beslenme destek ürünü kullanma durumlarının incelenmesi
Exami̇nation on nutritional habits and nutrition supplements' usage of elite wrestlers
MİNE KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Beslenme ve DiyetetikKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ÜNAL TÜRKÇAPAR
- Dayanıklılık sporcularında beslenme bilgi düzeylerinin belirlenmesi.
The determination of the nutrition knowledge level in endurance athletes.
CEMİLE AKIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Besin Hijyeni ve TeknolojisiSelçuk ÜniversitesiBesin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA NİZAMLIOĞLU
- Olimpik mücadele sporcularının beslenme alışkanlıklarının incelenmesi
Examination of nutritional habits of olympic fighting athletes
MURAT AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH ÖNER
- Atletizmin atma branşlarıyla uğraşan sporcuların beslenme bilinç düzeylerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
To evaluate and to designate of level of nutrition knowledge of sportsmen dealth with markmanship branches of tracking
MUSTAFA AKIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Besin Hijyeni ve TeknolojisiSelçuk ÜniversitesiBesin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT GÜRBÜZ
- Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi
Evaluation of the use of nutrition supplements and its c onsiciousness at elite sportsmen
HAKAN YARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR GÖKDEMİR