Geri Dön

Et-Tuhfetü'z-Zekiyye Fi'l-Lugati't-Türkiyye'de fiil

The verb in Et-Tuhfetü'z-Zekiyye Fi'l-Lugati't-Türkiyye

  1. Tez No: 271379
  2. Yazar: MUSA SALAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 360

Özet

Bu tez çalışmasında, Memlûk-Kıpçak sahası eserlerinden biri olan Et-Tu?fetü'z-Zekiyye Fi'l-Lu?ati't-Türkiyye adlı sözlük-gramerin söz varlığı (Fiil), modern Kıpçak lehçelerinden biri olan Kazan Tatar Türkçesi ile artzamanlı olarak karşılaştırılmıştır. Tez, temel olarak, giriş, inceleme ve sonuç bölümlerinden müteşekkildir. Tezin giriş bölümünde, Memlûk sahasında yazılmış eserlerin dili ve Kazan Tatar Türkçesi hakkında bilgi verilmiş, aynı zamanda Memlûk sahasında yazılmış sözlük-gramerler tanıtılmıştır.İnceleme bölümünde, Et-Tuhfetü'z-Zekiyye Fi'l-Lu?ati't-Türkiyye adlı eserden tespit edilen fiiller, Kazan Tatar Türkçesindeki biçimleriyle karşılaştırılmıştır. Morfolojik ve semantik özelliklerin esas alındığı bu inceleme bölümü kendi içinde dört bölüme ayrılmaktadır. Birinci bölümde yapı ve anlam bakımından paralel olan fiiller; ikinci bölümde yapı bakımından paralel, anlam bakımından farklılık gösteren fiiller; üçüncü bölümde Kazan Tatar Türkçesinde karşılığı olmayan fiiller ve dördüncü bölümde morfolojik tahlili belirsiz olan fiiller incelenmiştir.Sonuç bölümünde, Et-Tuhfetü'z-Zekiyye Fi'l-Lu?ati't-Türkiyye'de Kıpçak grubu özellikleri gösteren fiiller değerlendirilmiş, eserin kendisine has özellikleri ve eserin meçhul müellifi üzerinde durulmuş ve eser ile Kazan Tatar Türkçesi arasında paralel ve farklı özellikler verilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this thesis, the lexicon (verb) of Et-Tuhfetü?z-Zekiyye Fi?l-Lu?ati?t-Türkiyye, which is one of the monuments of Mameluke-Kipchak era, has been compared in diachronic way with (Kazan) Tatar Language which is one of the contemporary Kipchak Languages. The thesis, basically, does consist of introduction, examination and the conclusion parts. In the introduction part, the language of monuments having been written in Mameluke area and (Kazan) Tatar Language are delineated, furthermore dictionary-grammars which were written in Mameluke area are introduced.In the examination part, the verbs detected in the monument have been compared with their equivalents in Tatar Language. The Part of examination which is based on morphological and semantical basics is divided into four parts. In the first section of it, similar verbs according to morphology and semantics; the second, verbs which are similar according to morphology but different according to semantics; the third, verbs which do not have equivalents in Tatar Language; the fourth, verbs which have not been analysed as morphologically, have been examined.In the conclusion part, the verbs indicating Kipchak features have been considered, some features which are peculiar to the monument and some ideas about the unknown author of it have been emphasized. Furthermore, similar and different points between the monument and Kazan Tatar Language have been presented.

Benzer Tezler

  1. El-Cebertî'nin 'Acâibu'l-âsâr Fi't-terâcim Ve'l-ahbâr' adlı eserinde Türkler ve Türkçe söz varlığı

    Turks and Turkish vocabulary in el-Ceberti's work 'Acâibu'l-âsâr Fi't-terâcim Ve'l-ahbâr'

    REHAB SALAMA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FUNDA TOPRAK

  2. Et-Tuhfetü'z-Zekiyye Fi'l-Lugati't-Türkiyye çeviri-fiil incelemesi

    Et-Tuhfetü'z-Zekiyye Fi'l-Lugati't-Türkiyye çeviri-fiil incelemesi

    HAMDİ KHAİRULLAH

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZÜHAL ÖLMEZ

  3. Arap gramercilerin gözünden Memlûk-Kıpçak Türkçesi grameri

    Mamluk Kipchak Turkish grammar from the perspective of Arab grammarians

    ADEM BULUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimEge Üniversitesi

    Türk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM ŞAHİN

    PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ

  4. Kıpçak dönemi eserlerinin yabancılara Türkçe öğretimi açısından incelenmesi

    Examination of Kipchak era's works in respect of Turkish teaching for foreigners

    NURŞAT BİÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CENGİZ ALYILMAZ

  5. Memlûk-Kıpçak sözlüklerinde geçen kişi adları

    Personal names in Mameluke-Kipchak dictionaries

    MİNE CİRİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM YİĞİTOĞLU