Mali yardım aracı (IPA) ve Türkiye - Avrupa Birliği mali yardım ilişkileri
Instrument for pre-accession assistance ?IPA? and financal assistance relations between Turkey and the European Union
- Tez No: 277165
- Danışmanlar: PROF. DR. FEVZİ RİFAT ORTAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Uluslararası İlişkiler, Public Administration, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği, Mali Yardımlar, Türkiye ? AB Mali İşbirliği, Merkezi Olmayan Uygulama Sistemi, European Union, Financial Assistances, Decentralized Implementation System
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Avrupa Birliği, kuruluşundan bu yana hem üyeler hem de bölgeler arasında gelişmişlik farklarını azaltarak bütünleşmiş bir yapı için kullanılmak üzere üyelere, aday ülkelere ve üçüncü ülkelere yönelik mali kaynaklar ayırmaktadır. Mali yardımlar sayesinde ülkeler tek başlarına üstlerinden gelemeyecekleri projeleri hayata geçirirken, üyelik öncesi uyum dönemlerini de başarılı bir biçimde tamamlamaktadırlar.Avrupa Birliği'nin mali yardımları sayesinde özellikle Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri ile Yunanistan, İspanya ve Portekiz gibi ülkeler kayda değer gelişmeler göstermişlerdir. Birliğin son genişleme öncesi aday ülkeler için planladığı ve uygulamaya koyduğu PHARE, ISPA ve SAPARD programları hem önemli miktarda mali yardım sağlamış hem de bu ülkelerin Birlik standartlarına yaklaşmasını sağlamıştır. Ayrıca ön şart niteliğindeki Kurumsal yapının işleyişi sayesinde tam üyelik sonrası üye ülkelerin kullanımına sunulan fonların uygulama süreçlerine geçiş de kolaylaşmıştır.Türkiye, Birlik ile olan elli yıllık tarihinde farklı programlarla mali yardımlardan yararlanmıştır. Uzun tarihi geçmişine rağmen diğer ülkelerle kıyaslandığında ise ülkemizin bu bağlamda yeterli desteği alamadığı görülmektedir. Bu durumun nedeni olarak iki taraf arasında ilişkilerin kimi zaman olumsuz seyretmesinin yanı sıra ekonomik ve politik gelişmeler de gösterilebilir.1999 Helsinki Zirvesi'nin ardından tam aday statüsü ile mali yardımlardan yararlanan Türkiye'nin aldığı katkıda artışlar olmuştur. Birlik, 2007-2013 mali yardımlarını ise aday ve potansiyel aday ülkeler için Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı sistemi ile planlayarak, yapılacak yardımları beş ana başlıkta toplamıştır; Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma, Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği, Bölgesel Kalkınma, İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi ve Kırsal Kalkınma. Tarihsel süreçte protokol, anlaşma ve proje destekli mali yardımlardan son dönemde program tabanlı yardım uygulamalarına geçilmiştir. Türkiye'nin sahip olduğu yüzölçümü, demografik özellikler ve genel ekonomik yapı ile bölgeler arası gelişmişlik farkları dikkate alındığında ülkemiz için ek mali kaynakların önemi daha da artmaktadır. Bu nedenle 2007-2013 dönemi için belirlenen yeni mali perspektiften en üst düzeyde istifade edilmesi gerekmektedir.Bu çalışmanın amacı Avrupa Birliği'nin doğuşu, genişlemesi, bütçesi, mali yardımları, Türkiye'nin aldığı mali yardımlar, 2007-2013 dönemi mali yardım programlarının incelenmesidir. Türkiye'nin durumu incelenirken, Birliğe üyelik süreçleri tamamlanmış ülke gruplarına yapılan mali yardımlar üzerinde de durulacaktır. Birlik ile olan uzun geçmişimize nazaran alınan mali yardımlar diğer ülkelere kıyasla az olup, yeni dönem mali yardımlarının etkin kullanılarak sonraki aşamalara referans olması sağlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
The European Union, since its foundation allocates financial resources to the member states, candidate states and third party countries for the application of an integrated structure in order to reduce developmental differences between both members and the regions. With the help of financial assistances, countries carry out the projects which they cannot cope with their own and they also successfully complete their harmonisation period before membership.Through the financial assistances of European Union, especially Central and Eastern Countries and the countries like Greece, Spain and Portugal have shown remarkable developments. The programs PHARE, ISPA and SAPAR, which the Union planned and implemented for the member states before the last enlargement, have provided a considerable amount of financial assistance and the approximation of these countries to the standards of the Union. Furthermore, through the operation of the prerequisite Institutional structure, transition to the operational processes of the funds which were offered to the use of member states after full membership, were become easier.Turkey, in its 50 years of history with the Union, has benefited from financial assistances through various programs. Despite its long historical background, compared to the other countries, it is seen that our country couldn?t get sufficient support within this context. Besides the unfavourable course of the relations between two sides, economic and political occurrences can also be indicated as the reason of this situation.After the Helsinki Summit in 1999, with the candidate status, there has been some increases in the contributions taken by Turkey. The Union has classified the 2007-2013 duration period?s assistances for candidate and potentially candidate countries as five main titles, by planning with the Instrument for Pre-accession Assistance-IPA; Institution Building, Regional and Cross-Border Co-operation, Regional Development, Human Resources Development and Rural Development. In the historical context, it?s shifted from contract and project supported financial assistances to the program based assistance applications in the last periods. When considered the surface area, demographic features of Turkey and the developmental differences between general and regional economic structure, the importance of the additional financial assistances increase more for our country. For this reason, it should be benefited at the highest level from the new financial perspective which determined for the period of 2007-2013.The aim of this study is to analyze the foundation and enlargement of the European Union, financial aids, funds used by Turkey, 2007-2013 funding programs. While examining the situation of Turkey, the financial aids to the country groups whose membership processes were completed will also be focused. In comparison with the other countries the amount of financial assistances received is less compared to the the long history with the Union and it must be provided to be a reference to the next stages by the efficient use of new period financial assistances.
Benzer Tezler
- Avrupa Birliği'nin bölgesel politikaları ve Türkiye
Regional poli̇cy of European Union and Turkey
ERDAL DEMİRCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerKafkas ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYDAR EFE
- Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde katılım öncesi mali yardımların Türkiye'de ulaşım türlerine etkilerinin incelenmesi
Analysis of the impacts of pre-accession financial aids on Turkey's tranportation sectors in the European Union accession process
SERDAR DAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
TrafikGazi ÜniversitesiTrafik Planlaması ve Uygulaması Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEDA HATİPOĞLU
- Avrupa Birliği'nde kırsal kalkınmaya yönelik yardımlar değişimler ve Türkiye'nin uyum çalışmaları
Financial aids related to the rural devolopment in the EU changes and harmonization studies of Turkey
SEMİHA AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT GÜLÇUBUK
- Avrupa Sosyal Fonu ve Türkiye'nin yararlanma durumu
The European Social Fund and the case of Turkey as a beneficiary
ZEYNEP YALGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN CEYLAN ATAMAN
- Avrupa Yatırım Bankasının desteklediği Türkiye projelerinde mali yardımlar, vergi istisnası uygulamaları ve değerlendirilmesi
Application and assessment for financial aids, tax exceptions in projects at Turkey with supported by European Investment Bank
GÜLSÜM BESTE SUÇSUZ TİĞREK