Hat sanatının tarihî geçmişi ve Hattat Adem Sakal'ın Türk hat sanatında ve eğitimdeki yeri
History of calligraphy and place of Calligrapher Adem Sakal in Turkish calligraphy art and education
- Tez No: 278351
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YILMAZ ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 313
Özet
Hat sanatı Arap Yarımadası'nda doğmuştur. İlk örneklerinde sanatsal bir özellik yoktur. İlk yazılar Kûfî ve Ma'kılî yazılardır. 13. yüzyılda gelişmeye başlayan İslâm yazısında en önemli gelişme Aklâm-ı Sitte ile gerçekleşmiştir. Türkler tarafından geliştirilmiş ve sanatsal özellikler kazandırılmıştır.Hat sanatında kullanılan malzemenin önemi de büyüktür. Hattatlar malzemeye büyük ehemmiyet vermişlerdir. Bu konuda titiz davranmışlardır. Genellikle kullandıkları malzemeleri kendileri üretmişlerdir. Örneğin bin bir zorlukla ?is mürekkebi? yapmışlardır. Kâğıtlarını olduğu gibi kullanmayıp boyamışlar, aharlamışlar ve mührelemişlerdir. Kamış kalemlerini doğadan çıktığı gibi kullanmayıp onu bir müddet güneşte, gübre içerisinde bekletmişler ve kalemin olgunlaşıp sertleşmesini sağlamışlardır. Ayrıca kullandıkları birçok malzeme de sanat eseridir. Kalemtıraş, makta, divit, hokka gibi malzemelerin Osmanlı döneminde özel sanatçıları vardır. Bunlar İstanbul'da divitçiler, maktacılar, kalemtıraşçılar caddesi diye ayrılmışlardır. Bu sanatçılar övünmekten ve gururlanmaktan hoşlanmadıkları için eserlerine isimlerini yazmazlar, parazvana kısmının yakın bir yerine uygun gördükleri damgaları koymuşlar veya takma isim kullanmışlardır.Hattatlar birkaç çeşit yazıyla yetinmeyip birçok yazı çeşidi geliştirmişlerdir. Kûfî yazıdan ortaya çıkan Aklâm-ı Sitte; Sülüs, Nesih, Muhakkak, Reyhânî, Tevki, Rıkaa' gibi yazı çeşitleri geliştirmişlerdir. Aklâm-ı Sitte dışında da Divâni, Celî Divâni, Ta'lik, Nestalik ve Tuğra gibi birçok yazı çeşidi gelişmiştir.Günümüz hattatlarından Adem Sakal da eğitimde ve hat sanatında sabırla ve titizlikle sanatını icra etmektedir. Yeni tasarımlar yapmakta, yazı meşk etmekte, yarışmalara katılmakta, sergilere katılmakta ve hat sanatında kendisini geliştirmektedir.
Özet (Çeviri)
Hüsn-i Hat (calligraphy art) was born in the Arabian Peninsula. In early times there is not any artistic characteristic. First examples are written in the Kûfî (Cufic) and ma?kıli style of writing. The most important development in Islam writing was started in 13th century with aklam-ı sitte. It was developed by Turks and was gotten rich with artistic features.Materials that are being used in the Turkish calligraphy art have significiant importance. Calligraphers pay attention to materials they use. They mostly produce their own materials. For example, ?soot ink? is made from soot with too many difficulties. Instead of directly, they paint and cultivate their papers. They also cultivate their reeds by exposing it to sun and natural manure. Furthermore, materials that they used can be considered as artistic work. Items like pencil sharpener, makta (cutting profile), ink holder have their very own special artists. Some places in Istanbul, named by the names of these special groups. They don?t write their names on those artistic items because these artists don?t like to seem haughty. They use nicknames or stamps that they choose.Calligraphers had not been satisfied with few writing styles and developed lots of it. Except from Aklâm-ı Sitte (six types of writing; Sülüs, Nesih, Muhakkak, Reyhânî, Tevki, Rikaa?), Divâni, Celî Divâni, Ta?lik, Nestalik and Tugra writing styles are developed by calligraphers.One of the present day calligraphers, Adem Sakal, is performing his calligraphy art and teaching, with patience and punctiliousness. He is making new designs, writing calligraphy, participating in competitions and exhibitions, and developing himself in calligraphy art consistently.
Benzer Tezler
- Yozgat ili Etnoğrafya Müzesindeki (Nizamoğlu Konağı) el yazması eserlerin incelenmesi
Study on master pieces written by hand in (Nizamoğlu Konağı) Yozgat Etnografya Museum
ZEYNEP BOZDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. TOMRİS KATLI
- Erzurum ve yöresi camilerde kalem işleri
Interior decoration in mosques in the area of Erzurum
SADRETTİN ER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. EROL KILIÇ
- Hattat Nazif Efendi ve eserleri
Calligrapher Nazif Efendi and his works
SELVİNAZ KAYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Sanat TarihiMarmara Üniversitesiİlahiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. HÜSREV SUBAŞI
- Hat sanatındaki makili ve kufi yazının Latin yazı ve tasarımlarındaki yansımaları
The reflections of makili and kufic style in Islamic caligraphy art on Latin writing and design
İBRAHİM KUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
El SanatlarıSüleyman Demirel ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. YUSUF KEŞ
