Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi grup uygulamalarının ergenlerin karar verme stillerine etkisi
The effect of conflict theory based decision making skill training group applications on decision making styles of adolescents
- Tez No: 280933
- Danışmanlar: PROF. DR. SONGÜL SONAY GÜÇRAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Ergenler, karar verme, karar verme stilleri, ergenlerde karar verme, karar verme beceri eğitimi, psiko-eğitim grupları, Adolescents, decision making, decision making styles, decision making in adolescents, decision making skill training, psycho-educational groups
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 419
Özet
Bu araştırmada çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi grup uygulamalarının, ergenlerin karar verme stillerine olan etkisi incelenmiştir.Araştırma 2008-2009 öğretim yılında Adana ilinde Piri Reis ve Danişment Gazi Anadolu liselerinde öğrenimine devam eden dokuzuncu sınıf öğrencilerinin olduğu yansız atanan iki şubede araştırmaya katılmaya gönüllü olan öğrenciler üzerinde gerçekleştirilmiştir.Araştırma deneysel desen türündedir. Deney grubunda 18, kontrol grubunda 18 olmak üzere toplam 36 öğrenci araştırmaya katılmıştır. Deney ve kontrol gruplarına katılımcıların seçimi sürecinde grupların eşitlenmesi amacıyla Ergenlerde Karar Verme Ölçeği (EKVÖ), Sosyo-Ekonomik Düzey Ölçeği (SED), Problem Çözme Envanteri (PÇE), Kendine Saygı Ölçeği (KSÖ), Denetim Odağı Ölçeği (DOÖ) ve Anne-Baba Tutum Ölçeği (ABTÖ) kullanılmıştır. Normal dağılımda aşırı uçlarda yer alan öğrenciler araştırmaya dahil edilmemiştir.Araştırmada deney grubuna Çatışma Kuramı (Janis ve Mann, 1977) temel alınarak oluşturulan on oturumluk psiko-eğitim temelli bir grup uygulaması uygulanırken bu süreçte kontrol grubuna herhangi bir uygulamada bulunulmamıştır. Deney grubuna uygulanan karar verme beceri eğitimi grup uygulamaları haftada iki gün olmak üzere 60 dakikalık oturumlardan oluşmuştur. Deney grubuna uygulanan karar verme beceri eğitimi grup uygulamaları ergenlerin karar verme deneyimi yaşamasına, karar vermenin ilkeleri hakkında tutarlı bir bilgi bütünlüğü kazanmasına, yanlış kararların nedenlerini anlamalarına ve daha iyi, daha emin kararlar vermelerine, kararlarını daha iyi nasıl kontrol edeceklerine ve alternatiflerini nasıl genişleteceklerine yardımcı olmak amacıyla, çatışma kuramına dayalı olarak psiko-eğitim grubu temelinde geliştirilmiştir.Araştırmanın verileri nicel ve nitel yöntemler kullanılarak elde edilmiştir. Nicel verilerin elde edilmesinde deney ve kontrol grubunda yer alan katılımcılara veri toplama aracı olarak Ergenlerde Karar Verme Ölçeği (Çolakkadıoğlu ve Güçray, 2003) kullanılmıştır. Ölçek deney ve kontrol grubunda yer alan katılımcılara öntest, sontest ve izleme ölçümlerinde sunulmuştur. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde kovaryans analizi ve t testi tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise Gruba İlişkin Ölçümler Gözlem Formu (GİÖGF) (DeLucia-Waack, 2006), Oturum Sonu Süreç Değerlendirme Formu (OSSDF) (Kivlighan ve Goldfine, 1991) ve Grup Sürecinin Genel Değerlendirilmesi Formu (GSGDF) (DeLucia-Waack, 2006) ile toplanmıştır. GİÖGF oturumlardan sonra her bir üye için lider ve yardımcı lider tarafından, OSSDF oturumlardan sonra üyeler tarafından, GSGDF formu tüm oturumlar tamamlandıktan sonra üyeler tarafından doldurulmuştur.Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde karar verme beceri eğitimi grup uygulamalarının ergenlerin karar vermede öz-saygı düzeylerini ve olumlu başa çıkma stilini kullanımını arttırdığı, olumsuz başa çıkma stillerini kullanımını ise, azalttığı ve bu etkinin uzun süreli olduğu görülmüştür. Ancak kız ve erkek öğrencilerin kazanımlarında farklılığa neden olmadığı belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda, karar verme beceri eğitimi grup uygulamalarının dokuzuncu sınıf öğrencilerinin karar vermede öz-saygı düzeyini yükseltmede, ihtiyatlı seçici karar verme becerisi geliştirmede ve olumsuz başa çıkma stillerini (umursamaz, panik, sorumluluktan kaçma) kullanımını azaltmada etkili olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
In this study, the effect of conflict theory based decision making skill training group applications on decision making styles of adolescents was investigated.The research was conducted in 2008-2009 academic year with ninth graders studying in Piri Reis and Danişment Gazi Anatolian High School. Two classes were randomly assigned and the study was conducted with the volunteer students from these randomly assigned classes.The research is a kind of experimental study. There were 18 students in experimental group, 18 students in control group and totally 36 students participated to the research. When assigning students to experimental group or control group, Decision Making Scale for Adolescents, Socio-Economic Status Scale, Problem Solving Inventory, Self-Esteem Scale, Locus of Control Scale and Parental Style Inventory were used. Students who falled into the extreme peaks within the normal curve were not included in the study.While the experimental group participated in a psycho-educational based group application that was based upon Conflict Theory (Janis and Mann, 1977), the control group did not participate in any kind of application. The decision making skill training applications for the experimental group consisted of 60-minute sessions conducted twice a week. The conflict theory based decision making skill training applications for the experimental group was developed as a psycho-educational group to help adolescents to experience decision making, to gain integrated information about the principles of decision making, to understand the reasons of their wrong decisions, to make more confident decisions, to control their decisions better and to extend their alternatives.The data was collected via quantitative and qualitative methods. For collecting the qualitative data, Decision Making Scale for Adolescents was applied to the participants in the experimental and control group. The scale was given as pretest, posttest and follow-up measure to the participants in experimental and control group. In the quantitative analysis of the research, co-variance analysis and t-test techniques were used. The qualitative data of the research was collected via Group Related Measures (DeLucia-Waack, 2006), Critical Incidents in Group Work (Kivlighan and Goldfine, 1991) and Evaluation at the End of The Group By Members (DeLucia-Waack, 2006). Group Related Measures were filled by leader and co-leader for each member, Critical Incidents in Group Work was filled by group members at the end of each session and Evaluation at the End of the Group by Members was filled by group members at the end of all sessions.The findings of the research indicate that decision making skill training group applications increased the self-esteem level of adolescents and the application of adaptive coping style, whereas decreased the application of maladaptive coping style and this effect seems to be long term. However, it was found that the applications did not cause any difference for the acquisition of boys and girls. In the light of these findings, it can be said that decision making skill training group applications is effective in increasing the self-esteem level in decision making, improving vigilant decision making style and decreasing negative coping styles (conscience, panic and cope-out) of adolescents.
Benzer Tezler
- Kariyer yapılandırma kuramına dayalı psikoeğitim programının üniversite öğrencilerinin kariyer kararı ve güçlü yönler öz yeterlilik düzeylerine etkisi
Effect of psychoeducational program based on career construction theory on university students' career decision and strengths self efficacy levels
CEM DÖNMEZOĞULLARI
Doktora
Türkçe
2020
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP NAZLI
- The impact of aggregate ratings and individual reviews on consumer decision-making: A construal level theory perspective
Kümülatif değerlendirmeler ve bireysel yorumların tüketicilerin karar verme süreçlerine etkisi: Zihinsel yapılandırma düzeyi kuramı perspektifi
CANER ÇEŞMECİ
Doktora
İngilizce
2023
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HURİYE ŞEBNEM BURNAZ
- Güdüleme kuramlarının eğitim yönetimine katkıları
Başlık çevirisi yok
ÇAĞLAR ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECDET KONAN
- Une nouvelle procédure de décision multi-objectif floue pour la sélection de systéme d'informatique
Bilişim sistem projesi seçiminde yeni bir bulanık çok amaçlı karar verme prosedürü
YAVUZ BOĞAÇ TÜRKOĞULLARI
Yüksek Lisans
Fransızca
2004
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTUĞRUL KARSAK
- The effect of visual narrative language of color codes in Youssef Chahine's cinema
Youssef Chahine sinemasında renk kodlarının görsel anlatı diline etkisi
MARİAM MAHROUS
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV FATOŞ PARSA
Assist. Prof. Dr. ELÇİN AS