Zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin stresle başa çıkma düzeylerinin ve yaşam doyumlarının incelenmesi
The investigation of coping strategies and life satisfaction levels of parents with mentally retarded children
- Tez No: 286525
- Danışmanlar: PROF. DR. FERDA AYSAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu çalışmada, zihinsel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumları ile stresle başa çıkma stratejilerinin, çocuğun yaşı, engellilik düzeyi, cinsiyeti ile anne babanın yaşı, eğitim düzeyi gibi değişkenler açısından farklılaşıp, farklılaşmadığı incelenmiştir.Araştırmanın örneklemini İzmir ilinde Özel Eğitim ve Rehabilitasyon merkezlerinde eğitim alan, 7-12 yaş arası, zihinsel engelli 86 çocuğun anne ve babaları oluşturmuştur. Örnekleme dahil olan anne-babalara Kişisel Bilgi Formu ile Deiner, Emmans, Lorsen ve Giffin (1985) tarafından geliştirilen Türkçe'ye uyarlama çalışması Aysan (2001) tarafından yapılan `Yaşam Doyumu Ölçeği' (YDÖ) ve Amirkhan (1990) tarafından geliştirilmiş Aysan (1994) tarafından Türkçe'ye uyarlama çalışması yapılmış `Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği' (BSÖ) uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde t-testi ve tek yönlü varyans analizinden (ANOVA) yararlanılmıştır.Verilerin analizinde elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir.Zihinsel engelli çocuğu olan anneler ile babalar başa çıkma stratejileri ve yaşam doyumları açısından karşılaştırııldıklarında, annelerin sosyal destek arama alt boyutu puan babaların sosyal destek arama puanlarından anlamlı derecede farklı olduğu bulgulanmıştır .Başa çıkma stratejilerinin problem çözme alt boyutu açısından çocukların engellilik düzeyine göre 4 farklı gruba ayrılan babalar karşılaştırıldığında, gruplar arasında anlamlı bir farklılık vardır. Başa çıkma stratejilerinin problem çözme alt boyutu açısından çocukların engellilik düzeyine göre 4 farklı gruba ayrılan anneler karşılaştırıldığında da gruplar arasında anlamlı bir farklılık vardır.Zihinsel engelli çocuğa sahip babaların eğitim gruplarına göre başa çıkma stratejileri ölçeğinin problem çözme, kaçınma alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında ve yaşam doyumu puanları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Eğitim gruplarına göre, annelerin yaşam doyumu puanları arasında da anlamlı farklılıklar bulgulanmıştır.Zihinsel engelli çocuğa sahip anneler, çocuklarının yaşlarına göre gruplara ayrıldığında, grupların yaşam doyumu puanları arasında anlamlı bir farklılık vardır. Zihinsel engelli çocuğa sahip babaların kaçınma alt boyutunda ve yaşam doyumlarında yaş gruplarına göre anlamlı farklılıklar bulgulanmıştır.Ebeveynlerin sosyal destek arama stratejisini kullanma ile yaşam doyumu düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Zihinsel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin kaçınma stratejisini kullanma ile yaşam doyumu düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır.Babaların yaşam doyumları ile sosyal destek arama stratejileri karşılaştırıldığında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır . Anneler yaşam doyumları ve kaçınma stratejileri açısından karşılaştırıldığında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bu ilişki negatif yöndedir. Annelerin yaşam doyumları ile sosyal destek arama stratejisini kullanma arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır.Babaların yaşam doyumları ile eğitim düzeyleri arasındaki ilişkiye bakıldığında, anlamlı bir ilişki bulunmuştur ve aralarındaki ilişki pozitif yöndedir. Annelerin yaşam doyumları ile eğitim düzeyleri arasındaki ilişkiye bakıldığında annelerin eğitim düzeyleri ve yaşam doyumları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Annelerin yaşam doyumlarıyla çocuğun tanısı arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Annelerin başa çıkma stratejilerinin alt boyutu olan problem çözme ile eğitim düzeyleri arasındaki ilişkiye bakıldığında annelerin eğitim düzeyleri ve problem çözme stratejisini kullanma arasında pozitif yönde, anlamlı bir ilişki bulunmuştur.Annelerin, problem çözme stratejisi ile çocuğun yaşı arasında, negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Zihinsel engelli çocuğa sahip babaların başa çıkma stratejilerinin alt boyutu olan problem çözme ile çocukların engellilik düzeyleri arasındaki ilişkiye bakıldığında, anlamlı bir ilişki bulunmuştur ve aralarındaki ilişki negatif yöndedir. Zihinsel engelli çocuğa sahip babaların, kaçınma stratejileri ile eğitim düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır.
Özet (Çeviri)
In this study, the parents who have mentally retarded children are reviewed in order to their differentiation between satisfaction trough life, coping with stress, according to variables like age, gender, the level of handicappe of the child, and the age, the educational level of the parents.The research?s sample is composed by 86 mentally retarded childrens? parents whose children are between the ages 7 to 12 and are educated in special education and rehabilitation in İzmir. The personal information form, the scale called ?Life Satisfaction Scale? developed by Deiner, Emmans, Lorsen ,Giffin (1985) and adapted to Turkish by Aysan (2001), the scale called ?Coping Strategies Scale? developed by Amirkhan (1990) and adapted to Turkish by Aysan (1994) were applied to the parents included in the sample. The T-Test and one-way ANOWA analyses were used in the evaluation of the datas.The findings that we had from data analysis are summarized below.It is found that the mothers? search for social support scores are significantly different from the scores of the fathers? search for social support when mothers who have mental retarded children compared according to the coping strategies and the life satisfaction with the fathers who have mental retarded childrenThere are significant differences in problem solving subset of coping strategies? when 4 groups of fathers were compared according to their childrens? level of handicape. There are significant differences in problem solving subset of coping strategies? when 4 groups of mothers were compared according to their childrens? level of handicape.There are significant differences in problem solving and avoidance scores as subset of coping strategies and in life satisfaction scores when the fathers were grouped according to their educational levels. Through the educational levels of the mothers, also significant differences were found in life satisfaction scores.The mothers of mentally retarded children were seperated according to the ages of their children, a significant difference was noticed depending on their life satisfaction scores. Fathers of mentally retarded children were found to have significant differences in avoidance subset and life satisfaction according to their age groups.There is a significant and negative directional relationship between the parents? seek for social support strategy and life satisfaction levels. There is also a significant and negative directional relationship between the mental retarded childrens? parents? in life satisfaction levels and in using the avoidance strategy. When the life satisfaction of the fathers were compared to seeking the social support strategies, there is a significant and negative directional relationship. There is a significant difference between the mothers? life satisfaction and avoidance strategies and this relationship is in negative direction. Mothers? life satisfaction and seek for social support strategies have significant and negative directional relationship between eachother.When we look at the relationship between the life satisfaction and the educational levels of the fathers, a significant relationship is found and this relationship is in positive direction. And when we look at the relationship between the life satisfaction and the educational levels of the mothers, a significant relationship is found and this relationship is in positive direction. There is a negative directional and significant relationship between the mothers? life satisfaction and the retardation level of the child. When the problem solving strategy as the subset of coping strategies and the educational levels of the mothers were inspected, there is a significant and negative directional relationship between them.Between the childrens? age and mothers problem solving strategies, there is a significant and negative directional relationship. There is a significant relationship between fathers? problem solving and childrens?retardation level and this relationship is in negative direction. When the relationship between the avoidance strategies and the educational levels of the fathers are reviewed, there is a significant and negative directional relationship.
Benzer Tezler
- Zihinsel ve ortopedik engelli bireylerin ebeveynlerinde engellilerin hakları hakkında bilgi sahibi olmanın yaşam doyumu ve ebeveynlerin stresle başa çıkma tutumları ile ilişkisi
The relationship between the parents of mentally or physically disabled individual's knowledge of disability rights and parents' life satisfaction and way of stress coping
HAVVA KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BARIŞ METİN
- Epileptik nöbet geçiren-sağlıklı çocuğu olan annelerin tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi
Studying of burnt out levels of mothers of with children having epileptic seizures and healthy children with respect to different variables
SEVİL AKMAN
- Zihinsel engeli ya da gelişimsel bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinde psikolojik işlevsellik düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of psychological functioning of parents of children with mental retardation and developmental disorder
SERDAR KIRCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM SERTEL BERK
- Zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin aile yükü ile hayatta amaç, anlam ve yaşam yönelimi arasındaki ilişki
The relationship between the burdens and purpose of life, objectives, meaning and temdencies of living in the families whom has mentally disturbed children
NEBAHAT ÇİFÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikHaliç ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAKBULE BATMAZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLCAN KENDİRKIRAN
- Zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin psikolojik durumları ile bakım yükünün değerlendirilmesi
The evaluation of the psychological conditions and care burden of the parents with a mentally retarded child
MEHTAP METİN KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAtatürk ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDA ÇELEBİOĞLU