Selanik ve İstanbul'da seçkin yahudi bankerler (1850-1908)
The distinguished jewish bankers in Salonika and İstanbul (1850-1908)
- Tez No: 287753
- Danışmanlar: PROF. MAHİR AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 313
Özet
Osmanlı Devleti'nde ekonomik sıkıntıların artmaya başladığı dönemlerde zaman zaman Yahudi, Ermeni ve Rum sarraflardan belli faizler karşılığında borç paralar alınmıştır. Hatta bu durum artık öyle bir aşamaya gelmiştir ki, sarrafı olmayan paşa, devlet adamı ve saray erkânı kalmamış, Osmanlı bürokrasisi ve ekonomik sistemi içinde bir sarrafı güvence olarak göstermedikçe iş görülemez olmuştur.19. yy.da Osmanlı ekonomisinin tamamen çöküşe geçmesiyle birlikte bu sarraflar da ekonomik çarkları döndürmek için yeterli olamamışlar, nitekim bunların pek çoğu verdikleri paraları geri alamadıkları için iflasın eşiğine gelmişlerdir. Bundan sonra Osmanlı Devleti içinde ekonomi iplerini ellerinde tutanlar, aslında sarrafların bir üst kademesi olarak değerlendirilebilecek olan bankerler olmuştur.1854'te Kırım Savaşı sırasında alınan ilk dış borçlar ardından gelecek olan diğerlerinin de bir başlangıcını oluşturmuş ve bu dış borçların alınmasında bankerlerin çok büyük rolleri olmuştur. Özellikle Yahudi bankerler de bu dönemdeki Avrupa bağlantılarıyla birlikte Osmanlı ekonomisini ellerine almışlar, aracı oldukları her dış borçlanma onlara sadece Osmanlı ekonomisi içinde değil, sosyal ve siyasi yapısı içinde de aktif duruma getirmiştir.Tüm bunlarla birlikte 1850-1908 yılları arasında Yahudi bankerlerin sayısında büyük bir azalma görülmektedir. Ermeni ve Rum bankerler piyasaya hakim olurken Yahudi Bankerlerin isimleri Selanik ve İstanbul olmak üzere iki önemli şehir dışında yavaş yavaş kaybolmaya başlamıştır. Selanik Yahudi nüfusunun en yoğun yaşadığı şehir olarak Osmanlı ekonomisine yön veren önemli Yahudi banker ailelere de ev sahipliği yapmıştır. Allatiniler, Fernandezler, Modianolar gibi bahsi geçen dönemde adı en çok geçen bankerler dışında, Saias, Karasu, Amar gibi diğer ailelere ve Torres, Mizrahi, Mişon Levi gibi isimlere de rastlanmaktadır. Aynı dönemlerde İstanbul'da ise Yahudi bankerlerin sayısı bu kadar zengin değildir. Bireysel bazı isimler bulunmakla birlikte, ekonomik hayata yön verecek kadar güçlü sermaye sahibi tek bir aile vardır: Kamondolar. Kamondolar İstanbul'da pek çok ekonomik girişim içinde yer almışlar, tıpkı diğerleri gibi devletle olan borç alışverişlerindeki temel aktörlerden birini oluşturmuşlardır.
Özet (Çeviri)
In Ottoman Empire period during the times when economic distress progressively increased, money was borrowed at interest from Jewish, Armenian and Greek sarrafs. This condition become so common that ministers, top officials and pashas each had their own sarrafs and without the guarantee of a banker business could not be carried out within Ottoman bureaucracy and economic system.During 19 th century with the Ottoman economy falling into economic turmoil these bankers become insufficient to sustain the current economic condition and many of them went bankrupt as a result of uncollected and sunk credits. After this period of time the main power who handled the economy of the state was the bankers who were the seniors of the sarrafs.The foreign loans which were first taken during the 1854 Crimean War initiated many others and bankers played key roles in this process. Particulary Jewish bankers who had strong ties with the European financial world got hold of the Ottoman economy and each foreign debt they negotiated made them more active not only in the economy but also in the social and political structure .O the contrary during years 1850 ? 1908 a sharp decrease in the numbers of Jews bankers was seen. As the Armenian and Greek bankers began to dominate the loan market the Jewish bankers began to disappear slowly from the scene except for the two important cities; Istanbul and Thessaloniki. Thessaloniki which harboured a very large Jewish community was also home for the Jewish bankers who steered the Ottoman economy. Along with the many well known bankers such as Allatini, Fernandez, Modiano families, many other lesser known families and people were present in this business such as Saias, Karasu and Amar families and Torres, Mizrahi, Mison, and Levi. During this period the number of Jewish bankers residing in Istanbul was much less. Although individual names are present only one family was strong enough to held control of the economic life in Istanbul, Komondos. The Komondo family as well as being the owner of many enterprises, was a key actor in negotiating and funding for foreign loans.
Benzer Tezler
- Dönüşen kent surlarında kamusal mekânların izleri: Selanik-İstanbul örneği
Traces of public spaces in transforming city walls: The case of Selani̇k-İstanbul
SENA KIRMIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAYAHAN TÜRKANTOZ
- Beyoğlu kültürel ve eğlence yaşamında rebetikonun incelenmesi
Study of rebetiko in cultural and entertainment life of Beyoglu
KÜBRA BIÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Antropolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BELMA OĞUL
- An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery
Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi
DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- Mehmet Behçet Yazar'ın hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme
A research about the life and works of Mehmet Behçet Yazar
TANER TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
BiyografiCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE HARİKA DURGUN
- The Politics of Punishment, Urbanization, and Izmir Prison in the Late Ottoman Empire
Son Dönem Osmanlı İmparatorluğu'nda Ceza İnfaz Politikaları, Kentleşme ve İzmir Hapishanesi
UFUK ADAK
Doktora
İngilizce
2015
TarihUniversity of CincinnatiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELIZABETH B. FRIERSON