Mesleki eğitim merkezinde kalfalık ustalık eğitimine devam eden işçilerin beslenme durumları ve çalışma koşullarının performanslarına ilişkin görüşleri
The effects of nutritional status and working conditions of master builders and apprentices on their performance at an occupational training center
- Tez No: 290518
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ FUAT ERSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Ev Ekonomisi, Nutrition and Dietetics, Home Economics
- Anahtar Kelimeler: İşçi, işçi sağlığı, iş güvenliği, işçi beslenmesi, çalışma koşulları, işçi performansı, Worker, worker health, occupational safety, worker nutrition, working conditions, worker performance
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Bu araştırma; işçilerin beslenme durumlarının ve çalıştıkları iş yeri çalışma koşullarının incelenerek, bu etmenlerin işçilerin performanslarını etkileme durumuna ilişkin görüşlerini saptamak amacı ile planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini, Çankırı ilinde Gürhan Titrek Mesleki Eğitim Merkezi'ne ustalık ve kalfalık eğitimine devam eden 167 işçi oluşturmaktadır. Araştırma verileri araştırmacı tarafından geliştirilen soru formu, fiziksel aktivite kayıt formu ve besin tüketimi kayıt formu ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde; Chi-Square testi, Student's t testi, varyans analizi, bazı değişkeler için risk faktörlerinin belirlenmesi amacıyla lojistik regresyon analizi kullanılmıştır.Araştırma kapsamına alınan işçilerin % 89.8'i erkek, % 10.2'si kadın; yaş ortalaması ise 21.51±8.25'dir. İşçilerin % 79.6'sının günde 8 saatten fazla çalıştığı; % 58.7'sinde yaptıkları işten kaynaklanan algılanan sağlık sorunu olduğu; günlük çalışma süresinin artmasıyla algılanan sağlık sorunlarının da arttığı tespit edilmiştir. İşçilerin % 58.1'inin son bir yılda çeşitli iş kazalarına maruz kaldığı saptanmıştır.İş yerlerindeki çalışma koşulları incelendiğinde; % 46.7'sinde lokal aydınlatma olmadığı, % 85.0'inde yapılan aydınlatmanın göz kamaşmasına neden olduğu, % 27.5'inde gün ışığından faydalanabilecekleri yeterli pencere bulunmadığı, % 58.1'inde çalışma alanında ısıtma/soğutma sistemi olmadığı, % 37.1'inde havalandırma için yeterli pencere olmadığı, % 37.1'inde çalışma alanında zehirli buhar, patlayıcı gaz vb. bulunduğu, % 44.3'ünde iletişimi engelleyecek düzeyde gürültü olduğu, % 35.3'ünde gürültünün sürekli aynı düzeyde olduğu belirlenmiştir. İşçilerin % 33.5'i yorucu işlerden sonra veya belirli saatlerde mola verilmediğini, % 44.9'u molalarda dinlenmek için uygun dinlenme yerinin olmadığını, % 58.1'i ortamdaki zararlı madde/gaz, toz, duman vb. durumlara karşı koruyucu önlemlerin alınmadığını, % 64.7'si düzenli olarak sağlık kontrollerinin yapılmadığını belirtmiştir.Fiziksel aktivite düzeyine göre hafif, orta ve ağır aktiviteli olan işçilerin günlük ortalama enerji alımları sırasıyla 2481.07±418.24 kkal, 2557.89±404.59 kkal, 2686.46±410.90 kkal iken; harcadıkları enerji sırasıyla 2594.14±389.55 kkal, 3135.75±300.66 kkal, 3851.74±411.22 kkal'dir. İşçilerin fiziksel aktivite düzeyine göre enerji alımları ile harcamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır . Orta aktiviteli olanların % 9.1'inin, ağır aktiviteli olanların % 34.1'inin enerji alımları yetersizdir . Tüm işçilerin % 74.9'unun protein; % 100'ünün karbonhidrat tüketiminin fazla olduğu saptanmıştır. İşçilerin öğün atlama durumu ile algılanan sağlık sorunu olması durumu ve iş kazasına maruz kalma durumu arasındaki ilişkinin anlamlı olduğu saptanmıştır .İşçiler beslenme durumları ile ilgili; iş yerindeki yemeklerin kalitesiz ve dengesiz olmasının, sık öğün atlamanın, doyurucu yemekler yememenin, iş yerindeki yemek yeme alanının kötü olmasının, çalışma saatlerinde çay vb. içememenin, evde yenilen yemeklerin kalitesiz ve dengesiz olmasının performanslarını düşürdüğünü belirtmişlerdir. İşçilerin iş yeri çalışma koşullarından performanslarını etkilediğini düşündükleri önemli faktörlerin sırasıyla; ortamın sıcak veya soğuk olması, molaların yetersiz olmasından dolayı yeterince dinlenememe, çalışma ortamında toz, duman, kimyasal madde vb. olması, ortamın gürültülü olması, duvarların ve makinelerin yerleştirilmesinde renk uyumunun olmaması, iş yerinin havasız olması, yetersiz aydınlatma, çalışma ortamının düzensiz ve karmaşık olması, zeminin düz olmaması, kaygan veya yumuşak olması, makinelerin iş akışına uygun yerleştirilmemesi, kullanılan alet ve makinelerin uygun büyüklük ve ağırlıkta olmaması, çalışma ortamında sigara içilmesi, kullanılan makinelerden kaynaklanan titreşim, çalışma yerinin genişlik ve yüksekliğinin uygun olmaması olduğunu belirtmişlerdir.İşçilerin çalıştıkları iş yeri çalışma koşullarının özellikleri ile iş kazasına maruz kalma durumu arasındaki ilişki incelendiğinde; lokal aydınlatma yapılmaması, doğal aydınlatmayı ve havalandırmayı sağlayan pencerelerin olmaması, alet, makine vb. bakımının rutin olarak yapılmamasının iş kazasına maruz kalma riskini farklı düzeylerde arttırdığı tespit edilmiştir . İş yeri çalışma koşullarının özellikleri ile işçilerin algılanan sağlık sorunu olması durumu arasındaki ilişki incelendiğinde ise; lokal aydınlatma yapılmaması, çalışma ortamının iletişimi engelleyecek düzeyde gürültülü olması, yorucu işlerden sonra veya belirli saatlerde mola verilmemesi, molalarda dinlenmek için uygun dinlenme yeri olmaması, uygun olmayan masa, sandalye ve ekipmanlarla çalışılması ve alet, makine vb. bakımının rutin olarak yapılmaması ile işçilerin algılanan sağlık sorunu olması durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu ; bu olumsuz koşulların algılanan sağlık sorunu görülme riskini farklı düzeylerde arttırdığı tespit edilmiştir. Aynı iş yerinde çalışma süresi ve toplam iş deneyimlerinin artmasıyla aynı iş yerinde çalışmayı isteyenlerin ortalamasının azaldığı ; ayrıca çalışma koşullarının uygun olmamasının aynı iş yerinde çalışmayı istememeleri üzerinde önemli bir etken olduğu tespit edilmiştir.İşçilerin beslenme durumlarının ve çalışma ortamının ergonomik açıdan uyumluluğunun biyolojik ve psikolojik sağlıklarına, dolayısıyla çalışma performansına olan etkisi düşünüldüğünde, işçilerin beslenme durumlarının düzenlenmesi, iş yerlerindeki mevcut çalışma koşullarının iyileştirilmesi, işçi ve işverenlerin bu konuda aydınlatılması önem kazanmaktadır. Ancak bu gereksinimler karşılandığı sürece işçi sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak, en yüksek performansı ve verimi elde etmek mümkün olacaktır.
Özet (Çeviri)
This research was planned and carried out for the purpose of determining the ideas of the workers about the effects of working conditions and their nutritional status on their occupational performance. The sample of this research is 167 workers being educated at Gürhan Titrek Occupational Training Center in Çankırı. The data in the research was collected by means of a questionnaire developed by the researcher, physical activity record form and food consumption record form. Chi-Square test, Student?s t test, variance analysis methods were used in the analysis of data. Logistic regression analysis was used for the determination of risk factors.The percentage of male workers is 89.8 % and female workers is 10.2 % who participated in this research. Average age is 21.51±8.25. It has been identifed that 79.6 % of workers work more than 8 hours per day, 58.7 % of workers face some health problems caused by their work and health problems increase as daily working hours increase . It has been determined that 58.1 % of the workers faced various occupational accidents in the previous year.When the conditions in the working places were examined; it was identified that 46.7 % of the working places did not have local illumination, the illumination in 85.0 % of them caused eyes of the workers to be dazzled, 27.5 % of them did not have enough number of windows for the workers to benefit from daylight, 58.1 % of them did not have heating or cooling systems, 37.1 % of them did not have enough number of windows for ventilation, 37.1 % of them had toxic steam, explosive gas etc. in the environment, 44.3 % of them had noise levels that prevented communication, 35.3 % of them had noise that was continually at the same level. When asked about the precautions taken against the inappropriatenesses in the working environment; 33.5 % of the workers stated that they did not have breaks after tiring working sessions or in a regular basis, 44.9 % of them stated that there was not suitable resting places to be used in the breaks, 58.1 % of them stated that necessary precautions against toxic materials, gases, dust and smoke that present in the environment were not taken, 64.7 % of them stated that they did not have regular medical check-ups.The average energy intakes of the light, medium and heavy activity workers are 2481.07±418.24 kcal, 2557.89±404.59 kcal and 2686.46±410.90 kcal consecutively; whereas their energy expenditures are 2594.14±389.55 kcal, 3135.75±300.66 kcal and 3851.74±411.22 kcal consecutively. The difference between energy intakes and energy expenditures of workers according to their activity levels is found to meaningful statistically . It was determined that energy intake of 9.1 % of medium activity workers and 34.1 % of heavy activity workers is insufficient . It was also determined that protein intake of 74.9 % and carbohydrate intake of 100 % of all workers is excessive. The relation between meal skipping, health condition and occupational accident occurence is found to be meaningful statistically .The important factors about workers? nutritional status that reduce their peformance are in order: Low quality food and unsuitable menu selection in the working environment, frequent meal skipping, not eating enough food, inappropriate eating places, not being able to drink tea, coffee etc. during working hours, low quality food and unsuitable menu selection at home. It was determined that important factors that effect the performance of the workers in the working environment are as follows in order: Hot or cold working envrionment, not having enough rest because of short breaks, presence of dust, smoke, chemical material etc. in the environment, noise level, lack of color harmony in the accomodation of the walls and machines, stuffy air, insufficient illumination, untidiness of the working environment, floors that are slippery and soft but not flat, machines not accomodated appropriately for work flow, inappropriate weight and size of the machines and tools, smoking in the working environment, vibration caused by the machines and inappropriateness of size and height of working place.When the relation between properties of the working environment and occupational accidents is researched, it was determined that; not having local illumination, not having windows that provide natural illumination and ventilation and not having routine meintenance and control of the machines and tools increase the risk of occupational accidents in different levels . When the relation between properties of the working environment and health status of the workers is researched, it was identifed that; not having local illumination, high noise levels that prevent communication, not having breaks after tiring working sessions or in a regular basis, not having suitable resting places to be used in the breaks, working at unsuitable tables, chairs or using inappropriate tools and not having routine meintenance and control of the machines and tools have statistically significant relationship with the health problems of the workers. It has been determined that these negative working conditions increase the probabilty of health problem occurences in different levels. It was determined that as the total working time and experience in the same working place increase, the willingness of the workers to continue in the same working place decreases . Besides, it was identified that the inappropriatenesses of the working conditions is an important factor which is decreasing the willingness of the workers to continue in the same working place.When the effects of ergonomic appropriatenesses of the working environment and nutritional status of workers on their biological and psychological health status are taken into account, it is important to improve the working conditions at the workplace, to organize the nutritional status of the workers, to inform the employers and employees about these issues. It will then be possible to obtain the best occupational performance, productivity, good worker health status and occupational safety when these requirements are met.
Benzer Tezler
- Eğitimciler ve işverenlere göre çıraklık eğitim sisteminin başlıca problemleri ve çözüm önerileri
Main problems and solution suggestions of apprenticeship education system according to educationalists and employers
AKİF TOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ÜNAL
- 3308 sayılı kanuna göre iş yeri açacak olanlardan istenen ustalık belgesini, mesleki eğitim merkezlerinde eğitim ve denklik yoluyla alanların karşılaştırmalı analizi ve iş yeri açacak olanlar için denkliğin önemi ''izmir ili örneği''
According to the 3308 law,whice will be reguested from the workplace, mastery certificate,the importance of equality for those who will work in the field of comparative analysis and equality through education and vocational training centers ''for Izmir city of example''
NECMETTİN ADANAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİzmir Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A. AHU GÜZEL
- Avrupa Birliği ülkelerinde uygulanan meslek standartları ile Türkiye'deki mesleki yeterliklerin karşılaştırılması (Ankara ili örneği)
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA KARAAĞAÇLI
- Mesleki eğitim merkezinde çıraklık eğitimi gören bireylerin beslenme ve antropometrik açıdan değerlendirilmesi
Nutrition and anthropometric assessment of individualshaving apprenticeship education in vocationaleducation center
SEBİLE MERVE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
AntropolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA KARAÖZ ARIHAN