Küçükdoğanca (Keşan-Edirne) bölgesi ve civarındaki kömür yataklarının yüzey ve yer altı sularına etkisi
Effects of coal mines near Kucukdoganca region (Edirne-Kesan) on surface and subsurface water
- Tez No: 292371
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜKSEL ÖRGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Jeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü'ne Yüksek Lisans Tez Çalışması olarak sunulan bu çalışma, Trakya Havzası içinde yer alan Küçükdoğanca köyü (Keşan-Edirne) ve civarındaki kömür sahalarını kapsamaktadır. Ülkemizde kömürler; turba, linyit, taş kömürü ve antrasit olarak sınıflandırılmaktadır. Türkiye' deki önemli linyit havzalarından biri olan Trakya Havzası'ndaki kömürler linyit alt grubuna girmektedir. Bölgedeki linyit oluşumları göl, bataklık, taşkın ovası ve akarsu çökellerinden oluşan Oligosen yaşlı Danişmen formasyonunun kum ve çakıl aratabakalı killerin içerisinde yer almaktadır.Bu çalışmanın ana konusu çalışma alanındaki volkanik kayaçların, aktif ve terk edilmiş kömür sahalarının, yer altı ve yüzey sularına olası etkisinin araştırılmasıdır. Yüzey ve yerlatı suları, yağışlı (Mart 2010) dönemde içme ve kullanma amaçlı çeşmelerden, kuyulardan; sulama amaçlı göletten; terk edilmiş açık kömür işletmelerinden ve faal yer altı kömür işletmelerinden örneklenmiştir. Suların sıcaklık, pH, Eh, iletkenlik (EC), tuzluluk (NaCl), asidite, alkalinite ve çözünmüş oksijen (DO) değerleri arazide; ana ve iz element içerikleri laboratuvar ortamında saptanmıştır. Su örneklemesine paralel olarak volkanik kayaçlar ve kömürler örneklenmiştir. Kayaçların mineralojik tanımlamaları yapılmış, kömürlerde sülfürlü mineral içeriği ortaya konmuştur.Yerinde ölçülen parametrelerden özellikle EC ve tuzluluk değerlerinin kömür sahalarından alınan sularda genelde yüksek olduğu ve ortalama değerlerinin sırasıyla 2627,50?S/cm ve 1336,88 mg/lt olduğu ortaya konmuştur. Bu değerler ışığında suların Riverside ve Wilcox kullanılabilirlik diyagramları hazırlanmış, kömür sahalarındaki suların yüksek EC ve tuzluluk değerlerinden dolayı kullanıma uygun olmadığı belirtilmiştir.Volkanik kayaçlarda yapılan iz element analizleri sonucu, sağlık açısından risk teşkil ettiği belirtilen, Co, Ni, Pb, Th, U gibi elementlerin konsantrasyonlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu elementlerin maksimum değerleri sırasıyla, 42,4 ppm, 283,7 ppm, 13,7 ppm, 22,4 ppm, 194 ppm olarak belirlenmiştir.Bunun yanı sıra kömürlerde nem, kül, uçucu madde, Sabit C, Toplam S ve ısıl değer analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucu sahadaki linyitlerin ortalama nem değeri %22,24, kül değeri %15,84, uçucu madde değeri %39,66, Sabit C değeri %44,55, Toplam S değeri %2,02, Üst ısıl değer (kuru bazda) 5055,55 Kcal/kg, alt ısıl değer (kuru bazda) 4794,55 Kcal/kg olarak belirlenmiştir.Kömürler yakılarak külleri elde edilmiş; kömür küllerinde ana ve iz element analizleri yapılmıştır. Sağlık açısından risk teşkil ettiği belirtilen iz elementlerden, ortalama As değeri 54,83 ppm, Be değeri 9,22 ppm, Cd değeri rCa>r(Na+K) daha az oranda rCa>rMg>r(Na+K), r(Na+K)>rMg>rCa ve r(Na+K)>rCa>rMg şeklinde olduğu ortaya konmuştur. Anyon diziminin ise baskın olarak HCO3>SO4>Cl daha az oranda da SO4>HCO3>Cl ve HCO3>Cl>SO4 olduğu görülmüştür. Suların sınıflamasında yaygın olarak kullanılan Piper diyagramlarında incelenen örnekler, topalm sertliği %50'den fazla olan karışık sular sınıfına girmiştir. Tüm bu sonuçlar sonuçlar suların tüm fizikokimyasal özelliklerinin belirginleşmesinde Osmancık Formasyonu, Danişmen Formasyonu ve Hisarlıdağ Volkanitlerinin etkin olduğunu göstermiştir.Kuyu ve çeşme sularından alınan örneklerde ölçülen fizikokimyasal parametreler içme, kullanma ve sulama sularında uygulanan Türkiye ve Dünya standartlarıyla karşılaştırılıp, konsantrasyonlarının sağlık ve çevresel açıdan risk teşkil edip etmediğinin araştırılmış ve bölgedeki suların bu anlamda olumsuz bir etki yaratmayacağı ortaya konmuştur.Elde edilen tüm veriler birlikte değerlendirildiğinde volkanik kayaçların ve kömürlerin bölgede yer altı sularının fiziksel ve kimyasal özellikleri üzerinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Submitted to Istanbul Technical University Institute of Science and Technology as a post graduate thesis study, this study covers Kucukdoganca Village (Edirne - Keşan) that is in Thrace Basin and the coal fields close to there. Coals in our country are classified as peat, lignite, hard coal and anthracite. Coals of Thrace Basin one of the important lignite basins of Turkey are of lignite subclass. Lignite formations in the region are found in clays with inter-layers of sand and conglomerate of Oligocene aged Danişmen formation formed in sediments of lake, swamp, flood plain and streams.The main subject of this study is to research the effects of extrusive rocks, active or inactive coal areas on surface and subsurface waters in the study region. Surface and subsurface waters were sampled in the rainy season (March 2010). Heat, pH, Eh, conducdivity (EC), salinity (NaCl), acidity, alkalinity and dissolved oxygen (DO) values were identified on site; whereas, ingredients of main and trace elements were identified in the laboratory. In parallel to water sampling, extrusive rocks and coals were also sampled. Mineralogical substance of the rocks were conducted, mineral substance of sulphur in coals were determined.Especially EC and salinity (NaCl) values in coal mining area have high concentration values. The average of EC value is 2627,50?S/cm and NaCl is 1336,88 mg/lt. Towars this values, the utility diagram of Riverside and Wilcox was prepared and seen that, the water which came from coal mining area is not suitable for usage.As a result of the analysis of trace elements on extrusive rocks, concentrations of elements such as Co, Ni, Pb, Th, U that are considered to pose threat to health were detected as high. The maximum values of these elements were detected as respectively 42,4 ppm, 283,7 ppm, 13,7 ppm, 22,4 ppm, 194 ppm.In addition to this, humidity, ash, volatile substance, stable C, Total S and caloric value analyses on coal are conducted. As a result of the analyses following values were detected; average humidity value of lignite 22,24%, ash value 15,84%, volatile substance value 39,66%, stable C value 44,55%, Total S value 2,02% and top caloric value (on dry basis) 5055,55 Kcal/kg and base caloric value (on dry basis) 4794,55 Kcal/kg.Ashes were obtained by burning the coals; analyses of trace elements on ashes of extrusive rocks and coals were conducted. Among the trace elements considered to pose threat to health following values were determined, average As value 54,83 ppm, Be value 9,22 ppm, Cd value rCa>r(Na+K) and, with less ratio, followed by permutations of rCa>rMg>r(Na+K), r(Na+K)>rMg>rCa and r(Na+K)>rCa>rMg. On the other hand anion permutation was dominantly observed as HCO3>SO4>Cl and with less ratio as SO4>HCO3>Cl ve HCO3>Cl>SO4. Accordingly, waters were determined to fall into (Ca+Mg) >(Na+K) area. As opposed to total ion combination (Tl), it was put forward that waters are mixed combination waters affected by broad sourcing in the diagrams of Ca, Na, Cl and HCO3.Results have pointed out that all physiochemical features of waters are developed in relation to the rocks through which they pass. Whether these waters pose a risk against health and environment was researched by comparing the physiochemical parameters measured in the waters to the standards of Turkey and the World applied for drinkable, potable and irrigation waters and the waters of the area are proved not to constitute a negative effect in this respect.As the all data derived are evaluated along, relation among extrusive rocks, coal and water was put forward, trace elements determined in extrusive rocks, coals and waters were proved to be high in a compatible ratio.
Benzer Tezler
- Trakya havzası güneybatı ve güneydoğusu senozoyik çökellerinin mikropaleontolojik incelemesi ve tetis-paratetis ilişkisi
Micropaleontological evaluation of cenozoic sediments in southeastern and southwestern margins of Trakya basin and its relation with tethys ocean and the paratethys ocean
MANOLYA GÜLDÜREK
Doktora
Türkçe
2019
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİT ŞAFAK
- Malkara (Tekirdağ) kuzeyi oligosen-miyosen yaşlı kömürlü birimlerin sedimantolojisi
The sedimentology of the oligocene-miocene age coal-beari̇ng units of the northern Malkara (Teki̇rdağ)
DİDEM ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAKUP ÇELİK
- Modeling antibiotic transport and mapping the environmental risk in the Marmara region by using geographical information systems (GIS)
Marmara bölgesi̇'nde antibiyotik taşınımının modellenmesi ve coğrafi̇ bi̇lgi sistemleri (CBS) kullanılarak çevresel riskin haritalanması
ARIN KÜÇÜKDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
CoğrafyaBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Teknolojileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAŞAK GÜVEN
PROF. DR. IŞIL BALCIOĞLU
- Yağların plastiklerin mekanik özelliklerine olan etkisi
Effect of lubricating oil on mechanical properties of plastic
NİLAY KÜÇÜKDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Mühendislik BilimleriEge ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELİZ PEKBEY
- Experimental and mathematical modeling studies on thermoplastic composites filled with organic and inorganic residues
Organik ve inorganik atık katkılı termoplastik kompozitler üzerine deneysel ve matematiksel modelleme araştırmaları
NİLAY KÜÇÜKDOĞAN ÖZTÜRK
Doktora
İngilizce
2020
Metalurji Mühendisliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜCAHİT SÜTÇÜ
PROF. DR. KUTLAY SEVER