Positive outcomes among the 1999 Düzce earthquake survivors: Earthquake preparedness behavior and posttraumatic growth
1999 Düzce depremini yaşayanlarda depremin muhtemel olumlu etkileri: Depreme önlem alma davranışı ve travma sonrası gelişim
- Tez No: 300536
- Danışmanlar: PROF. DR. A. NURAY KARANCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu çalışma 1999 Düzce Depremi'nin ortaya çıkardığı muhtemel olumlu sonuçları incelemek üzere, ileride gerçekleşmesi muhtemel depremlerin zararlarını azaltıcı önlem alma davranışını ve travma sonrası gelişimi yordayan faktörleri incelemektedir. Depreme önlem alma davranışını incelerken Person Relevant to Event (PrE) Modeli (Mulilis & Duval, 1997), travma sonrası gelişimi incelerken ise Model of Life Crises and Personal Growth Modeli (Schaefer, & Moos, 1992) baz alınmış ve bazı ilgili modellerden yapılan eklerle bunların geçerliliği araştırılmıştır. Yetişkinlerin betimleyici özellikleri, depreme maruz kalma düzeyleri, kullandıkları başa çıkma stratejileri, önlem almanın algılanan zorluğu, önlem almanın algılanan yararlılığı, sorumluluk, algılanan tehdit, travma sonrası gelişim, sosyal destek ve dinsel inanç değişkenlerinin depreme önlem alma davranışını ve travma sonrası gelişimi yordama becerileri ölçülmüştür.Veriler üç bölümden oluşan anket aracılığı ile toplanmıştır. Anketin birinci bölümü katılımcının betimleyici özelliklerini incelemeye yönelik maddelerden oluşturulmuştur. İkinci bölüm, kişinin geçmiş deprem yaşantısı ve depremle ilgili sıkıntılarını, önlem alma sorumluluğu algısını ve önlem alma veya almama nedenlerini ölçen maddelere ayrılmıştır. Anketin üçüncü bölümü sekiz farklı ölçekten meydana getirilmiştir. Bu ölçeklerden Başaçıkma Yolları Ölçeği ile katılımcıların kullandıkları başa çıkma stratejileri, Geliştirilmiş Mulilis-Lippa Depreme Hazırlık Ölçeği (Revised and Translated Mulilis-Lippa Earthquake Preparedness Scale, MLEPS) ile katılımcıların depreme hazırlık seviyeleri, hazırlanmanın zorluğu ve yararlılığı ile ilgili algıları, Dindarlık Ölçeği ile dini inanç düzeyleri, Sosyal Destek Ölçeği ile sosyal destek miktarları, travma sonrası stres belirtileri ile depremle ilişkili sıkıntı düzeyleri, Psikolojik İyi Olma Ölçeği ile algıladıkları iyilik halleri ve Yaşam Kalitesi Ölçeği ile halihazırda yaşam kalitelerini nasıl değerlendirdikleri ölçülmüştür.Çalışma örneklemi Kaynaşlı'da yaşayan 199 yetişkinden (18-73 yaşları arasında 105 kadın ve 94 erkek) oluşmaktadır. Katılımcılar yaş, cinsiyet ve oturdukları evin özelliği (deprem evi ya da değil) temel alınarak seçilmiş ve veri toplanırken ev ziyaretleri kullanılmıştır.Çalışmanın sonuç bölümünde, depreme önlem alma oranları ile önlem almanın algılanan zorluk ve faydalılık miktarları, önlem alma ve almama nedenleri verilmiş, bunlara ilaveten depreme önlem alma ve travma sonrası gelişim miktarlarını yordayan faktörleri tespit etmek için regresyon analizleri sunulmuştur. Yapılan regresyon analizi sonuçları, önlem almanın algılanan yararının, sorumluluğun, travma sonrası stres tepkilerinin azlığının ve problem odaklı başetmenin depreme önlem alma davranışı ile; evli olmanın, problem odaklı başetmenin, iyi olma halinin, sosyal destek arama ve sosyal desteğin travma sonrası gelişim miktarı ile anlamlı olarak ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Yapılan regresyon analizinde, yukarıdaki bulgulara ek olarak, genel problem odaklı başetme becerilerinin, depreme özel aktif başetme davranışlarına nazaran travma sonrası gelişimi daha etkili yordadığı bulunmuştur.Çalışmanın sonuçları ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır. Ayrıca çalışmanın kısıtlılıkları, klinik göstergeleri tartışılmış ve gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The current study aimed to examine two potential positive outcomes of an earthquake experience, namely posttraumatic growth (PTG) and earthquake preparedness behavior. Variables that may be related to PTG and earthquake preparedness behavior were examined after earthquake victimization by using two models, which were the Person Relative to Event (PrE) Model (Mulilis & Duval, 1997) to understand earthquake preparedness behavior, and Model of Life Crises and Personal Growth (Schaefer & Moos, 1992) to understand PTG. In order to examine earthquake preparedness behavior, the roles of demographic variables, event-related variables, cognitive appraisal factors, and coping strategies, and in order to examine PTG, environmental factors, system factors, event related factors, earthquake specific coping and cognitive appraisal factors, and general ways of coping responses factors were examined.Data was collected by a questionnaire consisting of three parts. The first part was a socio-demographic information form. The second part of the questionnaire included set of items designed to examine past earthquake experience, the severity of past earthquake experience and reasons to prepare for a possible future earthquake. The third part of the questionnaire consisted of eight scales. These scales were Ways of Coping Inventory (WCI) to measure coping strategies used in stressful situations, Revised and Translated Mulilis-Lippa Earthquake Preparedness Scale (MLEPS) to measure the level of earthquake preparedness behavior, perceived difficulty and perceived effectiveness of being prepared, Religiousness Scale (RS) to measure the level of religious resources of participants, The Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS) to measure perceived adequacy of social support, The Quality of Life Scale (WHOQOL) to measure the quality of life of the participants, Psychological Well-Being Scale to measure the level of psychological well-being of participants, Traumatic Stress Symptom Checklist (TSSC) to measure posttraumatic stress, and Post-traumatic Growth Inventory (PTGI) to measure stress-related growth.One hundred ninety nine adults (105 females and 94 males with an age range of 18 to 73) were participants of the study. The participants were from Kaynaşlı, Düzce. The participants were selected on the basis of their age, gender, and the type of their houses. They were contacted through home visits.In the result section, the level of the different categories of earthquake preparedness behavior, self-efficacy and outcome efficacy; the reasons of preparedness and nonpreparedness for earthquakes, the variables related to earthquake preparedness behavior and PTG were presented. Hierarchical regression analysis results revealed that perceived responsibility to prepare for earthquakes, outcome efficacy, and problem-focused coping were positively and posttraumatic stress was negatively related to earthquake preparedness behavior. As a result of the regression analysis, it was found that being married, perceived social support, well-being, problem-focused coping, and seeking social support coping were significant predictors of the level of PTG. The results of regression analysis also showed that, general problem focused coping was more efficient than earthquake specific active coping after earthquake victimization for the development of PTG.The results of the study were discussed within the relevant literature, shortcomings of the current study, clinical implications and suggestions for future research were proposed.
Benzer Tezler
- Psikodrama gruplarının hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygısı, atılgan davranış, empatik eğilim ve empatik beceri düzeylerine etkisi
Outcomes of psychodrama groups on school of nursing students' self esteem, assertive behaviours, empathetic tendencies and empathetic skilss
ŞERİFE ÖZDAĞ
Doktora
Türkçe
1999
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN TERAKYE
- Yönetsel performans değerlendirmesi ve bir örnek uygulama
Managerial performance evaluation
ESER ÇELİK
- Avrupa Birliği ve bölgesel anlaşmazlık çözümü: Kosova-Sırbistan örneği
The european union and regional conflict resolution: The case of Kosovo and Serbia
NEXHAT COKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiAvrupa Birliği Siyaseti ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEDİME ASLI ŞİRİN
- Hüseyin Su'nun öykülerinde kişi kadrosu ve muhteva
Charecter list and contenet in Hüseyin Su's stary
NURCAN AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. ZEKİ TAŞTAN
- Vocabulary learning strategies and their effects on Turkish EFL learners outcomes
Kelime öğrenme stratejileri ve yabancı dil olarak İngilizce öğrenen Türk öğrencilerinin dil öğrenme sonuçlarına etkisi
NESLİHAN MUTLU EKMEKÇİ
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NÜVİT MORTAN