Moğultay b. Kılıç (Ö. 762/1361) ve hadis ilmindeki yeri
The importance of Moğultay b. Kılıç (762/1361) in the study of hadiths
- Tez No: 308822
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EREN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Moğultay b. Kılıç, Memlûk, ikmâl, şerh, rical, zevâid, Moğultay b. Kılıç, Mameluk, perfection, comment, dignitaries, zevaid
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 365
Özet
Moğultay b. Kılıç Bahrî Memlûkler devrinde Mısır'da yaşamış Hanefi bir Türk muhaddistir. Yüzü aşkın eseri olmasına rağmen, eserleri ve hadisçiliği üzerinde ülkemizde her hangi bir ilmî çalışma yapılmamıştır. Özellikle hadis, tarih ve lugat ilminde klasik kaynaklarımızın medhü sena ettikleri Moğultay b. Kılıç, esasen, hicri VIII. Ve IX. Asra önemli katkıları olmuş muhaddislerin yetişmesinde rol oynamış bir alimdir.O, İbnu's-Salah'ın hadis usulü, el-Mizzî'nin rical kitabı, Buhari, Ebu Davud, İbn Mâce'nin hadis kitapları üzerine yaptığı şerhleri ile hicri VIII. Asırda başlayan zevâid edebiyatının ilk ilmî çalışmalarını başlatan hadis alimi olmakla ve ikmal türü çalışmaları ile dikkatleri üzerinde toplamaktadır. Moğultay b. Kılıç ve çalışmalarından kendisinden sonra gelen nesil hep övgüyle bahsetmektedir. Talebelerinden İbnu'l Mulakkın, el-Irâkî, el-Bulkînî ile İbn Hacer onun eserlerinden özellikle istifade etmiştir.Moğultay b. Kılıç'ın eserleri ?yaşadığı dönemin bir özelliği olması hasebiyle- sıradan bir ihtisar, ikmal ve tehzib özelliği taşımaz; o aynı zamanda iyi bir münekkittir. Onun eserleri, telif edildiği dönemden ?Saadet Devri?ne kadar hadis ilminin problemleri ve çözümlerine ışık tutacak düzeyde bilgiler ihtiva eder. Zira o aynı zamanda iyi bir neseb alimi, kuvvetli bir hadis hafızı, alanında ilk telifleri kaleme alan asrın imamı, muhaddislerin şeyhi sıfatlarıyla meşhur olmuş, bir sünnet müdafiidir.Muasırı olan Zehebi ve İbn Kesir gibi alimler kadar tanınmamasının bir sebebi, pek çok eserinin kayıp olması ise de diğer bir nedeni Kahire'den dışarı fazla çıkmayışı, daha sakin bir hayat sürmüş olmasıdır. Moğultay b. Kılıç'ı son yıllarda ilim dünyasına daha fazla tanıtan, vaktiyle pek çok alimin başvuru eseri olarak elden düşürmedikleri, şimdilik onu aşkın ilmî çalışmasının basılmış olmasıdır.
Özet (Çeviri)
Moğultay b. Kılıç Bahrî was a Turkish hadith scholar who lived in Egypt during Mamelukes era. Although he had more than one hundred books, no scholarly study has been done yet on his hadith studies in our country. Prised particularly by hadith, history and our classical dictionary resources, Moğultay b. Kılıç was a scholar who played a great role in raising hadith scholars who had great contributions to the hijri VIII and IX. Centuries.He stood out with the hadith style of İbnu?s Salah, dignitaries book of el-Mizzi, and his comments of hadith books of Buhari, Ebu Davud, İbn Mace and being the hadith scholar starting the first scholarly studies of zevaid literature that started in VIII. Century. Following generation after him praises him and his studies. Some of his students called İbnu?l Mulakkın, el-Irâkî, el-Bulkînî and İbn Hacer took especially advantage of his books.The books of Moğultay b. Kılıç didn?t have an ordinary perfection style ? since his time had a distinction; he was also a good critic. His books contain information to shed light on the problems and solutions of hadith studies from the time of their writing time to ?Era of Bliss.? He was also a scholar of genealogy, a strong hadith hafız, imam of the era that wrote the first compilations, and a sunnah scholar becoming famous as the title ?sheikh of hadith scholars.?Whereas one reason why he wasn?t known as much as his contemporaries such as Zehebi and İbn Kesir was that many of his books are lost, the other reason was that he didn?t get out of Cairo much and he lived very quietly. The factor that has made him widely known to scholar world is the fact that his more than ten books which were once used as reference books have been published recently.
Benzer Tezler
- İbrahim el-Harbî ve el-İlel ve't-Tarîh isimli eseri-derleme ve değerlendirme
Ibrahim al-Harbi and al-Ilel ve't-Tarih - compilation and evaluation
MEHMET MÜCAHİT GÜLYAVŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TALAT SAKALLI
- Moğultay b. Kılıç'ın (ö. 762/1361) hadis şerhçiliği
Hadith commentary of Mughaltay Ibn Qalij (d. 762/1361)
ALİ RAMAZAN ARİF
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKayseri ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM TURHAN
- El-Mizzi'nin hadis ilmindeki yeri
Mızzı's place in hadith science
ERDOĞAN KÖYCÜ
Doktora
Türkçe
1999
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HATİPOĞLU
- Siyer yazıcılığında şerh-hâşiye geleneği ve Moğultay b. Kılıç'ın (762/1361) ez-Zehrü'l-Bâsim adlı eseri
Commentaries and glosses in historiography of sīra and Mughultā'ī b. Qilīj's (762/1361) book of al-Zahr al-Bāsim
GÜLLÜ YILDIZ
Doktora
Türkçe
2017
Sanat TarihiMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLGÜN UYAR
- Yöneticinin gözünden yöneticiliğin betimlemesi ve yönetici profili
Defining administration and administrator profile from administrator's view
ECEM MOĞULTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KENAN DİKİLİTAŞ