İlköğretim fen ve teknoloji dersinde araştırma temelli öğrenme yaklaşımının öğrenci dirençlerine etkisi
The effect of inquiry-based learning approach on student resisrances in science and technology course
- Tez No: 312584
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERAL GÜVEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Fen ve teknoloji öğretimi, araştırma temelli öğrenme yaklaşımı, öğrenci direnci
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Toplumları çağdaş uygarlık düzeyine taşıyacak bireylerin fen ve teknoloji okuryazarı olmaları gerekliliği uluslararası eğitim dünyasında kavranmaya başlanmıştır. Türkiye'de de 2006-2007 öğretim yılında tüm ilköğretim okullarının ikinci basamağında uygulanmaya başlanan Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı'nın vizyonu; bireysel farklılıkları ne olursa olsun bütün öğrencilerin fen ve teknoloji okuryazarı olarak yetiştirilmeleri olarak belirlenmiştir. Bireylerin fen ve teknoloji okuryazarı olarak yetiştirilmeleri etkili fen ve teknoloji öğretimiyle sağlanabilir. Araştırma temelli öğrenme yaklaşımı, eğitim bilimciler tarafından etkili fen öğretimini sağlamak için kullanılması önerilen, öğrenenlerin sorular sorarak, araştırarak, bilgi oluşturma sürecinde yaratıcılıklarını kullanarak elde ettikleri verilerden öğrenme birimlerine ulaştıkları bir öğrenme yaklaşımıdır. Etkili öğretim, yalnızca dersin yapısına bağlı olarak kullanılmasının etkili olduğu belirtilen öğretim yaklaşım, yöntem ve tekniklerinin işe koşulmasıyla sağlanamayabilir. Bununla birlikte, öğrenme ortamında öğrenenleri olduğu kadar öğretmeni de olumsuz yönde etkileyebilecek duyuşsal problemlerin de çözümlenmesi gerekmektedir. Öğrenci direnç davranışları bugünün öğrenme ortamlarında sıklıkla karşılaşılan ve çoğunlukla öğretme-öğrenme sürecini her bileşenini olumsuz yönde etkileyen duyuşsal bir problemdir.Bu araştırmanın amacı, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin Fen ve Teknoloji dersi öğretme-öğrenme süreçlerinde sergiledikleri direnç davranışlarının belirlenmesi ve belirlenen direnç davranışlarının araştırma temelli öğrenme yaklaşımına göre yapılandırılan öğretme-öğrenme süreçleriyle ortadan kaldırılıp kaldırılamayacağının belirlenmesidir.Araştırma, yarı deneysel olarak desenlenmiştir. Hem nicel hem de nitel veri toplama yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı araştırmanın deneklerini, Eskişehir il merkezindeki İbrahim Karaoğlanoğlu İlköğretim Okulu'nun biri kontrol, ikisi deney grubu olarak atanan, üç 7. sınıfında öğrenim gören toplam 95 öğrenci oluşturmaktadır. Deneysel süreçte kontrol grubunda geleneksel öğretim, deney gruplarında ise araştırma temelli öğrenme yaklaşımına dayalı öğretim gerçekleştirilmiştir. 2010- 2011 öğretim yılı bahar döneminde toplanan araştırmanın verileri, araştırma temelli öğrenme yaklaşımı kullanılarak hazırlanan etkinlik planlarının işe koşulduğu, dört hafta süren deneysel işlem öncesinde yapılan gözlem ve öğretmen görüşmelerinden; öntest sontest olarak uygulanan başarı testinden; deneysel süreçte tutulan öğrenci izleme formlarından; deneysel işlem sonrasında yapılan öğrenci ve öğretmen görüşmelerinden sağlanmıştır.Başarı testinden elde edilen verilerin analizinde SPSS 18.00 bilgisayar paket programından, gözlem ve görüşme verilerinin analizinde ise NVivo 9.0 nitel veri analizi programından yararlanılmıştır.Araştırmada, gözlem ve öğretmen görüşmeleri bulgularına bağlı olarak, kontrol grubunda yedi ve deney gruplarında dokuzar öğrencinin direnç davranışları gösterdikleri belirlenmiştir. Dirençli öğrencilerin hepsinin derse katılmama ve dersle ilgilenmeme direnç davranışlarını gösterdikleri, birkaçının da bu davranışlara ek olarak, arkadaşlarını önemsememe, dikkat çekmeye çalışma, öğretmeni umursamama ve öğretmene öneride bulunma direnç davranışlarını da gösterdikleri saptanmıştır. Tüm ders öğretmenleriyle yapılan görüşmelerin bulgularına göre, dirençli öğrencilerin belirtilen direnç davranışlarına ek olarak sıklıkla sorumluluklarını yerine getirmeme direnç davranışını da sergiledikleri belirlenmiştir. Bununla birlikte, öğretmenlerin direnç davranışlarını sırasıyla; ailede yaşanan problemlere, öğrencilere, çevrenin etkisine, yetersiz dinlenme süresi gibi etmenleri barındıran öteki kaynaklara ve son olarak öğretmen davranışlarına bağladıkları görülmüştür.İzleme formları ve video kayıt analizlerinden elde edilen bulgular, deneysel sürecin dirençli öğrencilerin direnç davranışlarını çoğunlukla olumlu yönde değiştirdiğini göstermiştir.Araştırma temelli öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkisine ilişkin olarak hem kontrol ve hem de deney gruplarının öntest ve sontest ortalama puanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu, ancak deney gruplarının kontrol grubuna göre daha belirgin bir artış sergilediği bulunmuştur.Dirençli öğrencilerle yapılan görüşmelerden elde edilen bulgular, dirençli öğrencilerin dersle ilgilenmediklerinde çoğunlukla arkadaşlarıyla konuşmayı tercih ettiklerini göstermiştir. Öğrencilere deneysel sürece yönelik olumlu ve olumsuz düşünceleri sorulduğunda, deneysel süreçte en çok deney yapmaktan hoşlandıkları ve genel olarak deneysel sürece yönelik olumsuz düşünceye sahip olmadıkları belirlenmiştir. Öğrencilere Fen ve Teknoloji Dersinin işlenişine yönelik önerileri sorulduğunda ise, çoğunlukla deney yapılmalı önerisinde bulundukları saptanmıştır.Öğretmenlerle deneysel sürecin öğrenci direnç davranışları üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılan görüşmelerde, öğretmenlerin de araştırma temelli öğrenme yaklaşımının direnç davranışlarında olumlu yönde değişim gerçekleştirdiği görüşünü paylaştıkları belirlenmiştir. Öte yandan, öğretmenler öğrencilerin direnç davranışlarında sağlanan olumlu değişimin kendi yönetimlerindeki öğretme-öğrenme süreçlerinde beklenen ölçüde kalıcılık göstermediğini söylemişlerdir.Sonuç olarak, fen ve teknoloji öğretiminde kullanılan araştırma temelli öğrenme yaklaşımının öğrenci direnç davranışları üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The need for science and technology literate individuals who will carry the societies to the contemporary civilization level has been understood by international education world. The vision of Science and Technology Course Program which was started to be used in the second level of primary schools in 2006-2007 teaching year in Turkiye was determined to be educating all the students as science and technology literate individuals without regarding individual differences. Educating individuals as science and technology literate is ensured by effective science and technology teaching. Inquiry-based learning approach suggested by educational scientist for effective science teaching is a learning approach such that learners get at learning units through the data they gained while asking questions, researching, during knowledge construction process using their creativity. Effective teaching could only be assured by using teaching approach, methods and techniques which are indicated as effective only if they are used considering the course structure. In addition to this, the affective problems which could affect learners in learning environment as well as teacher negatively are needed to be solved. Student resistances behavior is an affective problem that is met in today?s learning environments and affects each components of teaching-learning process negatively.The aim of this study was to identify student resistance behaviors of primary school 7th grade student that they showed during Science and Technology course teaching-learning processes and remove the identified resistance behaviors through teaching-learning processes that were constructed taking inquiry-based learning approach into consideration.The study was designed as quasi-experimental research. The sample of the study consisted of 95 seventh grade students in three classes, one of which was assigned as control and other two were assigned as experiment groups in İbrahim Karaoğlanoğlu Primary School in Eskişehir Province in the spring term of 2010-2011 teaching years. During the experimental process, traditional teaching was conducted in control group and inquiry-based learning approach was applied in experiment groups. The data of the study was composed of observations and interviews conducted before the four weeks experimental process during which activity plans prepared regarding inquiry-based learning approach were implemented; achievement test used as pre-test and post-test, student follow-up forms filled in during experimental process; interviews with students and teachers after the experimental process.While analyzing the collected data from achievement test, SPSS 10.00 computer program was used, in the analysis of observation and interview data, NVivo 9.0 qualitative data analysis computer program was used.In the study, according to the findings of the observations and the interviews with teachers, seven students in control group and nine students in each experimental groups were identified as students showing resistances. It was identified that all of the students with resistances showed resistance behaviors as no-participation to the course, non-interested in with the course; a few of the students showing resistances showed additional resistance behaviors as not taking care of their friends, trying to take attention, not counting the teacher, and providing suggestions to the teacher. According to the finding derived from the interviews with all of the subject teachers, in addition to these resistance behaviors, students with resistances often showed resistance behavior of not fulfilling their responsibilities. Besides it was seen that teachers tied the resistance behaviors to such sources in an order; problems in the family, students, effect of the environment, the other sources including factors such as insufficient resting time and finally teacher behaviors.The findings derived from the follow-up forms and the analysis of video recording showed that experimental process changed the resistance behaviors of students with resistances in positive way.Regarding the effect of inquiry-based learning approach on students? academic achievements, there was found significant difference between pre-test and post-test mean scores in both control and experiment groups, however the mean scores of the experimental groups showed a more explicit increase according to the scores obtained from control group.The finding derived from the interviews with the students with resistance revealed that students with resistance preferred mostly talking with their friend when they were not interested in with the course. When the students were questioned for their positive and negative views of experimental process, they indicated that during the experimental process they enjoyed conducting experiments at most and also it was identified that in general means they did not have negative views about the experimental process. When the students were questioned about their suggestions regarding the process of Science and Technology course, they generally suggested conduction experiments.During the interviews conducted for the aim of identifying the experimental process on student resistance behaviors, it was found that teachers agreed on the view of inquiry-based learning made a change on resistance behaviors in a positive way. On the other hand, teachers indicated that the positive change on student resistance behaviors did not showed en expected persistency on the teaching ?learning process in their authority.As a result, it can be stated inquiry-based learning approach used in science and technology teaching has positive effect on student resistance behaviors.Keyword: Science and technology teaching, inquiry-based learning approach, student resistance
Benzer Tezler
- Fen ve teknoloji dersinde (7. sınıf) beyin temelli öğrenme yaklaşımının akademik başarı, derse yönelik tutum ve motivasyon düzeylerine etkisi
The effect of brain based learning approach in science and technology course on achievement, attitude towards the course and motivation
ÖZKAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Karaelmas ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM KORAY
- Aktif öğrenme temelli fen ve teknoloji dersi etkinliklerinin 5. sınıf öğrencilerin problem çözme becerileri ve başarıları üzerindeki etkisi
The effect of science and tecnology course activities based on active learning over problem solving skill and achievements of fifth grade students
SEVİM AŞİROĞLU
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL DURUHAN
- İlkokul 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde bağlam temelli öğrenme uygulamaları
Applications of context-based learning in primary 4th class science and technology course
GÜLSÜM YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GÜLTEKİN
- Çoklu zekâ ve disiplinler arası yaklaşım temelli fen ve teknoloji dersi ve uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşleri
Teacher views about science and technology applications based on multiple intelligences and the interdisciplinary approach
KÜBRA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN TEZEL
- Öykü temelli öğretim destekli 5E modelinin, 6. sınıf elektriğin iletimi ünitesinde öğrencilerin akademik başarılarına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of the story-based education supported 5E model on the academic success of students in the 6th grade electric transmission unit
ERKAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILMAZLAR