Adleryen yaklaşıma dayalı grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin yetersizlik duygusu ve psikolojik belirti düzeylerine etkisi
The effect of Adlerian group counseling on inferiority feeling and psychological symptoms levels of university students
- Tez No: 312609
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA CEYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 306
Özet
Bu araştırmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Birincisi üniversite öğrencilerinin yetersizlik duygularını ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. İkincisi ise üniversite öğrencelerine yönelik, Adleryen Yaklaşım temelinde yetersizlik duygusu ile başa çıkma becerilerini kazandırmayı amaçlayan bir grupla psikolojik danışma programı geliştirmek ve geliştirilen programın yetersizlik duygusu ve psikolojik belirti düzeyleri üzerindeki etkisini sınamaktır. Araştırmanın birinci ve ikinci amacı ile ilgili yapılan çalışmalar ve elde edilen sonuçlar, sırasıyla Çalışma I ve Çalışma II olmak üzere iki ana bölüm altında verilmiştir.Çalışma I kapsamında Yetersizlik Duygusu Ölçeği (YDÖ) adıyla beşli likert tipi bir ölçek geliştirilmiştir. Araştırma, 2010-2011 eğitim-öğretim yılında Anadolu Üniversitesi'nin örgün eğitim veren fakültelerine devam eden 1016 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Geçerlik çalışmaları kapsamında yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda, üç faktörlü ve 20 maddeden oluşan bir ölçek ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan faktörler madde içerikleri ve kuramsal bilgiler ışığında; sırasıyla ?Cesaretin Kırılması?, ?Kendi Değerini Yadsıma? ve ?Yararsız Üstünlük Çabası? olarak adlandırılmıştır. Faktör analizi sonucunda maddelerin tamamının toplam varyansın %43.63'ünü, faktörlerin ise sırasıyla %16.35, %14.00 ve %13.28 oranında açıkladığı görülmüştür. Ölçeğin Kısa Semptom Envanteri ile .76; Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri ile -.74; Sosyal Karşılaştırma Ölçeği ile de -.66 düzeyinde ilişki gösterdiği belirlenmiştir. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı .86, alt faktörlerin iç tutarlılık katsayıları ise sırasıyla .80, .71 ve .73 olarak bulunmuştur. Ölçeğin beş hafta arayla gerçekleştirilen iki ölçümü arasındaki Pearson korelasyon katsayısı ise .88 olarak belirlenmiştir. YDÖ'den elde edilen puanın yüksekliği bireyin yetersizlik duygusunun şiddetini göstermektedir. Elde edilen bulgular, YDÖ'nün üniversite öğrencilerinin yetersizlik duygularını ölçmede geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir.Çalışma II kapsamında, üniversite öğrencelerine yönelik Adleryen Yaklaşım temelinde yetersizlik duygusu ile başa çıkma becerilerini kazandırmayı amaçlayan sekiz oturumluk bir grupla psikolojik danışma programı (YDP) geliştirilmiş ve geliştirilen programın yetersizlik duyguları ve psikolojik belirti düzeyleri üzerindeki etkisi, iki ana hipotez ışığında test edilmiştir. İki ana hipotezden birincisi, YDP'nin üniversite öğrencilerinin yetersizlik duygusu düzeyini düşüreceği, ikincisi ise programın üniversite öğrencilerinin psikolojik belirti düzeyini düşüreceği yönünde kurulmuştur.Çalışma II'de deney, plasebo ve kontrol gruplu öntest-sontest-izleme ölçümlü 3x3'lük deneysel model kullanılmıştır. Çalışmaya 22'si kadın ve 14'ü erkek olmak üzere toplam 36 gönüllü üniversite öğrencisi katılmıştır. Grupların oluşturulmasında öğrenciler, Yetersizlik Duygusu Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri'nden elde ettikleri puanları da dikkate alınarak, öncelikle kadın ve erkekler olarak ayrılmış daha sonra da her biri kendi içinde yansız atamayla deney, plasebo ve kontrol gruplarına atanmışlardır. Veri toplama aracı olarak Yetersizlik Duygusu Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri'nden yararlanılmıştır. Deney sürecinde, deney grubuyla YDP çerçevesinde sekiz oturumluk, plasebo grubuyla kişilerarası etkileşime dayalı altı oturumluk grupla psikolojik danışma uygulaması gerçekleştirilmiştir. Deney sürecinde kontrol grubu ile herhangi bir çalışma gerçekleştirilmemiş ve beklemeye alınmıştır. Her üç gruptan da öntest, sontest ve izleme ölçümleri alınmıştır. Ayrıca geliştirilen programın sosyal geçerliğini ortaya koymak için, deney grubu katılımcılarına bir anket uygulanmıştır.Hipotezlerin test edilmesinde betimsel istatistikler yanında; grupların kendi içlerinde öntest, sontest ve izleme ölçümleri arasındaki farkın anlamlılığını test etmek için (grup içi) İlişkili Ölçümler İçin Freidman Mertebeler Testi, farkın kaynağını belirlemek için yapılan ikili karşılaştırmalarda ise İlişkili Ölçümler İçin Wilcoxon Sıralı İşaretler Testi kullanılmıştır. Üç grubun ölçeklerden elde ettikleri öntest, sontest ve izleme ölçümleri puanları arasındaki farkların anlamlılığını test etmek için (gruplar arası) ise İlişkisiz Ölçümler İçin Kruskall Wallis H Testi, farkın kaynağını belirlemek için ise İlişkisiz Ölçümler İçin Mann Whitney U Testi kullanılmıştır. YDP'nin sosyal geçerliğini değerlendirmeye dönük ankete verilen tepkiler ise frekans ve yüzde değerleri yoluyla değerlendirilmiştir.Birinci ana hipotez bağlamında yapılan istatistikler, YDP'nin üniversite öğrencilerinin yetersizlik duygularını düşürmede plasebo ve kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde daha etkili olduğunu ve bu etkinin de beş hafta boyunca sürdüğünü göstermiştir. YDP'nin üniversite öğrencilerinin psikolojik belirti düzeyleri üzerindeki etkisine ilişkin ikinci ana hipotezin test edilmesinden elde edilen bulgular ise programın üniversite öğrencilerinin psikolojik belirti düzeyini anlamlı biçimde düşürdüğünü ve bu etkinin beş hafta boyunca sürdüğünü göstermiştir. Deney grubu katılımcılarının YDP'nin sosyal geçerliğini değerlendirmeye dönük ankete verdikleri tepkiler ise programın sosyal geçerliğinin oldukça yüksek olduğunu göstermiştir.
Özet (Çeviri)
This study has two main goals. The first one is to develop a valid and reliable measurement tool to evaluate the inferiority feelings of university students. The second goal is to develop a group counseling program based on Adlerian Approach for university students to make them gain skills to cope with inferiority feelings, and test the effect of the program on inferiority feelings and psychological symptoms levels. The studies and results of the studies, which performed related to first and second goal, are given under two main sections as Study I and Study II.In the content of the Study I, a quintet likert-type scale, which called Inferiority Feeling Scale (IFS), is developed. The study is performed on 1016 students of Anadolu University who have been attending to faculties with formal education in 2010-2011 academic year. As a result of the exploratory factor analysis, a scale with three factors and 20 items has been manifested. The occurred factors have been named as ?Discouragement?, ?Negation of Self Value?, ?Useless Superiority Effort? in the light of item contents and theoretical framework. The results of the factor analysis shows that total of items explains 43.63% of the total variance and the factors explains 16.35%; 14.00% and 13.28% percents of variance in order. The scale is correlated with Brief Symptom Inventory with a correlation coefficient of .76; with Coopersmith Self Respect Inventory a correlation coefficient of -.74 and Social Comparison Scale -.66 level. The Cronbach alfa intervalidity coefficient of the scale is found to be .86, and the intervalidity coefficients of the factors are found to be .80, .71 and .73 in order. The Pearson Correlation Coefficient between two measurements of the scale, which performed in five weeks interval, is determined to be .88. The high score obtained from IFS, shows the severity of the inferiority feelings. The obtained evidences shows that IFS valid and reliable on measuring inferiority feelings of the university students.In the content of study II, a group counseling program (IFP) of eight sessions for university students to make them gain skills to cope with feelings of inferiority is developed and the effect of the program on inferiority feelings and psychological symptom levels is tested in the light of two main hypotheses. The first of the two hypotheses would lower the inferiority feeling level of the students and second is, it would lower psychological symptoms levels of the students.In Study II, a 3x3 experimental design with experiment, placebo, control group and pretest, posttest, follow up measurements is used. Thirty-six volunteer university students; 22 women and 14 men have attended study. While composing groups, as Inferiority Feeling Scale and Brief Sympton Inventory scores have been taken into account, first students are divided into male and female groups and then each of them have been assigned to experiment, placebo and control groups randomly. Inferiority Feeling Scale and Brief Symptom Inventory have been used for data collection. During the experiment, an eight sessions of group counseling in the IFP frame with experiment group and six session of interpersonal interaction themed counseling with placebo group have been performed. Control group have been on the hold for the experiment period and have not been taken into any study. Measurements of pretest, posttest and follow up are obtained from all of the three groups. In addition, a questionnaire has been given to experiment group attendants to exhibit the social validity of the program.When testing hypothesis, besides using descriptive statistics, to test the significancy of the difference of pretest, posttest and follow up measurements (within group) Friedman Test for Related Samples and while making twosome comparisons to determine the source of the difference Wilcoxon Signed-Rank Test for Paired Samples is used. To test the significancy of the difference of the pretest, posttest and follow up scores of the three groups (between groups) The Kruskal-Wallis H Test for Independent Samples and to determine the source of the difference Mann Whitney U Test for Independent Samples is used. The responses given to the questionnaire, which is targeting to assess the social validity of the IFP is evaluated by using frequencies and percentages.The statistics done in the bundle of first hypothesis shows that IFP is efficient on lowering the inferiority feelings of university students significantly when compared to placebo and control groups and the effect is lasted for five weeks. The results of the testing second hypothesis which is about effect of IFP on psychological symptom levels of university students shows that program has lowered psychological symptom levels and the effect is lasted for five weeks. The responses experiment group attendants has given to the questionnaire, which is targeting to assess the social validity of the IFP expresses that the social validity of the program is pretty high.
Benzer Tezler
- LGBT bireylerde kendini toparlama gücü, cesaret, algılanan stres ve sosyal destek
Resilience, courage, perceived stress and social support in LGBT individuals
NAZİFE ÜZBE ATALAY
- Düşük sosyo-ekonomik düzeydeki ergenlerde yılmazlık, cesaret, öz-şefkat ve olumlu sosyal davranış eğiliminin incelenmesi
Examining resilience, courage, self-compassion and prosocial behavior tendencies in adolescents with low socio-economic status
ÖYKÜ ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBaşkent ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN ÇOK
- Yaratma sürecinde düşünce-eylem ortaklığı ve sanatta anarşizm
The Corporation of idea-action in the process of create and anarchism in the art
CEZMİ ORHAN
- 2000-2017 arası vizyona giren Marvel çizgi roman uyarlaması filmlerde bireysel psikoloji
Individual psychology in Marvel studio's comic book adaptation movies between 2000-2017
ESER YEŞİM ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET İMANÇER
- An experimental study on women to understand negative mood, appearance anxiety, body dissatisfaction, and body shame considering adlerian theory and objectification theory
Kadınlardaki olumsuz duygu durumu, görünüm kaygısı, beden memnuniyetsizliği ve beden utancını adleryan kuram ve nesneleştirme kuramı ile anlamak üzere yapılan deneysel bir çalışma
TUĞBA YILMAZ
Doktora
İngilizce
2017
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO