Geri Dön

An analysis of the translation of wordplays in Michael Frayn's Noises Off from a stylistic perspective

Biçembilim açısından Michael Frayn'in Oyunun Oyunu adlı eserinde sözcük oyunu çevirisi

  1. Tez No: 314960
  2. Yazar: EZGİ YAĞ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

Tiyatro metinlerinin sahnelenme özelliği ve bu türe özel çeviri stratejilerine gereksinim duyulması nedeniyle tiyatro çevirisi zorlu bir alan haline gelir. Tiyatro metinlerinde çevirmenin karşısında çıkan sözcük oyunları, çeviri sürecini daha da güç bir hale getirmektedir. Sözcük oyunu biçem açısından önemlidir ve bu olguların sözcük oyununun kaynak metinden erek dildeki metne aktarımı en az tiyatro metinlerinin çevirisi kadar zordur. Michael Frayn'in Noises Off adlı eseri, birçok sözcük oyunu içermesinin yanı sıra, kendi içerisinde Nothing On adlı, üç perdede okuyucu/izleyici tarafından izlenilen bir oyun barındırır. Bu açıdan tiyatro çevirisi için önemli bir sorun teşkil etmektedir. Bu nedenle, bu çalışmanın amacı sözü edilen tiyatro metninin analizinde, sözcük oyunlarının kaynak metini nasıl etkilediğini, sözcük oyunlarını erek dizgeye aktarabilmek için hangi çeviri yöntemlerinin kullanıldığını ve hangi etkenlerin çeviri sürecini ve dolayısıyla erek metnin biçemini etkilediğini saptamaktır. Yukarıda belirtilen noktaların belirlenmesi ve analizi için kaynak ve erek metin örnekleri karşılaştırılırken Jean Boase-Beier'ın (2006; 2011) yazın çevirisine biçemsel yaklaşımı ve Delabastita'nın (1993) sözcük oyunu sınıflandırması ve çeviri yöntemleri uygulanacaktır. Bu çalışmada sözcük oyunlarının biçemsel açıdan son derece önemli olduğu ve sözcük oyunlarını sadece komediye indirgemenin anlamda farklılıklara ve kaynak metnin genel biçeminde kayıplara yol açtığı bakış açısı baz alınmıştır. Bu bağlamda, sonuç kısmında sözcük oyunlarının büyük önem taşıyan yazın araçları olduğu ve çeviri sürecinde önem taşıması gerektiği belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Translating a theatre text written to be staged is a challenging task due to the presence of a performance level, which requires translation strategies specific to this genre. Wordplay, which is both an important stylistic feature and a challenge for the translator who translates a theatre text, therefore, complicates the task of translation even further. Furthermore, Michael Frayn?s Noises Off contains numerous instances of wordplay, and can be considered problematic even among other theatre texts containing wordplay, since it contains within itself another play entitled Nothing On, which the reader/audience witnesses in all three acts. The present study thus aims to analyze this extremely problematic theatre text with the purpose of determining how instances of wordplay affect the source text, which translation techniques can be used to transfer these instances to the target system without disrupting the source-text style, which factors affect this translation process as well as the target-text style. In order to identify and analyze the points made above, this study compares source and target text excerpts in line with Jean Boase-Beier?s (2006; 2011) stylistic approach to literary translation and Delabastita?s (1993) wordplay categorization and translation methods. Through the discussions mentioned above, it is underlined that wordplay is a vital stylistic feature, and that regarding its function to mere comedic relief results in gaps in meaning and the loss of the overall stylistic effect of the source text. In relation to this point, it is stated in the Conclusion of this thesis that instances of wordplay should be noted as essential literary elements and should be given significance during the translation process.

Benzer Tezler

  1. Translating animated musical films: An analysis of the Turkish translation of 'Corpse Bride'

    Müzikal animasyon film çevirisi: 'Ölü Gelin'in Türkçeye çevirisi üzerine bir inceleme

    SEZİN ÖZER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ

  2. In between children's literature and adult literature: An analysis of translational style in The Turkish translation of Norton Juster's The Phantom Tollbooth as an ambivalent text

    Çocuk edebiyatı mı yetişkin edebiyatı mı? Muğlak bir metin olarak Norton Juster'ın The Phantom Tollbooth adlı eserinin Türkçe çevirisinin çeviri biçemi analizi

    OĞUZHAN UYGUN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ

  3. Creativity in translation: Analysis of Turkish translations of wordplays, symbols and codes in Dan Brown's books

    Çeviride yaratıcılık: Dan Brown'un kitaplarındaki kelime oyunlarının, sembollerin ve şifrelerin Türkçe çevirilerinin analizi

    TUĞÇE ELİF TAŞDAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASALET ERTEN

  4. Translating humor: A Comparative analysis of three translations of Three Men in a Boat

    Mizah çevirisi: Three Men in a Boat adlı romanın Türkçe'ye yapılan üç çevirisinin karşılaştırmalı çözümlenmesi

    HARİKA KARAVİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZLEM BERK ALBACHTEN

  5. Aziz Nesin'in 'Hoptirinam' adlı eserinin Arapça çevirisinin söz oyunları ve ironi açısından değerlendirilmesi

    Analysis of Arabic translation of Aziz Nesin's work called 'Hoptirinam' in terms of wordplay and irony

    NAİME DURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Yabancı Diller Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET HAKKI SUÇİN