Creativity in translation: Analysis of Turkish translations of wordplays, symbols and codes in Dan Brown's books
Çeviride yaratıcılık: Dan Brown'un kitaplarındaki kelime oyunlarının, sembollerin ve şifrelerin Türkçe çevirilerinin analizi
- Tez No: 434322
- Danışmanlar: PROF. DR. ASALET ERTEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Popüler edebiyat, son yıllarda, dünya genelinde artan bir talep ve ilgiyle karşılanmaktadır. Popüler eserlere yönelik bu eğilim, söz konusu kitapların çeviri sürecine ilişkin farklı çalışmaların yürütülmesine zemin hazırlamıştır. Ancak, popüler edebiyatın değeri konusundaki önyargılar, bu alanda yapılan çalışmaların kapsamını ve sayısını sınırlandırmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışma, popüler edebiyat çevirilerinin alt türlere özgü daha kısıtlı bir çerçeveden incelenmesine yönelik ihtiyacı vurgulamayı amaçlayarak Dan Brown'un dünyaca tanınmış popüler gerilim romanlarında yer alan kaynak dile özgü kullanımların Türkçe çevirilerini incelemektedir. Bu sebeple, Brown'un Dijital Kale, Melekler ve Şeytanlar, Da Vinci Şifresi, Kayıp Sembol ve Cehennem adlı eserlerinden seçilen kelime oyunu, şifre ve sembol örnekleri; çeviride yaratıcılık kavramı ve Venuti'nin görünürlük/görünmezlik yaklaşımı çerçevesinde analiz edilmiştir. Bu çalışma yoluyla, yukarıda bahsedilen eserlerin çevirmenlerinin genellikle yaratıcı ve görünmez çeviri yöntemlerini benimsedikleri ve bu tür uygulamaların eser içeriğini ve yapısını olumsuz etkileyebileceği durumlarda metin dışı ögelerden faydalandıkları tespit edilmiştir. Sonuç olarak, çevirmenlerin mümkün olduğunca yaratıcı ve görünmez çeviri stratejileri uygulayarak, yazarın tarzına ve tercihlerine müdahalede bulunmadan akıcı çeviriler üretmeyi başardıkları görülmüştür. Buna bağlı olarak, yaratıcılığın ve görünmezliğin popüler edebiyat ürünlerinde etkili bir çeviri yöntemi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Popular literature has been demanded and appreciated by an increasing number of people all over the world in recent years. This tendency towards popular literary works has resulted in the production of various studies on the translation process of such literary products. Nevertheless, prejudices about the value of popular literature have limited the scope and number of the studies carried out in this field. In this sense, the present study aims to analyze Turkish translations of language-specific expressions in Dan Brown's famous popular novels in order to underline the necessity for carrying out analyses on popular literary translations from a more restricted and subgenre-based perspective. For this reason, the examples of wordplays, codes and symbols selected from Brown's five novels, namely Digital Fortress, Angels and Demons, The Da Vinci Code, The Lost Symbol and Inferno have been examined within the framework of creativity concept in translation and Venuti's (in)visibility approach. It has been found out through this study that the translators of the above-mentioned books have generally preferred to use creative and invisible translation methods and to benefit from paratextual elements in certain situations where invisibility would damage the nature and structures of the novels. Consequently, it has been determined that translators have managed to create fluent translations without intervening in the style and preferences of the writer by applying creative and invisible strategies as much as possible in their translations. Accordingly, it has been concluded that creativity and invisibility are effective methods for the translations of popular literary works.
Benzer Tezler
- Creativity in humor translation: A comparative case study of the two turkish subtitle translations of It's always sunny in Philadelphia
Mizah çevirisinde yaratıcılık: It's always sunny in Philadelphia dizisinin iki Türkçe altyazı çevirisi üzerine karşılaştırmalı bir vaka incelemesi
CEREN ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- Virginia Woolf'un 'A writer's Diary' eserinin Türkçedeki iki metninin eleştiri ve çeviri kuramları açısından karşılaştırılması
A comparative analysis of two Turkish translations of Virginia Woolf's 'A Writer's Diary' in the framework of translation and critical theories
SERPİL YAVUZ ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJDET NEYDİM
- Kendi eserinin çevirmeni: Pertev Naili Boratav'ın derleyip Fransızcaya aktardığı Türk halk masallarının sözdizimsel, anlamsal ve edimsel açıdan incelenmesi
The translator of his own work: The analysis in terms of a synactic, semantic and pragmatic of the translations of the Turkish folktales compiled and transfered into French by Pertev Naili Boratav
ASLI ÇELİK
Doktora
Türkçe
2023
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZCAN
- Bejan Matur çevirileri: Metaforik yeniden yazma
Translations of Bejan Matur: Metaphor-based rewriting
GÖKSENİN ABDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE FİTNAT ECE
- Eine vergleichende literarische übersetzungskritik anhand des romans johann wolfgang von goethes die leiden des jungen werthers
Johann wolfgang von goethenin die leiden des jungen werthers adlı romanının Türkçe çevirilerinin karşılaştırmalı analizi
SEDAT KARAKAŞ
Yüksek Lisans
Almanca
2006
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN AKTAŞ