Trakya'daki çingene müzisyenler ve yaşantıda gerçekleşen müzikal öğrenme
Gypsy musicians in Thrace and musical learning through experience
- Tez No: 317181
- Danışmanlar: PROF. YILMAZ ŞENDURUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Müzik, Education and Training, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Trakya'daki yaşayan Çingeneler de Dünya'daki diğer Çingeneler gibi müzikal yetenekleri ile dikkat çeker. Bir aile geleneği olarak müzisyenlik, tıpkı yoksul oluşları gibi Çingenelerin tarihsel özelliklerinden biridir. Tüm olumsuz koşullarına karşın Çingene mahallelerindeki sokaklar, ?seçkin? müzik okullarına adeta meydan okuyan toplumsal bir öğrenmenin merkezini oluştururular. Burada, tıpkı bu sokaklar gibi müzikal bilgi ve yetenek de toplumsaldır. İşte bu nedenledir ki Çingeneler denince müzik; müzik denince de Çingeneler akla gelir. Çingenelerin yaşantısında gerçekleşen müzikal öğrenme üzerine odaklanan bu araştırmada nitel bir yaklaşım benimsenmiş olup çalışmanın verileri, Trakya genelindeki (Keşan, Edirne, Tekirdağ, Hayrabolu, Kırklareli, Lüleburgaz) toplam 36 katılımcının oluşturduğu bir çalışma grubundan elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubuna yedi yaşından büyük Çingene müzisyenler seçilmiş ve katılımcıların 16'sına usta, 12'sine çırak, 8'ine de aile için hazırlanan sorular yöneltilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle elde edilen veriler metne dönüştürülmüş; betimsel analiz yoluyla çözümlenmiş ve ilgili literatürle desteklenmiştir.Nitel bir yaklaşımı esas alan bu araştırma, dört alt problem çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Öncelikle çalışmada, Trakya'da yaşayan Çingene müzisyenlerin yaşantısındaki müzikal öğrenmenin ögeleri üzerinde durulmuştur. Bunlar, buradaki müzikal yaşantı ve öğrenmenin ilk bakışta dikkat çeken tipik özellikleridir. Bu anlamda ilk olarak Çingenelerin yaşantısındaki müzikal öğrenmede etkin bir rol oynayan sokak ve mahalle gibi kamusal alanlar dikkat çekmektedir. Burada yaşayan Çingeneler için müzik, öncelikle bir geçim aracıdır. Bu nedenle bir meslek kolu olarak müzisyenlik, burada bir zanaat olarak karşımıza çıkmaktadır. Müzik zanaatı ise konuyu usta- çırak ilişkisi kapsamında incelemeyi gerektirir ve bu ilişki iş içinde gerçekleşen öğrenmeye vurgu yapar.Araştırmada ikinci olarak Trakya'daki Çingene müzisyenlerin yaşantısındaki müzikal öğrenme süreci ve bu süreçteki etkenler üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda müzikal öğrenme süreci, ?yönelim?, ?birikim? ve ?üretim? olmak üzere üç alt başlıkta ele alınmıştır. Daha sonra müzikal öğrenme sürecine etki eden ortam ve yöntem üzerinde durulmuş; ardından müzik yazısı ve okulun öğrenme sürecindeki yeri, bulguların ışığında tartışılmıştır.Çalışmanın bir diğer odağını çalgı seçim süreci oluşturmaktadır. Burada çalgı seçimine etki eden faktörler üzerinde durulmuş; Trakya'daki Çingene müzisyenlerin çalgı seçimlerine nelerin etki ettiği sorusuna yanıt aranmıştır. Bu amaçla toplumsal talep, ekonomik koşullar, teknolojik gelişmeler ve çocuktaki fiziksel özellikle ilişkilendirilen çalgı seçim süreci, bulgular kapsamında tartışılmıştır.Araştırmanın son odak noktası ise müzikal öğrenme ve cinsiyet arasındaki ilişkidir. Çingenelerin yaşantısında kadınının konumu, kadının toplum içindeki genel konumundan farklı değildir. Geçmişte müzikle daha çok içli dışlı olan kadının müzikle olan ilişkisi, günümüzde daha edilgen bir karakterdedir. Toplumsal baskıyı yönlendiren muhafazakarlık, kadın üzerine olan baskısını artırmış; böylece kadın, geçmişte etkin olarak katıldığı müzikal yaşamdan koparılmıştır.İşte yukarıda kısaca söz ettiğimiz konu başlıkları çerçevesinde gerçekleştirilen bu araştırmada, Çingenelerin yaşantısında müzikal öğrenmenin nasıl gerçekleştiği sorusuna yanıt aranmıştır.
Özet (Çeviri)
Like other Gypsies all over the world, Thracian Gypsies also stand out with their musical talents. Historically, just like their poverty, musicianship is a family tradition. In spite of all negative conditions, streets of Gypsy neighborhoods challenge“elite”music schools through forming a social education center. Here, musical knowledge and talent are also social just in the same way as these streets. That's why Gypsy means music, music means Gypsy. In this research focusing on musical learning practiced in the lives of Gypsies, qualitative research methods were adopted and data of this research were gathered from a study group composed of 36 participants from throughout Thrace (Kesan, Edirne, Tekirdag, Hayrabolu, Kirklareli, Luleburgaz). Gypsy musicians older than seven years old were selected for the study group. Questions were prepared for 16 masters, 12 apprentices and 8 families. Data obtained by semi-structured interview methods were converted into text, were resolved by descriptive analysis and supported by related literature.This research based on qualitative approach was carried out in the frame of four sub-problems. At first, elements of musical learning in the lives of Thracian Gypsies were focused in the study. These are typical prominent features of musical life and learning of Gypsies. In this sense, firstly, public domains like streets and neighborhoods having effective role in musical learning of Gypsies draw attention. For Gypsies living here, music is first of all a way of earning their lives. So, musicianship as a profession is observed as a craft here. Music craft requires the analysis of the subject in the scope of master- apprentice relation and this relation highlights learning within the work.Secondly, in the study, musical learning process in the lives of Gypsy musicians and factors in this process were emphasized. In this context, musical learning process was evaluated under three sub-heading:“orientation”,“accumulation”and“production”. Then, environment and method affecting musical learning process was stressed; music writing and the place of school in learning process were argued in the light of findings.The other focus of the study is the instrument selection process. Here, factors affecting instrument selection were handled; a response to the question of what is affecting instrument selection of Thracian Gypsies was researched. For this purpose, instrument selection process related to social request, economic conditions, technological advancements and physical features of a child were argued in the scope of the findings.The last focus of the study is the relation between musical learning and gender. The position of women in the lives of Gypsies is not so different from general position of women in society. The relation between music and women, which was closer in the past, has a passive character today. Conservatism directing social pressure increased its pressure on women, thus women were torn apart from the musical life that they used to effectively participate.So, the study conducted within the frames mentioned above, researches how musical learning takes place in the lives of Gypsies.
Benzer Tezler
- Gypsies, the Roma and justice claims: The case of Lüleburgaz
Çingeneler, Romanlar ve adalet talepleri: Lüleburgaz örneği
BEGÜM UZUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Siyasal BilimlerBoğaziçi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. YEŞİM ARAT
- Tanzimat Dönemi Türk Tiyatrosu etrafında direktör Ali Bey'in hayatı, eserleri ve edebî kişiliği
Tanzimat Period Turkish Theater around the director Ali Bey 's life, works and literary personality
EMİR ALİ ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESAT CAN
- Anadolu'da M. Ö. 6.-5. yüzyıllarda inşa edilen tümülüslerden örnekler ve mimari içerikleri
Architectural qualities of tumuli built in Anatolia in 6th-5th centuries BC
DUYGU ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Arkeolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJAT TURGUT SANER
- Trakya'daki ayçiçek yağının üretim sorunları ve Türkiye ekonomisi üzerine etkileri
The Production problems of sunflower oil in Trakya region and their effects on Turkish economy
ERDEM BİROL
- Trakya'daki lagüner göllerin gastropod (Gastropoda: Mollusca) faunası
Gastropod (Gastropoda: Mollusca) fauna of lagoonal lakes in Turkish Thrace
ELÇİN SEZGİN